Δύσκολα και το 2021 για την ανάπλαση του Αϊ-Γιάννη – Νέες αλλαγές στα σχέδια καθυστερούν κι άλλο το έργο

Του Τάσου Περδίου

Κι άλλη παράταση φαίνεται ότι θα πάρουν αναγκαστικά τα σχέδια του Δήμου Λάρνακας για την ανάπλαση της ενορίας του Αϊ-Γιάννη. Ο Δήμος Λάρνακας διεξάγει αγώνα δρόμου για να προκηρύξει τις προσφορές για το μεγαλεπήβολο έργο μέσα στο 2021, ωστόσο η έναρξη εργασιών θεωρείται ήδη αδύνατη. Βασικότερη αιτία είναι νέες αλλαγές που προέκυψαν σε βασικά στοιχεία του σχεδιασμού που προϋποθέτουν και άλλο χρόνο. Όπως πληροφορούμαστε, αλλάζουν τα σχέδια σχετικά με την υπογειοποίηση των υπηρεσιών κοινής ωφελείας (ηλεκτρικό ρεύμα, υδατοπρομήθεια και υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών), που ήταν και παραμένει από τους βασικούς λόγους της καθυστέρησης στην προκήρυξη των προσφορών μαζί με τις αρχαιότητες στο υπέδαφος της περιοχής. Η βασική τροποποίηση είναι η απόφαση για τοποθέτηση εναέριων δικτύων από υπηρεσίες όπως η Αρχή Ηλεκτρισμού, που εγκαταλείπει τα σχέδια για υπόγειο δίκτυο διανομής ηλεκτρικού ρεύματος λόγω του ότι αυτά σκοντάφτουν στις αρχαιότητες. Οι εξελίξεις αυτές, θα βάλουν το έργο στον πέμπτο χρόνο καθυστέρησης, με βάση τη μελέτη και το αρχικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.

 

Πέμπτος χρόνος στασιμότητας

Ενδεικτικό του ότι τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως αρχικώς εκτιμήθηκε, είναι ότι η μελέτη ανατέθηκε από τον Δήμο Λάρνακας στο γραφείο ΠΟΛΥΤΙΑ-Αρμός στις 7 Μαρτίου 2012 με τη σύμβαση υπ’ αριθμό 424/2012. Η σύμβαση εκείνη προέβλεπε ολοκλήρωση της μελέτης αλλά και των κατασκευαστικών εργασιών μέσα σε τέσσερα χρόνια, δηλαδή μέχρι τον Μάρτιο του 2016. Στην πορεία όμως προέκυψαν διάφορα προβλήματα με κυριότερα τις αρχαιότητες, τη συνύπαρξη δύο εργολάβων στην περιοχή (μαζί με τον εργολάβο του αποχετευτικού) και τη διαφορά για την κάλυψη του κόστους υπογειοποίησης των υπηρεσιών κοινής ωφελείας, τα οποία κρατούν το έργο σε στασιμότητα μέχρι σήμερα, κάτι που κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχιστεί και το 2021. Η αρχική μελέτη είναι ολοκληρωμένη από τον Μάιο του 2017, ωστόσο σε πρόσφατες συναντήσεις του Δήμου Λάρνακας με το Τμήμα Αρχαιοτήτων, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας και τον μελετητή αποφασίστηκε ότι είναι αναγκαία η αναθεώρηση των μελετών των υπηρεσιών κοινής ωφελείας λόγω των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν. Αυτό δημιούργησε διάφορα επιπρόσθετα προβλήματα, όπως π.χ. την ανάγκη έκδοσης νέου Πιστοποιητικού Συμβατότητας από την αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, την ανανέωση της εγγύησης πιστής εκτέλεσης του συμβολαίου και άλλα.

Η ουσία είναι ότι για λόγους που ξεφεύγουν από την ευθύνη του Δήμου Λάρνακας, ένα έργο προτεραιότητας που θα έπρεπε να είναι ολοκληρωμένο από το 2016, μπαίνει πλέον στον πέμπτο χρόνο στασιμότητας.

