Ενδοµητρίωση – υπογονιµότητα

Του Δρος Νίκου Ζωττή*

Μια στις 10 γυναίκες πάσχει από ενδοµητρίωση, µια χρόνια νόσο που προσβάλλει τις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας. Η ενδοµητρίωση χαρακτηρίζεται από τη δηµιουργία ιστού που οµοιάζει µε αυτό του ενδοµητρίου -την εσωτερική κοιλότητα της µήτρας- εκτός της µήτρας, όπως στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στην ουροδόχο κύστη, στα νεφρά ή και σε άλλο όργανο του σώµατος, µε αποτέλεσµα µια φλεγµονώδη αντίδραση που συνοδεύεται από έντονο πόνο.

Ο έντονος πόνος επηρεάζει σε µεγάλο βαθµό την καθηµερινότητα των γυναικών που πάσχουν από ενδοµητρίωση. Τα συµπτώµατα που σχετίζονται µε την ασθένεια ποικίλουν και µπορεί να περιλαµβάνουν: δυσµηνόρροια, αυξηµένη αιµορραγία, χρόνιο πυελικό πόνο, πόνο κατά τη διάρκεια και/ή µετά τη σεξουαλική επαφή, επώδυνες κενώσεις, επώδυνη ούρηση, κόπωση, κατάθλιψη ή άγχος. Πολλές γυναίκες αγνοούν τα συµπτώµατα, µε αποτέλεσµα όταν φτάνουν σε διάγνωση της νόσου, η νόσος να βρίσκεται σε προχωρηµένο στάδιο.

Πλέον η επιστήµη µάς δίνει τη δυνατότητα αντιµετώπισης της ενδοµητρίωσης µε φαρµακευτική αγωγή ή χειρουργικά. Η λαπαρασκοπική αφαίρεση των εστιών της ενδοµητρίωσης αποτελεί την πιο αποτελεσµατική θεραπεία, καθώς συµβάλλει στη µείωση του πυελικού άλγους και στην αντιµετώπιση των συµπτωµάτων της.

Η ενδοµητρίωση µπορεί να συµβάλει καθοριστικά στην υπογονιµότητα της γυναίκας, καθώς µπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των ωοθηκών, των σαλπίγγων ή της µήτρας εξαιτίας της δηµιουργίας συµφύσεων. Οι συµφύσεις δηµιουργούνται από τη συνένωση οργάνων που φυσιολογικά θα βρίσκονταν ελεύθερα. Καθώς η ενδοµητρίωση προκαλεί φλεγµονή, η µήτρα και οι ωοθήκες συγκολλούνται µεταξύ τους, κάτι που επηρεάζει τη σύλληψη.

Το γεγονός ότι η ενδοµητρίωση µπορεί να επηρεάσει τη γονιµότητα µιας γυναίκας, δεν σηµαίνει ότι µια γυναίκα που πάσχει από ενδοµητρίωση δεν µπορεί να µείνει έγκυος είτε φυσιολογικά είτε µε τη µέθοδο της ιατρικώς υποβοηθούµενης αναπαραγωγής. Για γυναίκες µε ενδοµητρίωση σταδίου 1 ή 2 συνήθως συνιστάται η ενδοµήτρια σπερµατέγχυση (IUI). Εάν αυτό είναι ανεπιτυχές ή εάν η ενδοµητρίωση βρίσκεται στο στάδιο 3 ή 4, τότε η εξωσωµατική γονιµοποίηση είναι η προτεινόµενη διαδικασία.

Όσο µεγαλώνει ηλικιακά µια γυναίκα και µειώνονται τα ωοθηκικά της αποθέµατα, σε συνδυασµό µε την ενδοµητρίωση, µπορεί να την καταστήσουν πιο υπογόνιµη, γι’ αυτό και στις γυναίκες που πάσχουν από ενδοµητρίωση συνίσταται η κατάψυξη ωαρίων µε σκοπό τη διαφύλαξη της γονιµότητάς τους. Σε περίπτωση που η ενδοµητρίωση έχει προκαλέσει σοβαρές βλάβες στις ωοθήκες, τότε πιθανόν ο γυναικολόγος να συστήσει την επιλογή επίτευξης εγκυµοσύνης µέσω δότριας ωαρίων. Σε τέτοιες περιπτώσεις η Cryos International, η µεγαλύτερη παγκόσµια τράπεζα σπέρµατος και ωαρίων, µπορεί να βοηθήσει µια γυναίκα για την απόκτηση της δικής της οικογένειας, τόσο µέσω της κρυοσυντήρησης ωαρίων όσο και µέσω της δωρεάς ωαρίων.

Η έγκαιρη ενηµέρωση αναφορικά µε την ενδοµητρίωση, σε συνδυασµό µε την έγκαιρη διάγνωση, µπορεί να συµβάλει στην επιβράδυνση της νόσου και στη µείωση των συµπτωµάτων και των επιπτώσεων στη γυναικεία υπογονιµότητα.

* Μαιευτήρας – γυναικολόγος, συνεργάτης γυναικολόγος της Cryos International