Ένας από τους τυχερούς είμαι… Πάμπος Κουζάλης στο Crowd Omnibus

Ένας από τους τυχερούς είμαι…

Αμβούργο, Κίελο, Γκράιφσβαλντ και μετά Βερολίνο. Σε ένα λεωφορείο οκτώ λογοτέχνες από διάφορες χώρες συνταξιδεύουν , συζητούν , μοιράζονται σκέψεις και θραύσματα από τα βιβλία τους, συγκινούνται, αγκαλιάζονται, γελάνε πολύ, γεύονται το καινούργιο που την επομένη μοιάζει κιόλας τόσο οικείο. Ακολουθούμε με τυφλή εμπιστοσύνη την εξαίρετη οικοδέσποινά μας Linde Nadiani, που φροντίζει με μαεστρία για την τελευταία λεπτομέρεια.

Από το πρώτο βράδυ ο Αυστριακός Johannes Schrettle ανοίγει τη συζήτηση για την ξενοφοβία, την ανοδική πορεία ακραίων ιδεολογιών και κομμάτων που καλλιεργούν το μίσος και προτείνουν τον φασισμό ως τη λύση για τα προβλήματα των ημερών μας. Iδια η αγωνία όλων , δεν χρειάζονται εξηγήσεις για τα αυτονόητα. Αναρωτιόμαστε όλοι για τη δική μας ευθύνη. Αρκεί που γράφουμε γι’ αυτά τα ζητήματα ή μήπως οφείλουμε να βγούμε από τις σελίδες και να σηκώσουμε τα μανίκια; Αναγνώσεις πολύγλωσσες, πολύχρωμες, μετά μουσικής ή χωρίς, μικρές περφόρμανς, μικρά ξαφνιάσματα, μεταφράσεις που επιβεβαιώνουν ότι όλοι για τα ίδια μιλάμε, για τα ίδια πονάμε.

Ο Ισλανδός Elias Knörr μάς συστήνει τα ποιήματά του τραγουδιστά, η Μαλτέζα Nadia Mifsud εξηγεί πόση τόλμη χρειάστηκε για να γράψουν οι γυναίκες του νησιού της για τα θέματα που τους απασχολούν , η Τσέχα Olga Pek «παίζει» σ’ έναν διάλογο ταχύτητας με τον μεταφραστή, η Ελβετή Judith Keller συγκινεί με τις μικρές ιστορίες της για την προσφυγιά, ενώ ο Φινλανδός Jyrki Ihalainen ροκάρει και αφυπνίζει. Η Αργεντινή Maria Cecilia Barbetta, που ζει στο Βερολίνο πάνω από είκοσι χρόνια, μας παρουσιάζει τον βασικό χαρακτήρα του δεύτερου μυθιστορήματός της με τη βοήθεια ενός… κιτς τραγουδιού, τόσο μελό που στο τέλος της βδομάδας κι αφού το είχαμε ακούσει αρκετές φορές, έγινε δικό μας κι έφερε δάκρυα στα μάτια την ώρα του αποχωρισμού. Ο οδηγός του λεωφορείου μας, παρών σε όλες τις αναγνώσεις, ρωτά σε ποια γλώσσα ονειρευόμαστε…

Μας ρωτάνε για το τώρα και το αύριο της Ευρώπης, αν η λογοτεχνία είναι μια κοινή ευρωπαϊκή γλώσσα, για την τεράστια σημασία της λογοτεχνικής μετάφρασης και για άλλα πολλά. Με ρωτάνε γιατί γράφω για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Εξηγώ πως κι εγώ πρόσφυγας είμαι, από τους τυχερούς όμως που δεν χρειάστηκε να επιβιβαστούν σε βάρκα φουσκωτή, ούτε να παλέψουν με άγρια κύματα.Από τους τυχερούς που επιβίωσαν κι έχουν τώρα την πολυτέλεια να ταξιδεύουν στην Ευρώπη και να συζητούν για ποίηση. Εξηγώ πως δεν μπορώ να κολυμπήσω ανέμελα στα νερά της Μεσογείου, γιατί ακούω τις χιλιάδες ναυαγισμένες φωνές.

Ευχαριστώ θερμά τη Λίλη Μιχαηλίδου και τη Νόρα Χατζησωτηρίου από το Ιδεόγραμμα για την πρόσκληση να συμμετάσχω στο Crowd: Creating Other Ways of Dissemination!

Πάμπος Κουζάλης