- Οι νεότερες γενιές κινδυνεύουν να πληρώσουν πολύ βαρύ τίµηµα λόγω των πολιτικών της κυβέρνησης του ∆ΗΣΥ.
- Ο κίνδυνος της κλιµατικής αλλαγής είναι σηµαντικός για την Κύπρο κυρίως λόγω της αύξησης της θερµοκρασίας, των πυρκαγιών, της ξηρασίας και της λειψυδρίας.
- Πρωταθλήτρια η Κύπρος στην ακρίβεια ηλεκτρικής ενέργειας και στους ρύπους, παρά το γεγονός ότι έχει τεράστιες δυνατότητες για παραγωγή φτηνής ενέργειας από ΑΠΕ.
- Η Κύπρος έχει υψηλά έσοδα από τις περιβαλλοντικές φορολογίες, αλλά οι κρατικές δαπάνες για προστασία του περιβάλλοντος είναι κάτω από τον µέσο όρο της Ε.Ε.
- Προβλήµατα µε την ποιότητα του αέρα: 870 πρόωροι θάνατοι οφείλονται σε συγκεντρώσεις λεπτών σωµατιδίων, όζοντος και διοξειδίου του αζώτου.
Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου
Ανησυχητικές οι προβλέψεις της Κοµισιόν σε έκθεσή της για το εαρινό πακέτο του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Εξαµήνου, το οποίο περιέχει τις ανά χώρα συστάσεις για τα κράτη – µέλη, η οποία δηµοσιοποιήθηκε πριν λίγες µέρες.
Ειδικά για την κυπριακή οικονοµία, πέραν των ανησυχιών της Κοµισιόν για τον πληθωρισµό, είναι σαφής η υπόδειξη για την ανάγκη εκ βάθρων αλλαγής του αναπτυξιακού µοντέλου της Κύπρου. Τονίζεται, µάλιστα, επί λέξει ότι: «Η διαφοροποίηση της οικονοµίας και η διασφάλιση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιµότητάς της είναι ζωτικής σηµασίας» για τη χώρα.
Ιδιαίτερη αίσθηση κάνουν οι αναφορές της Κοµισιόν στον τοµέα της ενέργειας αφού στην έκθεση καταγράφεται η µεγάλη αντίφαση που παρουσιάζει η Κύπρος σε σχέση µε τη χρήση των πανάκριβων υγρών καυσίµων για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αντί της αξιοποίησης των τεράστιων δυνατοτήτων που έχει η χώρα στην παραγωγή φτηνής ενέργεια από ΑΠΕ, όπως η ηλιακή ενέργεια.
Η έκθεση είναι καταπέλτης για τις πολιτικές τις οποίες εφάρµοσε η κυβέρνηση του ∆ΗΣΥ τα τελευταία εννέα χρόνια στους τοµείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος, αφού υποδεικνύει ότι η χώρα στερείται οράµατος στην ανάπτυξη των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Στην έκθεση επισηµαίνονται µεταξύ άλλων για την Κύπρο:
• Πρωταθλητές στην ακρίβεια ηλεκτρικής ενέργειας:
Όπως επισηµαίνεται, «η Κύπρος έχει µία από τις υψηλότερες τιµές ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, λόγω της εξάρτησής της από εισαγόµενες πηγές ενέργειας». Επισηµαίνεται επίσης ότι το εισαγόµενο πετρέλαιο αποτελεί το 85,6% περίπου του ενεργειακού µείγµατος της χώρας.
• Πρωταθλητές στους ρύπους:
Όπως επισηµαίνεται, «η Κύπρος συγκαταλέγεται στα κράτη-µέλη µε τις υψηλότερες εκποµπές αερίων θερµοκηπίου», λόγω της εξάρτησής της από το εισαγόµενο πετρέλαιο και της χαµηλής παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ.
Αναφέρεται επίσης ότι οι εκποµπές ρύπων είναι 50% περισσότερες από τον µέσο όρο της ΕΕ. Ακόµη, αναφέρεται ότι µε τα υφιστάµενα µέτρα η χώρα δεν θα καταφέρει να πετύχει το στόχο που τέθηκε από την ΕΕ για µείωση των ρύπων κατά 24%, αφού θα υπολείπεται 15 µονάδες περίπου.
Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι ειδικά στον τοµέα των µεταφορών -ο οποίος ευθύνεται σε µεγάλο βαθµό για τους ρύπους, αφού αντιπροσωπεύει το 40% της κατανάλωσης ενέργειας- «η χώρα θα χρειαστεί να καταβάλει µεγάλη προσπάθεια για να πετύχει τους στόχους της». Σηµειώνεται µάλιστα ότι οι µεταφορές ευθύνονται για το 21% των εκποµπών ρύπων και αυξάνονται σταθερά, αφού «η χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων είναι πολύ πάνω από τον µέσο όρο της ΕΕ, ενώ αντίθετα η χρήση των µέσων µαζικής µεταφοράς είναι χαµηλή».