Τι προβλέπει η μελέτη

Η μελέτη την οποία εκπόνησε ο οίκος Πολυτία Αρμός έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: Την παράδοση της ενορίας στους πεζούς και το έντονο στοιχείο των δημοσίων χρήσεων. Στο πλαίσιο της διαδικασίας σχεδιασμού του Αϊ-Γιάννη του 21ου αιώνα, οι μελετητές ζήτησαν και έλαβαν σοβαρά υπόψη τις απόψεις των ίδιων των κατοίκων. Σε σχετικές έρευνες, η άποψη των κατοίκων για υποδομές φιλικές προς τους πεζούς και τους πολίτες αποτυπώθηκε με έντονο τρόπο. Στο ερώτημα για τη σημασία της δημιουργίας οργανωμένων χώρων στάθμευσης, 64% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι είναι πολύ σημαντικό. Για την πεζοδρόμηση επιλεγμένων δρόμων 61% απάντησαν ότι τη θεωρούν επίσης πολύ σημαντική. Ποσοστό 62% των κατοίκων θεωρούν τη δημιουργία πολιτιστικού χώρου πολύ σημαντική, ενώ 41% είναι το ποσοστό των ενοριτών που εκτιμούν ως μεγάλης σημασίας τη δημιουργία νέων χώρων αναψυχής. Η δημιουργία δημόσιας πλατείας και η φύτευση δημοσίων χώρων κατατάσσονται επίσης υψηλά στις προτεραιότητες των κατοίκων με ποσοστά αποδοχής 59% και 62% αντίστοιχα. Η απουσία ικανοποιητικών δημοσίων υπαίθριων χώρων θεωρείται επίσης μεγάλης σημασίας για 64% των κατοίκων.

Κατόπιν τούτων, κεντρικός πυρήνας του σχεδίου είναι ο αποκλεισμός της διαμπερούς κυκλοφορίας των αυτοκινήτων με μονοδρομήσεις και δημιουργία δακτυλίου. Σύμφωνα με τις προκαταρκτικές μελέτες, ο σημερινός Αϊ-Γιάννης παρουσιάζει τα εξής βασικά κυκλοφοριακά προβλήματα:
– Διαμπερείς κινήσεις από υπερτοπική κυκλοφορία στον άξονα βορρά-νότου

– Φτωχά γεωμετρικά χαρακτηριστικά του οδικού δικτύου

– Προβληματική στάθμευση παρά την οδό

– Προβληματική και ανασφαλής κίνηση πεζών

– Ανυπαρξία υποδομών για ποδήλατα

– Αραιές και αργές δημόσιες συγκοινωνίες

 

Γενικές Αρχές Επέμβασης

Με βάση αυτές τις διαπιστώσεις, αποφασίστηκαν οι εξής Γενικές Αρχές Επέμβασης:

– Αποθάρρυνση διαμπερούς κυκλοφορίας

– Δημιουργία συνθηκών ασφάλειας διακίνησης πεζών και οχημάτων και ανάκτηση του δημοσίου χώρου για πεζούς και ποδηλάτες.

– Ασφαλής και ορθολογική ρύθμιση της στάθμευσης παρά την οδό.

Μέτρα Κυκλοφοριακής Διαχείρισης

Οι αρχές αυτές αποτυπώθηκαν συγκεκριμένα σε Μέτρα Κυκλοφοριακής Διαχείρισης, τα οποία έχουν ως εξής:

 

– Δημιουργία εσωτερικού δακτυλίου με μονόδρομη φορά κίνησης οχημάτων.

– Περιορισμός των σημείων εισόδου στην περιοχή και σύνδεσή τους με τον εσωτερικό δακτύλιο.
– Εκτεταμένη μονοδρόμηση οδών.

 

– Πεζοδρόμηση άξονα ναού Αγίου Ιωάννη-Μητρόπολης-Τεμένους και συνένωση δημοσίων πλατειακών χώρων.

