Ευθύνη της κυβέρνησης να αποκαταστήσει την ισορροπία στην κοινωνία

• Το συνδικαλιστικό κίνημα υποδεικνύει πως σε ενδεχόμενη κοινωνική σύγκρουση η κυβέρνηση θα φέρει την απόλυτη ευθύνη

• «Η κυβέρνηση δεν μπορεί να μένει αμέτοχη στην κατρακύλα των μισθών»

Της Αθηνάς Ξενοφώντος

Με βούλα της Ευρωπαϊκής Ενωσης διαπιστώνεται και επίσημα ότι η θέση των εργαζομένων τα τελευταία τρία χρόνια έχει κατρακυλήσει σε επικίνδυνα σημεία. Είναι καιρός πλέον η κυβέρνηση να στρέψει το βλέμμα και προς την άλλη πλευρά και να ακούσει επιτέλους τη φωνή απόγνωσης που εκπέμπουν οι μισθοσυντήρητοι συμπατριώτες μας.

Οι διαπιστώσεις του συνδικαλιστικού κινήματος ότι διευρύνεται η υπόσκαψη των όρων απασχόλησης των εργαζομένων για τις οποίες η κυβέρνηση έκλεινε τα αυτιά, αποδεικνύονται δυστυχώς μέσα από τους δείκτες και μετρήσεις τόσο της Ε.Ε. όσο και από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO).

Σύμφωνα με τα στοιχεία η Κύπρος έχει την πιο ραγδαία αύξηση της ανισότητας μεταξύ πλούσιων και φτωχών ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε., τη μεγαλύτερη αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας, το πιο μεγάλο ποσοστό μείωσης των μισθών, την απορρύθμιση της εργασίας σε μεγάλο βαθμό και άλλα δυσμενή στοιχεία.

Τρία χρόνια μετά την κρίση, η αγορά εργασίας μοιάζει με ζούγκλα, αφού τα κρούσματα των παρανομιών και παρατυπιών μαζικοποιούνται. Δεν εφαρμόζονται οι εργατικές νομοθεσίες, οι κώδικες εργασίας, οι συλλογικές συμβάσεις, αυξάνονται τα φαινόμενα εργαζομένων – αυτοεργοδοτουμένων, ενώ έκαναν την εμφάνισή τους οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι, ώστε οι εργοδότες χωρίς κανένα κόστος εκτός από το μισθό να λειτουργούν τις επιχειρήσεις τους.

Ωστόσο, αυτό το «πάρτι» κάποια στιγμή πρέπει να πάρει τέλος και η κυβέρνηση οφείλει να επαναφέρει την τάξη στην κοινωνία. Είναι ύψιστης προτεραιότητας να εγκύψει στα προβλήματα, επισημαίνει το συνδικαλιστικό κίνημα, γιατί η διεύρυνση της κοινωνικής ανισότητας και της απορρύθμισης της εργασίας δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής σύγκρουσης, για την οποία, προειδοποιεί, η κυβέρνηση θα έχει την απόλυτη ευθύνη.

Πέντε προτάσεις από συνδικαλιστικό κίνημα

ΠΕΟ, ΣΕΚ και ΔΕΟΚ με συγκεκριμένα υπομνήματα ζητούν τη λήψη μέτρων που να ενισχύουν την εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων και την προστασία της μισθωτής απασχόλησης με πέντε προτάσεις που κατέθεσαν:

• Προώθηση νομοθετικών ρυθμίσεων που να δημιουργούν στους εργοδότες υποχρέωση εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

• Αμεση προώθηση του νομοσχεδίου με εφαρμοστικές διατάξεις για ίση μεταχείριση των εργαζομένων, ώστε να καταπολεμηθούν τα φαινόμενα χρησιμοποίησης των κοινοτικών εργαζομένων ως φτηνή εργατική δύναμη.

• Εισαγωγή δεσμευτικών ελάχιστων επιπέδων όρων απασχόλησης, σε ό,τι αφορά κατώτατο μισθό, τρόπο αποζημίωσης υπερωριακής απασχόλησης, υποχρεωτικές αργίες, 13ο μισθό για όσους εργαζομένους δεν καλύπτονται από σύμβαση.

• Μέτρα για πάταξη της αδήλωτης εργασίας.

• Νομοθετική ρύθμιση των χαρακτηριστικών που ορίζουν τη σχέση εργασίας εργοδότη – εργοδοτουμένου.

