Οι τράπεζες διατηρούν ψηλά τα επιτόκια για να καλύπτουν τις απώλειες από τις εταιρείες «ζόμπι», οι οποίες δεν πρόκειται να ανακάμψουν
- Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, στο τραπεζικό σύστημα υπάρχουν 27 δις ευρώ μη εξυπηρετούμενων δανείων και οι συνολικές προβλέψεις για τα κακά δάνεια ανέρχονται στα 18 δις ευρώ
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ότι η διατήρηση στη ζωή των μη προσοδοφόρων εταιρειών νοθεύει τον ανταγωνισμό σε ολόκληρη την οικονομία προκαλώντας συμφόρηση των αγορών στις οποίες συμμετέχουν και συμπιέζοντας τις αγοραίες τιμές για τα προϊόντα τους
Της Αθηνάς Ξενοφώντος
Επικρίσεις στον τραπεζικό τομέα ασκεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρόσφατη έκθεσή της για την Κύπρο (7 Απριλίου 2016), επισημαίνοντας ότι συνεχίζουν να επιβαρύνουν με ψηλά επιτόκια τις επιχειρήσεις, γεγονός που πλήττει την ανταγωνιστικότητά τους ακόμη περισσότερο. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα επιτόκια στην Κύπρο είναι ψηλότερα από το μέσο όρο της ζώνης του ευρώ και δεν αρκεί η προς τα κάτω προσαρμογή, όπου ευθυγραμμίστηκαν με τη μείωση των επιτοκίων καταθέσεων, για να μειώσει την επιβάρυνση των εταιρειών από τόκους στα επίπεδα του μέσου όρου της ζώνης του ευρώ.
Προειδοποιεί επίσης, ότι η διατήρηση της υψηλής επιβάρυνσης από τόκους αυξάνει την πιθανότητα αθέτησης υποχρεώσεων σε ένα περιβάλλον όπου το ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι ήδη πολύ υψηλό.
Αν και σημειώνει ότι η απομόχλευση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι υπό εξέλιξη, εντούτοις το σταθερό υψηλό ποσοστό υποδηλώνει την ύπαρξη επιχειρήσεων «ζόμπι» ή μη παραγωγικών επιχειρήσεων.
Και σ’ αυτό το σημείο επικρίνει τον χρηματοπιστωτικό τομέα, τονίζοντας ότι οι τράπεζες δεν είναι πρόθυμες να ωθήσουν τις επιχειρήσεις σε πτώχευση, δεδομένου ότι αυτό συνεπάγεται ότι θα ζητήσουν την εξόφληση του μη εξυπηρετούμενου δανείου και, πιθανότατα, θα διαγράψουν υφιστάμενα κεφαλαιακά μέσα όταν οι προβλέψεις είναι χαμηλές.
Ο φόβος παραβίασης των ελάχιστων κεφαλαιακών απαιτήσεων, προσθέτει, οδηγεί τις τράπεζες στη μετακύλιση χρέους προς μη παραγωγικές εταιρείες, τα λεγόμενα «ζόμπι». Ελπίζουν ότι τα «ζόμπι» θα ανακάμψουν, καθώς θα αρχίσει να ανακάμπτει η οικονομία, όταν στην πραγματικότητα είναι επί μακρόν αφερέγγυα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν μάλιστα διακόψει την παραγωγή.
Χ. Πολυκάρπου: Η ΚΤΚ να αναλάβει δράση
Σχολιάζοντας στην εφημερίδα μας τις πιο πάνω επισημάνεις ο οικονομολόγος Χάρης Πολυκάρπου, επισημαίνει ότι τα δύο ζητήματα που θίγονται στην έκθεση είναι αλληλένδετα. Οπως τόνισε, οι τράπεζες διατηρούν ψηλά τα επιτόκια για να καλύπτουν τις απώλειες, εισπράττοντας περισσότερα από αυτούς που μπορούν καταβάλουν τις δόσεις τους, αφού κάποιοι άλλοι δεν μπορούν.
Σημείωσε επίσης, ότι οι τράπεζες δεν προχώρησαν σε προβλέψεις μεγάλων ζημιών στα επιχειρηματικά δάνεια, με αποτέλεσμα να μην γίνονται διαγραφές, σε μια προσπάθεια να μην μεγαλώσουν οι ζημιές τους, οι οποίες θα μεταφερθούν στα κεφάλαια.
Με τα πιο πάνω δεδομένα, σημείωσε ο Χ. Πολυκάρπου, είναι αυταπόδεικτο πως θα πρέπει να αναλάβει δράση η Κεντρική Τράπεζα ειδικότερα στο κομμάτι των δανείων από μεγάλους οφειλέτες και οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν πιο θαρραλέα στην είσπραξη των οφειλών, προκειμένου να περιοριστεί η ανάγκη των ψηλών επιτοκίων.
