ΕΛΛΑΔΑ: Αλήθειες και ψέματα για τις τηλεοπτικές άδειες

Μία σχέση δούναι και λαβείν έχει τερματιστεί ή άνοιξε ο ασκός του Αιόλου; Θα μπει μία τάξη στη διαχείριση του εθνικού πλούτου ή θα επέλθει άλλου είδους αταξία, μετά τις παραχωρήσεις τηλεοπτικών αδειών στην Ελλάδα; Ο Τάσος Παππάς, δημοσιογράφος στην Εφημερίδα των Συντακτών και ο Αντώνης Σρόιτερ, παρουσιαστής του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του alphatv, καταθέτουν τις εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις τους επί του θέματος.

Συνεντεύξεις στη Μαρία Φράγκου

---

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Με τη διαδικασία που υιοθετήθηκε για τις αδειοδοτήσεις των καναλιών, διασφαλίζεται η ορθολογιστικότερη διαχείριση του εθνικού πλούτου, που ήταν και το ζητούμενο;

2. Ο πλουραλισμός των απόψεων, ωστόσο, δεν θα πληγεί;

3. Το όποιο οικονομικό όφελος προκύπτει από τις τέσσερις άδειες δεν θα εκμηδενιστεί από τις εκατοντάδες θέσεις εργασίας που θα χαθούν;

4. Η αντιπολίτευση αναφέρεται στις στρατιές των ανέργων, καταγγέλλει τη διαδικασία ως αντισυνταγματική, αλλά δεν λέει τι θα κάνει η ίδια αν γίνει κυβέρνηση. Δεν ελέγχεται, ωστόσο, την ίδια ώρα, και για τη στάση της όταν ως κυβέρνηση έβλεπε να κλείνει το ένα μέσο ενημέρωσης μετά το άλλο, χωρίς να αντιδρά και χωρίς να στηρίζει τους εργαζόμενους και να προστατεύει την ενημέρωση;

---

Αντώνης Σρόιτερ: Μια κυβέρνηση εισβάλλει στον ιδιωτικό και κλείνει επιχειρήσεις

1. Αυτό καταρρίφθηκε από την ίδια τη διαδικασία γιατί, ενώ λέμε ότι όλη αυτή η προσπάθεια γίνεται για να έχουμε τηλεοπτικούς σταθμούς χωρίς επιβαρύνσεις και οικονομικά προβλήματα, μόνο το γεγονός ότι για να πάρει κανείς την άδεια υποχρεώθηκε να δώσει τεράστια ποσά, καταλαβαίνει ότι οι νέοι σταθμοί ξεκινάνε με ένα τεράστιο βάρος στην πλάτη. Και το οποίο πρέπει να καλύψουν με δάνεια και επιβαρύνσεις. Και δεν θα τα πάρουνε και ποτέ πίσω, γιατί οι τζίροι, αυτή τη στιγμή, λόγω της κρίσης στην αγορά είναι πάρα πολύ μικροί. Αρα, το βασικό επιχείρημα ότι διαλύουμε την αγορά και την ξαναφτιάχνουμε για να έχουμε σταθμούς υγιείς, καταρρίπτεται από το αποτέλεσμα της δημοπρασίας. Οι σταθμοί ξεκινάνε με ένα τεράστιο βάρος στην πλάτη.

2. Ο πλουραλισμός εξυπηρετείται από την πολυφωνία. Η πολυφωνία δυναμώνει από το πόσο περισσότερα μέσα ενημέρωσης υπάρχουν. Οποιος θέλει να καλύπτονται όλες οι απόψεις, όποιος ενδιαφέρεται για την πολυφωνία, δεν βάζει περιορισμούς στα δίκτυα τα εξέχοντα.

3. Οι έρευνες που έχουν γίνει και τα στοιχεία δείχνουν ότι όχι απλά θα εκμηδενιστεί το όποιο οικονομικό όφελος, αλλά θα χαθούν και πολύ περισσότερα χρήματα. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί που κλείνουν, σε βάθος δεκαετίας θα έδιναν στο δημόσιο γύρω στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Αυτή τη στιγμή, το δημόσιο θα πάρει 270 εκατομμύρια ευρώ και τίποτα παραπάνω. Χωρίς κανείς να συνυπολογίσει το κόστος από την ανεργία τόσων ανθρώπων, το κόστος από το γεγονός ότι δεν θα είναι στην αγορά αυτοί οι άνθρωποι, άρα δεν θα καταναλώνουν και δεν θα κινούν την οικονομία. Στην ουσία, η επιβάρυνση είναι πολύ μεγαλύτερη.

4. Είναι σωστό αυτό, εν μέρει. Από την άλλη, όμως, όταν μια ιδιωτική επιχείρηση κλείνει, τα περιθώρια μιας κυβέρνησης δεν είναι μεγάλα ούτε και μπορεί να την κρατήσει ανοικτή με το ζόρι αν ο μέτοχος δεν έχει δυνατότητα να την κρατήσει. Ούτε μπορεί να τους προσλάβει όλους το δημόσιο. Το να τους στηρίξει με προγράμματα επιμόρφωσης, μέσω ειδικών προγραμμάτων για τους άνεργους, βεβαίως και πρέπει να γίνει. Και πρέπει να γίνουν ακόμα περισσότερα, όπως και για όλους τους ανέργους. Ομως, έχουμε το παράδοξο να μην έχουμε στον ιδιωτικό τομέα επιχειρηματίες που κλείνουν επιχειρηματίες. Εχουμε μια κυβέρνηση που εισβάλλει στον ιδιωτικό και κλείνει από μόνη της τις επιχειρήσεις. Κι αυτό δεν έχει συμβεί πουθενά αλλού στον κόσμο.

---

Τάσος Παππάς: Στοίχημα η αποτροπή μιας νέας κατάστασης διαπλοκής

1. Αυτό που επιχειρεί η κυβέρνηση είναι να κλείσει ένας κύκλος ανωμαλίας που ξεκίνησε το 1989 με τη δημιουργία της ιδιωτικής τηλεόρασης. Εξασφάλισε ένα σημαντικό ποσό – εξωφρενικό κατά τη γνώμη μου- και το μεγάλο στοίχημα γι’ αυτήν από δω και πέρα είναι να αποτρέψει την εμφάνιση μιας νέας κατάστασης διαπλοκής με τα ίδια ή με καινούργια πρόσωπα. Δεν είναι εύκολη υπόθεση γιατί ο πειρασμός όλων των εξουσιών (μικρών και μεγάλων) είναι ο έλεγχος της ενημέρωσης προκειμένου να περνάει η προπαγάνδα τους στο εθνικό ακροατήριο. Αν δεν διασκεδάσει αυτήν την εντύπωση, αν δηλαδή προσπαθήσει να στήσει τα δικά της φιλικά δίκτυα, θα υποστεί μια ήττα κατά κράτος στο ηθικό επίπεδο, που είναι πολύ σημαντικό για μια κυβέρνηση που δηλώνει ότι είναι και διαφορετική από τις προηγούμενες και με αριστερό προσανατολισμό. Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος ούτε απαισιόδοξος. Περιμένω τα δείγματα γραφής της.