Συλλογικές συμβάσεις

Οπως επεσήμανε στην εφημερίδα μας η αναπληρωτής Γ.Γ. της ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, τα μέτρα που απαιτεί το συνδικαλιστικό κίνημα δεν βελτιώνουν την κατάσταση προ του 2013, αλλά θα βάλουν φρένο στον κατήφορο του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων. Την ώρα, τόνισε, που οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται δεν μπορεί η κυβέρνηση να είναι αμέτοχη. Ηλθε η ώρα να δώσει λύσεις με πρωτοβουλίες τις οποίες θα πρέπει να αναλάβει. Δεν μπορεί, σημείωσε, να παραμένει απλός θεατής και να αναμένει από κάποιους άλλους να προβούν σε εισηγήσεις. Υπενθύμισε πως η προηγούμενη κυβέρνηση είχε καταθέσει δύο νομοσχέδια -νομοθετικές ρυθμίσεις για εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων και για την πάταξη της αδήλωτης εργασίας. Ωστόσο, επεσήμανε, με την ανάληψη της εξουσίας από την κυβέρνηση Αναστασιάδη αποσύρθηκαν και μέχρι πρότινος δεν επανήλθαν.

Τώρα η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να καταθέσει το νομοσχέδιο για τη νομοθετική ρύθμιση των συλλογικών, αφού υπάρχει σχετική οδηγία από την Ε.Ε., η οποία θα πρέπει να εφαρμοστεί μέχρι τον Μάιο του 2016. Το σχετικό νομοσχέδιο βρίσκεται ενώπιον του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος και συζητείται σε τριμερή Συμβουλευτική Επιτροπή.

Η Σ. Χαραλάμπους χαρακτήρισε την εν λόγω ρύθμιση, υψίστης σημασίας, υπογραμμίζοντας ότι είναι άμεση προτεραιότητα να προωθηθεί και να εγκριθεί από τη Βουλή. Τόνισε πως είναι το Α και το Ω για να μπει φραγμός στην πρόσληψη εργαζομένων με εξευτελιστικούς μισθούς με τη χρησιμοποίηση της ανάγκης του κόσμου για εργασία. Χαρακτήρισε απαράδεκτο στην ξενοδοχειακή βιομηχανία -ο μοναδικός τομέας που διασώθηκε από την κρίση- οι εργοδότες να παραβιάζουν βίαια τα συμφωνηθέντα και να μην τηρούν τις υπογραφές τους.

Από την πλευρά του ο αναπληρωτής Γ.Γ. της ΣΕΚ, Ανδρέας Μάτσας, ανέφερε πως αν και στην οικοδομική η διαπραγμάτευση προχωρεί σε ικανοποιητικό επίπεδο, εντούτοις στην ξενοδοχειακή υπάρχει πρόβλημα και προειδοποίησε πως αν δεν υπάρξει άμεση ρύθμιση, τους επόμενους μήνες ίσως υπάρξει ανάγκη για απεργιακές κινητοποιήσεις. Η ΣΕΚ θεωρεί πως μια ομοιόμορφη εφαρμογή της σύμβασης δεν θα δημιουργεί ανταγωνισμό και μεταξύ των σωστών εργοδοτών.

Η ΟΕΒ όμως διαφωνεί κάθετα με τη νομοθετική ρύθμιση, αφού σύμφωνα με τον αναπληρωτή διευθυντή της Ομοσπονδίας, Μιχάλη Αντωνίου, το βασικό χαρακτηριστικό του συστήματος των εργασιακών σχέσεων είναι ο εθελοντικός του χαρακτήρας και η μη νομικά δεσμευτική του φύση. Οι εργατικές διαφορές, υποστήριξε, δεν επιλύονται στα δικαστήρια.

Ελάχιστα επίπεδα προστασίας

Οσον αφορά την εισαγωγή δεσμευτικών ελάχιστων επιπέδων προστασίας της απασχόλησης για όλους τους εργαζομένους, αν και η Υπουργός Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου, διαβεβαίωσε ότι θα συζητηθεί το θέμα, εντούτοις δεν υπήρξε καμία εξέλιξη.