• Πρωταθλητές στην ενεργειακή φτώχεια:
Όπως επισηµαίνεται, η ενεργειακή φτώχεια (δηλαδή το ποσοστό όσων δεν µπορούν να κρατήσουν το σπίτι τους επαρκώς ζεστό) ανέρχεται σε 20,9%, ενώ ο µέσος όρος στην ΕΕ είναι 8,2%. Σηµειώνεται µάλιστα ότι στην οµάδα που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας το ποσοστό φτάνει στο 41,6%.
• Ουραγοί στις ΑΠΕ:
Ακόµη και η Κοµισιόν απορεί πώς είναι δυνατό µια χώρα µε τόσες δυνατότητες στην παραγωγή ΑΠΕ και ιδιαίτερα ηλιακής ενέργειας, να παραµένει εγκλωβισµένη στη χρήση πανάκριβων υγρών καυσίµων. Ενδεικτική είναι η αναφορά στην έκθεση ότι «η Κύπρος «στερείται φιλοδοξίας σε σχέση µε τις πολύ µεγάλες δυνατότητές της, ειδικά για την ηλιακή ενέργεια». Όπως επισηµαίνεται, «το ποσοστό των ΑΠΕ αντιπροσωπεύει µόλις το 16,9%, ενώ ο µέσος όρος στην ΕΕ είναι 22,1%».
• Ουραγοί στις δαπάνες για το περιβάλλον:
Όπως επισηµαίνεται, «η Κύπρος έχει υψηλά έσοδα από τις περιβαλλοντικές φορολογίες, τόσο ως ποσοστό επί της συνολικής φορολογίας όσο και σε σύγκριση µε το ΑΕΠ». Παρά ταύτα, προστίθεται, «οι κρατικές δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος αντιπροσωπεύουν µικρότερο ποσοστό των συνολικών κρατικών δαπανών από τον µέσο όρο της ΕΕ».
• Ουραγοί στην οικολογική καινοτοµία:
Όπως επισηµαίνεται, «το 2021 η Κύπρος κατέλαβε την 23η θέση στον Πίνακα Αποτελεσµάτων Οικολογικής Καινοτοµίας». Σηµειώνεται µάλιστα ότι «και στις πέντε παραµέτρους του ∆είκτη, η Κύπρος έχει απόδοση κάτω από τον µέσο όρο της ΕΕ».
• Ουραγοί στην ανακύκλωση:
Όπως επισηµαίνεται, «η Κύπρος έχει χαµηλό ποσοστό ανακύκλωσης αστικών απορριµµάτων (16,4%), το οποίο είναι σηµαντικά πιο κάτω από τον µέσο όρο της ΕΕ (47,8%) αλλά και το στόχο τον οποίο έχει θέσει η χώρα για το 2025 (55%). Επισηµαίνεται µάλιστα ότι «η χώρα δεν έχει ακόµη ενηµερώσει το σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων», αλλά αντίθετα «εξακολουθεί να απορρίπτει τα περισσότερα απόβλητά της σε χώρους υγειονοµικής ταφής». Σηµειώνεται επίσης ότι η Κύπρος είναι ουραγός και στην κυκλική χρήση υλικών, αφού το ποσοστό ανέρχεται µόλις στο 3,4%, σε σύγκριση µε 12,8% στην ΕΕ.
• Πρωταθλητές στη συγκέντρωση νιτρικών αλάτων:
Τα περιβαλλοντικά εγκλήµατα επεκτείνονται και στα υπόγεια ύδατα. Όπως αναφέρεται, «η Κύπρος έχει υψηλή συγκέντρωση νιτρικών αλάτων στα υπόγεια ύδατα (63,4 mg/λίτρο έναντι 21,2 mg/λίτρο ΕΕ το 2019)».
• 870 πρόωροι θάνατοι:
Η Κύπρος φαίνεται ότι ξεκίνησε να αντιµετωπίζει σοβαρά προβλήµατα όσον αφορά την ποιότητα του αέρα. Όπως αναφέρεται µε βάση τις εκτιµήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Περιβάλλοντος, «περίπου 700 πρόωροι θάνατοι οφείλονται σε συγκεντρώσεις λεπτών σωµατιδίων, 40 σε συγκέντρωση όζοντος και 130 σε συγκεντρώσεις διοξειδίου του αζώτου». ∆ηλαδή συνολικά 879 πρόωροι θάνατοι οφείλονται στην ποιότητα του αέρα.
• Πυρκαγιές, ξηρασία, λειψυδρία:
Οι νεότερες γενιές κινδυνεύουν να πληρώσουν πολύ βαρύ τίµηµα λόγω των πολιτικών της κυβέρνησης του ∆ΗΣΥ στο θέµα του περιβάλλοντος.
Όπως επισηµαίνεται στην έκθεση της Κοµισιόν, «η Κύπρος αντιµετωπίζει ιδιαίτερα υψηλούς κινδύνους από τις δραµατικές αυξήσεις της θερµοκρασίας και την κλιµατική αλλαγή». Σηµειώνεται επίσης ότι «ο κίνδυνος της κλιµατικής αλλαγής είναι σηµαντικός για την Κύπρο, κυρίως λόγω των κινδύνων που σχετίζονται µε τις πυρκαγιές». Επισηµαίνεται ακόµη ότι «η Κύπρος παραµένει ευάλωτη στην κλιµατική αλλαγή, λόγω της ξηρασίας και της λειψυδρίας».
Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy