Ένας καλός άνθρωπος στην ΕΘΑΛ: το ζητούμενο είναι η αποκάλυψη της αντίφασης

Με αφορμή… την παράσταση της ΕΘΑΛ με το έργο του Μπέρολτ Μπρεχτ, Ο Καλός Άνθρωπος του Σετσουάν ο σκηνοθέτης Άδωνης Φλωρίδης μιλάει στον Ορίζοντα:

Μπρεχτ σήμερα Τα έργα του Μπρεχτ δεν σταμάτησαν να ανεβαίνουν σε όλο τον κόσμο σε καμία εποχή από τότε που γράφτηκαν. Υποθέτω ότι από τη στιγμή που υπάρχει αυτή η ανάγκη σημαίνει ότι εξακολουθούν να επικοινωνούν με το κοινό ή έστω με ένα μέρος του κοινού. Εξ’ άλλου ο κόσμος μας στην ουσία του πολύ λίγο έχει αλλάξει από τότε. Ειδικά δε στην εποχή μας του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού θεωρώ ότι η κοινωνική συνείδηση την οποία ο Μπρεχτ επιχειρούσε μέσα από το έργο του να ενδυναμώσει, έχει υποχωρήσει σε ανησυχητικό επίπεδο.

Το ζητούμενο είναι η αποκάλυψη της αντίφασης Ο Μπρεχτ και ο Αρτώ είναι οι πρώτοι που απομακρύνονται από τον ρεαλισμό – όπως αυτόν του Τσέχωφ και του Ιψεν – ο κάθε ένας με τον δικό του τρόπο και προς εντελώς διαφορετικές κατευθύνσεις. Το επικό θέατρο του Μπρεχτ υπάρχει σε ένα δικό του σύμπαν αν μπορώ να το πω έτσι. Ρεαλισμός, μη-ρεαλισμός, εξπρεσιονισμός, συμβολισμός, μουσική, λυρική ποίηση, μελαγχολία, τρυφερότητα, κακία, λύπη, κωμωδία, εξυπνάδα, λογική και παράδοξο. Όλα αυτά εντάσσονται σε ένα θεατρικό κόσμο που μας θυμίζει συνεχώς ότι αυτό που παρακολουθούμε δεν είναι πραγματικότητα, είναι παιγνίδι. Το ζητούμενο είναι η αποκάλυψη της αντίφασης σε κάθε της έκφανση και η συμμετοχή του θεατή σε ένα επίπεδο πέραν από το συγκινησιακό, χωρίς αυτό το τελευταίο να αποκλείεται.

Στην εποχή μας του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού θεωρώ ότι η κοινωνική συνείδηση την οποία ο Μπρεχτ επιχειρούσε μέσα από το έργο του να ενδυναμώσει, έχει υποχωρήσει σε ανησυχητικό επίπεδο.

Η έμφαση στην αντίφαση και όχι στην σύγκρουση, είναι ένα βασικό εργαλείο της δραματουργίας του Μπρεχτ που στοχεύει σε αυτό που ονομάστηκε στα Ελληνικά «αποξένωση» ή ίσως πιο σωστά «αποεξοικιοποίηση». Όσον αφορά στον θεατή αυτό μεταφράζεται ως η έμφαση που δίνει στα παράξενα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα επί σκηνής με ένα κραυγαλέα θεατρικό τρόπο και όχι στην ταύτιση του –με την Αριστοτέλεια σημασία – με κάποιο από τους χαρακτήρες. (Αυτό παρόλο που «Ο Καλός Άνθρωπος του Σετσουάν» είναι ίσως το έργο του όπου η ταύτιση με τον ήρωα/ηρωίδα λειτουργεί περισσότερο).

Ο Μπρεχτ είναι κλασσικός Αν αναλογιστούμε ότι το θέατρο του Μπρεχτ άνοιξε στη συνέχεια νέους δρόμους θεατρικής έκφρασης και το ότι τα έργα του αντέχοντας στο πέρασμα του χρόνου παραμένουν μοναδικά και με υψηλή καλλιτεχνική αξία, με αυτή την έννοια θα μπορούσαμε να πούμε πως ο Μπρεχτ είναι κλασσικός.

«Στην εποχή της οικονομικής εκμετάλλευσης ο αλτρουισμός είναι ελάττωμα; Μπορεί ο καλός να επιβιώσει σε μια κοινωνία διεφθαρμένων;» Αυτό ακριβώς είναι που πραγματεύεται «Ο Καλός Άνθρωπος του Σετσουάν». Η απάντηση, αν υπάρχει, επί σκηνής.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία: Άδωνης Φλωρίδης, Σκηνικά/κοστούμια: Ηλέκτρα Κυθραιώτου, Μουσική σύνθεση: Δημήτρης Σπύρου, Χορογραφίες: Αριάνα Μαρκουλίδου, Σχεδιασμό φωτισμών: Σεσίλια Τσελεπίδη.

Παίζουν: Ήβη Νικολαϊδου, Μυρτώ Κουγιάλη, Μαρίνα Βρόντη, Βάρσια Αδάμου, Αντρέας Κουτσούμπας, Παναγιώτης Μπρατάκος, Στέλιος Καλλιστράτης και Αντρέας Λουκά.

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ:

15, 16, 20, 22, 23 Μαρτίου στις 8.30μμ και 17, 24 Μαρτίου στις 6.30μμ στον Τεχνοχώρο της ΕΘΑΛ

26, 27, 28 Μαρτίου, Flea theatre στη Λευκωσία