ΠΕΟ και ΣΕΚ επισημαίνουν πως πρέπει να προωθεί τάχιστα το ζήτημα, ώστε να μη δημιουργούνται εργαζόμενοι δύο και τριών ταχυτήτων. Η Σ. Χαραλάμπους κάλεσε την Υπουργό να παρέμβει και να πάρει θέση γιατί, τόνισε, είναι ευθύνη της κυβέρνησης να αποκαταστήσει την ισορροπία στην κοινωνία. Σύμφωνα με τον Α. Μάτσα, το συνδικαλιστικό κίνημα εντός των ημερών θα ζητήσει συνάντηση με την Υπουργό, ώστε όλα τα πιο πάνω ζητήματα να τεθούν εκ νέου για άμεση προώθηση.

Ο Μ. Αντωνίου ανέφερε ότι η ΟΕΒ διαφωνεί, αφού αυτά που ζητούνται είναι το 90% του κόστους εργασίας και αν νομοθετηθούν σημαίνει ότι νομοθετείται η σύμβαση.

Ιση μεταχείριση κοινοτικών Κυπρίων

Σε σχέση με την ίση μεταχείριση κοινοτικών και Κύπριων εργαζομένων ο Α. Μάτσας υπενθύμισε πως αυτό ήταν ένα πάγιο αίτημα της ομοσπονδίας (με την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε.), καθώς η μαζική άφιξη κοινοτικών που τύγχαναν δυσμενούς διάκρισης συνέβαλε στην περαιτέρω απορρύθμιση της αγοράς εργασίας με τελικούς αρνητικούς αποδέκτες τους Κύπριους εργαζομένους. Η ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης, τόνισε, έγινε ακόμη πιο επιτακτική μετά την οικονομική κρίση.

Η ΟΕΒ, σύμφωνα με τον Μ. Αντωνίου, συμφωνεί με την αρχή αλλά διαφωνεί κάθετα με τα μέσα που θα επιβληθεί η εφαρμογή της, χαρακτηρίζοντάς τα εξαιρετικά δυσανάλογα. Θα πρέπει είπε να εφαρμοστεί η συνήθης προστασία που ισχύει για όλους τους εργαζομένους μέσω των επιθεωρητών και της δικαστικής οδού. Οι εξώδικες ποινές ανέφερε είναι αδιανόητες σε ένα τέτοιο περίπλοκο θέμα.

Αδήλωτη εργασία

Ενα άλλο ζήτημα που θέτουν επιτακτικά οι συντεχνίες είναι η λήψη δραστικών μέτρων για πάταξη της αδήλωτης εργασίας. Το νομοσχέδιο βρισκόταν στη Βουλή για συζήτηση, όμως η κυβέρνηση Αναστασιάδη το απέσυρε. Ενώ επαναλαμβάνει συνεχώς ότι ετοιμάζεται νέο νομοσχέδιο, εντούτοις το θέμα βρίσκεται στις ελληνικές καλένδες και παρέμεινε εκεί σκονισμένο για τρία χρόνια.

Η ΟΕΒ είναι στο μόνο ζήτημα που συνηγορεί με τις συντεχνίες, με τον Μ. Αντωνίου να σημειώνει πως η ΟΕΒ συμφωνεί και επαυξάνει με την πιο πάνω θέση αφού ήταν και δική της πρωτοβουλία.

---

Εργαζόμενοι βαφτίζονται αυτοεργοδοτούμενοι

Το νέο «φρούτο» που έκανε την εμφάνισή του είναι η πρόσληψη εργαζομένων οι οποίοι δηλώνονται ως αυτοεργοδοτούμενοι, τόνισε η Σ. Χαραλάμπους, προκειμένου οι εργοδότες να μην καταβάλλουν τις συμβατικές υποχρεώσεις τους, όπως καταβολή εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, άδεια ασθενείας, ανάπαυσης κ.ά. Το έναυσμα για την εφαρμογή της πιο πάνω πρακτικής έδωσε η κυβέρνηση με το μορατόριουμ προσλήψεων. Ενώ έχει ανάγκη προσωπικού, προσλαμβάνει εργαζομένους με την αγορά υπηρεσιών.

Γι’ αυτό, επεσήμανε η Σ. Χαραλάμπους, πρέπει να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση των χαρακτηριστικών που ορίζουν τη σχέση εργασίας μεταξύ εργοδότη – εργοδοτουμένου, γιατί το φαινόμενο εφαρμόζεται ευρέως σε ημικρατικούς οργανισμούς, δήμους με επέκταση και στον ιδιωτικό τομέα.