2. Ο πλουραλισμός είναι μια καραμέλα εύγευστη, την οποία όμως δύσκολα βρίσκεις. Επλήγη βάναυσα την προηγούμενη περίοδο. Την εποχή των μνημονίων κυριάρχησε η άποψη ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Κάθε διαφορετική αντίληψη χαρακτηριζόταν λαϊκίστικη και οι φορείς της εγκαλούνταν για δημαγωγία και εξτρεμισμό. Στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, στο δημοψήφισμα του Ιουλίου και στις εκλογές του Σεπτεμβρίου ο πλουραλισμός ήταν είδος εν ανεπάρκεια. Σχεδόν όλα τα μέσα, ηλεκτρονικά και έντυπα, ήταν απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο απέτυχαν παταγωδώς. Πολλοί απ’ αυτούς που σήμερα στην Ελλάδα εκφράζουν την αγωνία τους για τον πλουραλισμό, καλό είναι να θυμηθούν τι έκαναν και οι ίδιοι και τα μέσα στα οποία εργάζονταν. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι θα πάμε σε μια λογική συμψηφισμού. Οι συνδικαλιστικές ενώσεις του κλάδου, αλλά και οι επαγγελματίες στους χώρους δουλειάς πρέπει να αγωνιστούν, ώστε ο πλουραλισμός να μην είναι ένα διαρκές ζητούμενο. Και βεβαίως πρέπει επιτέλους να συγκροτηθεί το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο για να παίξει το ρόλο του στο κρίσιμο αυτό πεδίο.

3. Επιβάλλεται η κυβέρνηση γρήγορα να ξεκαθαρίσει το ζήτημα με τις θεματικές και τις περιφερειακές άδειες. Τα νέα κανάλια – θεματικά και περιφερειακά- θα απορροφήσουν δημοσιογράφους και τεχνικούς. Επιβάλλεται επίσης να μεριμνήσει η κυβέρνηση, ώστε όποιοι χάσουν τη δουλειά τους να ενταχθούν στα προγράμματα προστασίας που έχουν αρχίσει να προωθούνται για εργαζόμενους άλλων κλάδων. Ωστόσο, θεωρώ ότι στο θέμα αυτό υπάρχει μπόλικη υποκρισία. Δεν θυμάμαι ανάλογο ενδιαφέρον όταν έκλειναν μεγάλα μέσα ενημέρωσης (Αλτερ, Ελευθεροτυπία, Απογευματινή), για να μην πω ότι ορισμένοι δεν έκρυβαν τη χαρά τους που απαλλάσσονταν από επικίνδυνους ανταγωνιστές, μερικοί εκ των οποίων σημάδεψαν με την παρουσία τους και την πορεία τους την περιοχή των Μ.Μ.Ε.

4. Μέχρι τώρα όλα τα ένδικα μέσα που χρησιμοποίησαν οι καναλάρχες για να αμφισβητήσουν το νόμο δεν έφεραν αποτέλεσμα. Ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στήριξε τις επιδιώξεις των ιδιοκτητών. Εκκρεμεί βεβαίως η απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, ωστόσο το ΣτΕ από το 2010 είχε επισημάνει ότι το καθεστώς των προσωρινών αδειών είναι αντισυνταγματικό και καλούσε τις κυβερνήσεις να λύσουν το πρόβλημα. Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ όμως δεν έπραξαν το αυτονόητο γιατί τους συνέφερε η διαιώνιση της παρανομίας. Ηταν μια σχέση δούναι και λαβείν: οι κυβερνήσεις έκαναν τα στραβά μάτια και τα μέσα ενημέρωσης στήριζαν τις πολιτικές τους. Και η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ δεν έβγαλαν κιχ όταν είχαμε τις μαζικές απολύσεις στα κανάλια, δεν κατέθεσαν ούτε μία ερώτηση στη Βουλή για τις συνθήκες εργασίας και για τις μονομερείς πράξεις της εργοδοσίας εις βάρος των εργαζομένων (μπλοκάκια, αναξιοπρεπείς ατομικές συμβάσεις , εκβιαστικές μειώσεις μισθών, απλήρωτη εργασία). Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να ελέγχει συνεχώς αν εφαρμόζεται ο νόμος όχι μόνο στο θέμα του πλουραλισμού, αλλά και στο θέμα των εργασιακών σχέσεων. Να, άλλος ένας λόγος που πρέπει να συγκροτηθεί το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.