Οσο πιο πολλά εισπράξουν από τους μεγαλο-οφειλέτες τόσο πιο εύκολο θα είναι να περιοριστεί το περιθώριο του επιτοκίου, κατέληξε.
Στα 27 δις ευρώ τα κόκκινα δάνεια, προβλέψεις για 18 δις ευρώ
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, στο τραπεζικό σύστημα υπάρχουν 27 δις ευρώ μη εξυπηρετούμενων δανείων και οι συνολικές προβλέψεις για τα κακά δάνεια ανέρχονται στα 18 δις ευρώ.
Το τελευταίο τρίμηνο επιταχύνθηκε η διαδικασία μετά από πιέσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αυξημένες προβλέψεις, με τις οποίες αντιδρούσε το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου και ειδικότερα η Τράπεζα Κύπρου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, το 2015 οι προβλέψεις για κακά δάνεια στο σύνολο του χρηματοπιστωτικού συστήματος ανήλθαν στο €1,7 δις έναντι €1,4 δις το 2014 και €3,6 δις το 2013.
Για αρκετά χρόνια ο δείκτης προβλέψεων για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια όλων των συστημικών τραπεζών παρέμεινε σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από το ποσοστό του 50%, που είναι γενικά αποδεκτό.
Οι προβλέψεις της Τράπεζας Κύπρου ανήλθαν στα €954 εκ. το 2015 εκ των οποίων τα €630 εκ. περάστηκαν στα βιβλία της το τελευταίο τρίμηνο του 2015. Ως αποτέλεσμα, κατέγραψε ζημιές €483 εκ. παραμένοντας στο κόκκινο για πέμπτο συνεχές έτος.
Για την Ελληνική Τράπεζα οι ζημιές απομείωσης και προβλέψεις για το 2015 μειώθηκαν στα €100,8 εκ. σε σύγκριση με €304,4 εκ. το 2014. Το τέταρτο τρίμηνο του 2015 οι προβλέψεις αυξήθηκαν στα €41,7 εκ. από €12,1 εκ. το προηγούμενο τρίμηνο.
Και ο Συνεργατισμός προχώρησε σε πρόσθετες προβλέψεις το 2015, με αποτέλεσμα ο δείκτης προβλέψεων να ανέρχεται στο 49,9%. Ως αποτέλεσμα της αύξησης των προβλέψεων, η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε ζημιές €167,4 εκ. για το 2015 έναντι κερδών €41,2 εκ. το 2014. Οι προβλέψεις αυξήθηκαν στα €379,1 εκ. από €166,1 εκ. το 2014.
Νοθεύουν τον ανταγωνισμό οι «ζόμπι»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικαλούμενη μελέτες, αναφέρει ότι η διατήρηση στη ζωή αυτών των μη προσοδοφόρων εταιρειών νοθεύει τον ανταγωνισμό σε ολόκληρη την οικονομία προκαλώντας συμφόρηση των αγορών στις οποίες συμμετέχουν και συμπιέζοντας τις αγοραίες τιμές για τα προϊόντα τους.
Αυτό ισχύει ιδίως για τον τομέα των ακινήτων και τον κατασκευαστικό τομέα, αναφέρει, προσθέτοντας ότι η κατάσταση αποθαρρύνει την είσοδο νέων επιχειρήσεων και την πραγματοποίηση επενδύσεων από αυτές. Από την πλευρά τους οι τράπεζες δεν θεωρούν ότι παρουσιάζονται ιδιαίτερα καλές δυνατότητες δανειοδότησης.
Ενα σημαντικό δίδαγμα από τη βιβλιογραφία, υποστηρίζει, είναι ότι η επιτάχυνση της προσαρμογής και η τόνωση της ανάπτυξης απαιτεί τη δυνατότητα δημιουργικής καταστροφής, η οποία είναι απαραίτητη προκειμένου η οικονομία να ξεφύγει από την παγίδα του αποπληθωρισμού.
Ορισμένοι τομείς στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένου του κατασκευαστικού τομέα, παρουσιάζουν βιώσιμη προσαρμογή, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να αναμένεται περαιτέρω ανακατανομή των οικονομικών πόρων και των επιχειρήσεων. Οι μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με τη νέα νομοθεσία για τις πωλήσεις δανείων και την τιτλοποίηση αναμένεται ότι θα συμβάλουν στην επίσπευση της αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων, διευκολύνοντας ιδίως τη διαδικασία της απαλλαγής των ισολογισμών των τραπεζών από μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τη μεταβίβασή τους σε εκείνους που είναι καλύτερα εξοπλισμένοι και έχουν ισχυρότερα κίνητρα για την αντιμετώπισή τους, μέσω διαδικασίας που θα βασίζεται στην αγορά…
Aκολουθήστε μας στο Google News
