Εκεί που υπάρχει πυρκαγιά, υπάρχει και κίνδυνος

Φωτο αρχείου

Πόσο πιθανό είναι η Κύπρος να ζήσει πυρκαγιά παρόμοια με αυτή στο Μάτι Αττικής;

Κανένας δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα πόσο καταστροφική μπορεί να είναι μια πυρκαγιά σε δασική γη στην Κύπρο, αλλά σίγουρα η αντιμετώπισή της χρειάζεται σωστό σχεδιασμό που να βασίζεται στο τρίπτυχο: πρόληψη, έγκαιρος εντοπισμός και αποτελεσματική πυρόσβεση.

Η καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι Αττικής και ειδικότερα οι θάνατοι των ανθρώπων που εγκλωβίστηκαν στις φλόγες, προκαλεί προβληματισμό και στην Κύπρο. Υπάρχει κίνδυνος για παρόμοιο φαινόμενο στη χώρα μας; «Η πυρκαγιά από μόνη της αποτελεί ένα μεγάλο κίνδυνο», απαντά στη «Χ» ο διευθυντής του Τμήματος Δασών, Χαράλαμπος Αλεξάνδρου.

Ξεκαθαρίζοντας πως δεν μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε σύγκριση της πυρκαγιάς στο Μάτι με την Κύπρο λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών, ο κ. Αλεξάνδρου υποδεικνύει πως πρέπει να κατανοήσουμε ότι εκεί που υπάρχει πυρκαγιά, υπάρχει και κίνδυνος, ειδικότερα στις δασικές περιοχές όπου υπάρχει οικιστική ανάπτυξη. Υπέδειξε παράλληλα πως στην Κύπρο δεν έχουμε περιοχή που να συνδυάζει τα μορφολογικά, φυσικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά που υπήρχαν στο Μάτι και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και τα οποία οδήγησαν σε αυτή τη μεγάλη καταστροφή.

Οι κλιματικές αλλαγές ευνοούν τις πυρκαγιές

Το μέγεθος και ο κίνδυνος της πυρκαγιάς εξαρτάται από πολλά πράγματα. Ο διευθυντής του Τμήματος Δασών τονίζει ότι το μεσογειακό κλίμα και οι κλιματικές συνθήκες ευνοούν τις πυρκαγιές. Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα και ένταση των περιόδων καύσωνα και των ανέμων που συντείνουν στις πυρκαγιές και δυσχεραίνουν την κατάσβεσή τους. Σημειώνει παράλληλα τις αλλαγές των κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών, οι οποίες έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα στην ύπαιθρο και ειδικότερα στα ορεινά της Κύπρου.

Η εγκατάλειψη της υπαίθρου δημιουργεί συμπαγείς εκτάσεις καύσιμης ύλης

Όπως εξηγεί, η εγκατάλειψη της υπαίθρου έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση καύσιμης ύλης.

Εγκαταλείπονται γεωργικές εκτάσεις οι οποίες παρεμβάλλονται μεταξύ των δασικών εκτάσεων και λειτουργούν ως αντιπυρικές ζώνες μπαίνοντας ανάμεσα στα πεύκα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη πλέον μεγάλων συμπαγών εκτάσεων καύσιμης ύλης, καθώς ενώνονται οι δασικές περιοχές. Τα δεδομένα αυτά ευνοούν τις πυρκαγιές καθώς τα πεύκα -που αποτελούν την κύρια βλάστηση των βουνών της Κύπρου- είναι πολύ εύφλεκτα λόγω της ρητίνης, αλλά και των πευκοβελόνων που βρίσκονται διασκορπισμένες στις δασικές εκτάσεις.

Λόγω έλλειψης υγρασίας οι πευκοβελόνες είναι ξερές και κατά συνέπεια πολύ εύφλεκτες. Ο κ. Αλεξάνδρου τονίζει ότι πρέπει να διατηρηθεί η γεωργική γη στο βουνό, ίσως και με επιδοτήσεις, για να υπάρχουν οι φυσικές αντιπυρικές ζώνες που αποτελούν εμπόδιο για την επέκταση μιας πυρκαγιάς. Σημειώνει ότι η πρόληψη είναι υπόθεση όλων μας και καλεί παράλληλα και τους πολίτες να μεριμνούν ώστε να αποφεύγονται οι οποιοιδήποτε κίνδυνοι για ξέσπασμα φωτιάς και επέκτασής της.