– Οργάνωση στάθμευσης παρά την οδό και δημιουργία συνθηκών αποτροπής παράνομης στάθμευσης.

– Οργάνωση χώρων στάθμευσης για εξυπηρέτηση ειδικών τοπικών δραστηριοτήτων (ναός, εστιατόρια, καφενεία κ.α.).

– Επανασχεδιασμός λεωφορειακής διαδρομής.

 

Χαρακτηριστικά του έργου

Στα πλαίσια του έργου δημιουργείται κεντρική πλατεία και πλατώματα, ανακατασκευάζεται το οδόστρωμα των παρακείμενων δρόμων και πεζοδρομίων, εμπλουτίζεται το πράσινο με νέες δενδροφυτεύσεις και δημιουργούνται χώροι στάθμευσης για τους κατοίκους και τους επισκέπτες. Η ανάπλαση του παραδοσιακού πυρήνα της ενορίας καταλαμβάνει έκταση 23.000 τ.μ. περίπου και περιλαμβάνει:

1) Aνακατασκευή του οδοστρώματος των παρακείμενων δρόμων και πεζοδρομίων και της κεντρικής πλατείας με λιθόστρωτο.

 

2) Tοποθέτηση κατάλληλης σήμανσης και σηματοδότησης.

 

3) Mετατροπή επιλεγμένων δρόμων σε πεζόδρομους.

 

4) Εμπλουτισμός της φυσικής βλάστησης της περιοχής.

 

5) Ηλεκτρολογικές εργασίες για φωτισμό των δρόμων, των πεζοδρομίων, της πλατείας και των χώρων στάθμευσης.

 

6) Εργασίες για τοποθέτηση κατάλληλου αστικού εξοπλισμού, καθώς και εργασίες για υπογειοποίηση των υπηρεσιών κοινής ωφελείας (ΑΗΚ, ΑΤΗΚ, ΣΥΛ και Cablenet).

 

 

 

Αυξάνεται το κόστος

Σύμφωνα με τον Δήμο Λάρνακας, στόχος του έργου είναι τόσο η αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής, όσο η προβολή και η ανάδειξη της αρχιτεκτονικής, πολεοδομικής, ιστορικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής αξίας της ενορίας του Αγίου Ιωάννη με αναπαλαίωση κτιρίων, ανάδειξη μνημείων, αναβάθμιση της κεντρικής πλατείας κ.α. Έμφαση δίδεται και στον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της ενορίας στην οποία συνυπάρχουν ορθόδοξη εκκλησία, καθολική εκκλησία και τζαμί.

Το έργο της ανάπλασης της ιστορικής ενορίας Αγίου Ιωάννη εξαγγέλθηκε ως πολεοδομικό έργο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οπότε τα 2/3 της δαπάνης θα καλυφθούν από το κράτος και το υπόλοιπο 1/3 από το Δήμο Λάρνακας. Ένα μεγάλο θέμα όμως είναι το ακριβές κόστος ή για την ακρίβεια η αναπροσαρμογή του τελικού κόστους προς τα πάνω, ένεκα ακριβώς του μεγάλου χρόνου που διέρρευσε από την εξαγγελία του έργου μέχρι σήμερα. Η αρχική εκτίμηση ήταν για συνολική δαπάνη πέντε εκατομμυρίων ευρώ. Στην πορεία, η δαπάνη αναθεωρήθηκε προς τα πάνω φτάνοντας στα 7 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που κατά πάσα πιθανότητα θα πρέπει να πάλι να αναθεωρηθεί προς τα πάνω, αφού η καθυστέρηση συνεχίζεται και συνεπάγεται αύξηση του κόστους. Ο Αϊ-Γιάννης είναι μια συνοικία που αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα υποβάθμισης και ανεπαρκών υποδομών, τα οποία εκτιμάται ότι θα αποτελέσουν παρελθόν με την υλοποίηση του έργου.