Έκθεση Λοττίδη με «βολές» κατά Νομικής Υπηρεσίας για αδικία εις βάρος γυναικών Υπαξιωματικών

Καλεί σε διαβούλευση τον Υπουργό Άμυνας στην τελευταία σχετική Έκθεσή της η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη, για σκοπούς καθορισμού των μέτρων προς αποκατάσταση «της διαχρονικής δυσμενούς διάκρισης λόγω φύλου» που έχουν υποστεί οι Εθελόντριες Υπαξιωματικοί.

Στην Έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως Φορέα Ισότητας και Καταπολέμησης των Διακρίσεων αναφορικά µε διάκριση λόγω φύλου σε βάρος γυναικών Υπαξιωματικών στο τομέα της εργασίας, η κ. Λοττίδη αναφέρει ότι υποβάλλει την παρούσα Έκθεση στον Γενικό Διευθυντή Υπουργείου Άμυνας, πληροφορώντας τον για την πρόθεσή της να προβεί σε σύσταση στη βάση των όσων αναφέρονται τόσο στην παρούσα Έκθεση, όσο και σε δύο προηγούμενες Εκθέσεις της, «αφού θεωρώ ότι χρειάζεται ολιστική αντιμετώπιση του ζητήματος, που θα καλύπτει όλες τις επηρεαζόμενες γυναίκες, για τις οποίες δεν εκκρεμούν αντίστοιχα ζητήματα ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου».

«Ως εκ τούτου, καλώ τον Αρμόδιο Υπουργό σε διαβούλευση, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Γραφείο μου στις 12 Οκτωβρίου 2022 και ώρα 12:00, για σκοπούς καθορισμού των μέτρων προς αποκατάσταση της διαχρονικής δυσμενούς διάκρισης λόγω φύλου που έχουν υποστεί οι Εθελόντριες Υπαξιωματικοί», αναφέρει η κ. Λοττίδη.

Η Έκθεση αφορά παράπονο που υπέβαλε στην Επίτροπο δικηγόρος εκ μέρους 51 γυναικών μόνιμων Υπαξιωματικών, που διατέλεσαν Εθελόντριες Υπαξιωματικοί της 8ης σειράς, για άνιση μεταχείριση και διάκριση λόγω φύλου στην εργασία και την επαγγελματική τους ανέλιξη.

Ειδικότερα, αναφέρεται, οι παραπονούμενες είχαν προσληφθεί με σύμβαση ως εθελόντριες Υπαξιωματικοί Εθνικής Φρουράς, στο βαθμό του Λοχία (μισθολογική κλίμακα Α1) το 2003 και μονιμοποιήθηκαν (μισθολογική κλίμακα Α4) το 2017, «δηλαδή 14 χρόνια μετά από την πρόσληψή τους, ενώ οι άνδρες εθελοντές Υπαξιωματικοί που προσλήφθηκαν την ίδια χρονική περίοδο με τις παραπονούμενες μονιμοποιήθηκαν κατά πολύ νωρίτερα και κατ’ επέκταση είχαν διαφορετική επαγγελματική ανέλιξη από αυτές».

Αντίστοιχες καταγγελίες με την παρούσα είχαν εξεταστεί από το Γραφείο της Επιτρόπου, για τις Εθελόντριες Υπαξιωματικούς 3ης και 4ης σειράς, και της 5ης, 6ης και 7ης σειράς, αναφέρεται, και υποβλήθησαν δύο Εκθέσεις τον Μάρτιο και Δεκέμβριο 2021, αντίστοιχα.

Αναφέρεται ότι τα όσα έχουν εκτενώς αναλυθεί και στις προηγούμενες σχετικές Εκθέσεις του Γραφείου της Επιτρόπου, σε σχέση με τις Εθελόντριες Αξιωματικούς 3ης, 4ης, 5ης, 6ης και 7ης Σειράς, «ισχύουν και για τις Εθελόντριες Υπαξιωματικούς της 8ης σειράς: Ότι, δηλαδή, και οι παραπονούμενες αυτές υπήρξαν θύματα απαγορευμένης διάκρισης λόγω φύλου, τόσο στην πρόσβαση στην εργασία, όσο και στην επαγγελματική ανέλιξη. Δεν έχει γίνει, δε, έως τώρα οποιαδήποτε διόρθωση των δυσμενών συνεπειών που επήλθαν διαχρονικά σε βάρος τους».

Αναφέρεται επίσης ότι το εμπλεκόμενο Υπουργείο προχώρησε να αναζητήσει γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ζητώντας ειδικότερα τις θέσεις του για το ενδεχόμενο και τη διαδικασία εξώδικης διευθέτησης αλλά δεν υπήρξε οποιαδήποτε νεότερη ενημέρωση του Γραφείου της Επιτρόπου σε σχέση με την εν λόγω γνωμάτευση.

Σε σημερινή συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, ωστόσο, σημειώνει η Έκθεση, «πληροφορηθήκαμε ότι η Νομική Υπηρεσία έχει εκδώσει σχετική γνωμάτευση, βάσει της οποίας όχι απλώς δεν προκρίνεται η εξωδικαστική διευθέτηση του θέματος, αλλά και αμφισβητούνται επί της ουσίας τα συμπεράσματα και οι εισηγήσεις που περιλαμβάνονται στις προηγούμενες δύο συναφείς Εκθέσεις μας».

Η Επίτροπος αναφέρει ότι κρίνει συνεπώς, επιβεβλημένο να υπογραμμίσει ότι ο Περί Καταπολέμησης των Φυλετικών και Ορισμένων Άλλων Διακρίσεων (Επίτροπος) Νόμος του 2004 (42(I)/2004), βάσει του οποίου εξέτασε τα συγκεκριμένα παράπονα και υπέβαλε τις προηγούμενες Εκθέσεις, ενεργώντας ως Φορέας Ισότητας και Καταπολέμησης των διακρίσεων, εναρμονίζει την κυπριακή νομοθεσία με υποχρεωτικές Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρέχει στην εκάστοτε Επίτροπο Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξουσίες έκδοσης δεσμευτικών αποφάσεων, οι οποίες καλύπτουν τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα.

Αναφερόμενη και σε σχετική νομολογία σε σχέση με τις αποφάσεις του εκάστοτε Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όταν ενεργεί ως Φορέας Ισότητας και Καταπολέμησης των διακρίσεων, η Επίτροπος σημειώνει ότι το Υπουργείο Άμυνας δεν μπορεί να στηριχθεί σε γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα για να αμφισβητήσει τις αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί με τις προηγούμενες Εκθέσεις.

«Το μόνο που μπορεί να πράξει το Υπουργείο είναι να λάβει γνωμάτευση και καθοδήγηση σε σχέση με πιθανά μέτρα που θα αποσκοπούν στην υλοποίηση της εισήγησής μου για άρση των δυσμενών συνεπειών που έχουν επέλθει εις βάρος των γυναικών Εθελοντριών Υπαξιωματικών, εξαιτίας της ήδη διαπιστωμένης απαγορευμένης διάκρισης λόγω φύλου στην εργασία και την επαγγελματική ανέλιξη», αναφέρει μεταξύ άλλων η Έκθεση.

Το Υπουργείο, προστίθεται, «οφείλει να προχωρήσει» σε μέτρα διόρθωσης στον μέγιστο δυνατό βαθμό των συνεπειών που επήλθαν διαχρονικά σε βάρος των παραπονουμένων. «Θα μπορούσε, ειδικότερα, να εξετάσει το ενδεχόμενο να προβεί σε αναβάθμιση των υφιστάμενων μισθολογικών τους κλιμάκων ή στην καταβολή εφάπαξ ποσού ή με κάποιο άλλο τρόπο ανάλογο τρόπο», αναφέρει η Έκθεση.

Επισημαίνεται στην Έκθεση ότι για όσες εθελόντριες εκκρεμεί προσφυγή με το ίδιο ακριβώς αντικείμενο και οι οποίες είτε προσέφυγαν είτε όχι στο Γραφείο της Επιτρόπου με την υποβολή σχετικού παραπόνου, οι εκδοθείσες εκθέσεις δεν μπορούν να τυγχάνουν ταυτόχρονης εφαρμογής και για αυτές, καθότι τόσο η διερεύνηση των παραπόνων όσο και η σύσταση αφορά μόνο τις επηρεαζόμενες παραπονούμενες που δεν προσέφυγαν στο Δικαστήριο για το ίδιο ακριβώς ζήτημα , εκτός αν το Αρμόδιο Υπουργείο αποφασίσει διαφορετικά.

Η Έκθεση, αναφέρει η Επίτροπος, κοινοποιείται στον Γενικό Εισαγγελέα και στα μέλη της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, για ενημέρωσή τους.