Μια καλή πρακτική είναι να καθαρίζονται τα χωράφια, τα περβόλια στις ορεινές περιοχές έτσι ώστε να αποτελούν φυσικές αντιπυρικές ζώνες.

Ολοκληρωμένος σχεδιασμός και λήψη μέτρων

Αυτό που χρειάζεται, τονίζει ο κ. Αλεξάνδρου, είναι ολοκληρωμένος σχεδιασμός. «Πρέπει να βελτιώσουμε τους σημερινούς σχεδιασμούς σε όλα τα μέτωπα», σημειώνει και υπογραμμίζει ιδιαίτερα -με αφορμή και τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι- τα πολεοδομικά ζητήματα.

Τα κτίρια που χτίζονται και ιδιαίτερα οι μεμονωμένες κατοικίες χαρακτηρίζονται από επικινδυνότητα ανάλογα και με τη βλάστηση που τις περιβάλλει. «Πρέπει να λαμβάνονται μέτρα», υπογραμμίζει.

Πώς θα χτιστεί η κατοικία και με ποιους πολεοδομικούς όρους για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος να ξεσπάσει πυρκαγιά και παράλληλα να προστατευτεί το ίδιο το οικοδόμημα με πυρίμαχα υλικά. Πρέπει επίσης να γίνει αντιπυρική λωρίδα γύρω από την κατοικία ώστε να μείνει ανέπαφη σε περίπτωση φωτιάς στο δάσος. Το πρόβλημα είναι μόνιμο και η προσπάθειά μας πρέπει να είναι διαρκής, σημειώνει ο κ. Αλεξάνδρου, προσθέτοντας ότι ο σχεδιασμός πρέπει να περιλάβει όλους τους παράγοντες.

Όποιος καεί απ’ το χυλό φυσά και το γιαούρτι

Πρόσφατα είχε ξεσπάσει μεγάλη πυρκαγιά στον Πύργο Τηλλυρίας η οποία απείλησε το δάσος Πάφου. Ωστόσο η φωτιά τέθηκε σύντομα υπό έλεγχο χωρίς να επεκταθεί με απρόβλεπτες συνέπειες. «Η διαχείριση της πυρκαγιάς του Πύργου είχε επιτυχία γιατί αξιοποιήθηκε η εμπειρία της Σολιάς», εξηγεί ο διευθυντής του Τμήματος Δασών ερωτηθείς εάν παραδειγματιζόμαστε από τα λάθη ή παραλείψεις στις μεγάλες πυρκαγιές που έζησε η Κύπρος στο πρόσφατο παρελθόν. Όπως εξήγησε ο κ. Αλεξάνδρου, οι δυνάμεις πυροπροστασίας και πυρόσβεσης έθεσαν σε εφαρμογή τα επιχειρησιακά σχέδια που διαμορφώθηκαν μετά την πυρκαγιά της Σολιάς το 2016.

Αμέσως μετά που ξέσπασε η πυρκαγιά στον Πύργο -γύρω στις 6 το απόγευμα- υπήρχε πλήρης εικόνα για το μέγεθος και την ένταση της φωτιάς και στα τρία πρώτα λεπτά ενεργοποιήθηκε το σύστημα πυρόσβεσης. Κινήθηκε, όπως εξήγησε, η μισή δύναμη του Τμήματος Δασών για να σβήσει η φωτιά από το πρώτο βράδυ με αποτέλεσμα η πυρκαγιά να τεθεί υπό πλήρη έλεγχο στις 10 το βράδυ.

Σημείωσε, τέλος, πως το Τμήμα Δασών θα μελετήσει και τα ευρήματα από τη φονική πυρκαγιά στην Αττική ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον τυχόν παρόμοιες τραγικές καταστάσεις και στην Κύπρο.

Σπύρος Σωτηρίου

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy