Η ενεργειακή κρίση είναι αποτέλεσµα (και) των χειρισµών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ηγετών της

• «Όταν είχαν να σώσουν τις τράπεζες, έβαλαν όλους τους ευρωπαϊκούς νόµους στην άκρη. Τώρα δεν είναι οι τράπεζες, αλλά ο κόσµος. Και δεν νοιάζεται κανείς».
• Η ΕΕ έσπρωξε προς την κατεύθυνση της φιλελευθεροποίησης του τοµέα της ενέργειας, δηλαδή από τη λογική των κρατικών εταιρειών στη λογική της ελεύθερης αγοράς
  
  Φυσικά ο πόλεµος επιδείνωσε την κατάσταση, ωστόσο αυτό χρησιµοποιήθηκε και ως δικαιολογία, αφού οι κυρώσεις επί κυρώσεων δεν βοήθησαν, µάλλον το αντίθετο έγινε.
  
  Χρειαζόµαστε κρατικές εταιρείες για παραγωγή ενέργειας. Αυτό θα έχει και περιβαλλοντικές προεκτάσεις, διότι θα επενδυθούν χρήµατα στις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας

∆ιανύουµε τον δέκατο µήνα από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση στη Γηραιά Ήπειρο αποτελεί το µείζον ζήτηµα µεταξύ των εµπλεκόµενων (άµεσα ή έµµεσα) µερών. Από την αρχή της κρίσης τα κράτη-µέλη έχουν στη διάθεσή τους εργαλειοθήκη µέτρων για να βοηθήσουν τους καταναλωτές. Αυτά περιλαµβάνουν εισοδηµατική στήριξη, κουπόνια, εκπτώσεις λογαριασµών καθώς και οικονοµική υποστήριξη για επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και ανανεώσιµη ενέργεια. Τα µέτρα αυτά δεν αποτελούν τη λύση ενός προβλήµατος το οποίο παίρνει διαστάσεις επέλασης Αρµαγεδώνα. Προσφέρουν, όµως, εφήµερη ανακούφιση στους λαούς της Ευρώπης, αν και δεν ανακόπτουν τα πρωτοφανή υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας.

 

Συνέντευξη στον Κυριάκο Λοΐζου

Η ενεργειακή κρίση έχει πλέον αποδειχθεί ότι δεν είναι αποτέλεσµα ή προϊόν του πολέµου στην Ουκρανία, αλλά η απαρχή της απαντάται πολύ νωρίτερα, τότε που το όνειρο του νεοφιλελευθερισµού και της ελεύθερης αγοράς φαινόταν η µόνη απάντηση στον… ξεπερασµένο κρατικό έλεγχο.

Ο Βέλγος ευρωβουλευτής και µέλος της Οµάδας της Αριστεράς στο Ευρωκοινοβούλιο, Μαρκ Μποτενγκά, µιλώντας στη «Χαραυγή» κατέδειξε τις ευθύνες που βαραίνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά µε τους χειρισµούς της στην ενέργεια, κάτι που, όπως τόνισε, ξεκίνησε πολύ νωρίτερα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ επιπλέον έκανε λόγο για την ανάγκη εθνικοποίησης των εταιρειών ενέργειας.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ευθύνεται σε πολύ µεγάλο βαθµό για την ενεργειακή κρίση που βιώνουµε. Από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 η ΕΕ έσπρωξε προς την κατεύθυνση της φιλελευθεροποίησης του τοµέα της ενέργειας, δηλαδή από τη λογική της κρατικών εταιρειών στη λογική της ελεύθερης αγοράς», υπογράµµισε ο Μαρκ Μποτενγκά, υπενθυµίζοντας πως οι τιµές σε µία τέτοια αγορά είναι αυξηµένες, αποσταθεροποιηµένες και χωρίς όριο.

Οι πολυεθνικές εταιρείες ενέργειας, πρόσθεσε ο Βέλγος ευρωβουλευτής, αποκοµίζουν από τότε (αρχές δεκαετίας 2000) τεράστια κέρδη, υποσχόµενες να ρίξουν τις τιµές. «Μετά από είκοσι χρόνια συµβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Λένε πως η ενεργειακή κρίση είναι εξαιτίας του πολέµου στην Ουκρανία, ωστόσο όλοι και όλες γνωρίζουµε ότι η αύξηση των τιµών υπάρχει πριν από τον πόλεµο», εξήγησε ο κ. Μποτενγκά.

Επιπλέον, τόνισε ο Μαρκ Μποτενγκά, η Ευρωπαϊκή Ένωση ισχυρίζεται ότι το πρόβληµά µας είναι ο πόλεµος. «Αυτό είναι ψευδές, αφού το πρόβληµα είναι οι αγορές. Φυσικά ο πόλεµος επιδείνωσε την κατάσταση, ωστόσο αυτό χρησιµοποιήθηκε και ως δικαιολογία, αφού οι κυρώσεις επί κυρώσεων δεν βοήθησαν τα αναµενόµενα, µάλλον το αντίθετο έγινε».

Στο πεδίο της διπλωµατίας, το οποίο φυσικά είναι αλληλένδετο µε την ενέργεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ανέλαβε καµία πρωτοβουλία για τον τερµατισµό του πολέµου, κάτι το οποίο είχε τονίσει και ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ∆ηµήτρης Παπαδηµούλης, σε παλαιότερη συνέντευξή του στη «Χαραυγή» δύο µήνες µετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Όπως επεσήµανε ο Μαρκ Μποτενγκά, οι Ηνωµένες Πολιτείες συνοµιλούν µε τη Ρωσία, σε αντίθεση µε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπενθυµίζει ότι οι προτάσεις της Οµάδας της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως «να προσπαθήσουµε τουλάχιστον να αναληφθεί µια διπλωµατική πρωτοβουλία, απορρίπτονται από τα παραδοσιακά κόµµατα. Αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίζει νέα πακέτα κυρώσεων που θα συµβάλουν στην κλιµάκωση και το τίµηµα των οποίων θα πληρώσει η εργατική τάξη εδώ, όπως βλέπουµε ήδη µε τις τιµές της ενέργειας ή άλλες απειλές». Η Ευρωπαϊκή Ένωση, τονίζει, δεν πρέπει να κρύβεται πίσω από τον πόλεµο.

Ταυτόχρονα, σηµειώνει ότι «υπάρχει σοβαρό δοµικό πρόβληµα που αφορά τις αγορές και τις πολυεθνικές εταιρείες στο εσωτερικό της Ευρώπης, ωστόσο η ΕΕ δεν παίρνει κανένα µέτρο για να αναχαιτίσει το πρόβληµα».

Βλέπουµε ένα παιγνίδι πινγκ πονγκ, είπε σκωπτικά ο κ. Μποτενγκά, µεταξύ της Κοµισιόν και των κρατών – µελών, λέγοντας η µία πλευρά στην άλλη ότι κάτι πρέπει να κάνει για την αντιµετώπιση της ενεργειακής κρίσης.

«Ο κόσµος περιµένει εδώ και σχεδόν ένα χρόνο έτσι ώστε να βρεθεί µία λύση, αλλά δεν µπορεί να περιµένει ένα χρόνο για να πληρώσει τους λογαριασµούς στην ενέργεια. Είναι ένα δοµικό πρόβληµα της ΕΕ, το οποίο έχει σε µεγάλο βαθµό τη ρίζα του στη λογική της ελεύθερης αγοράς, ενώ ευθύνονται και τα κράτη της ΕΕ τα οποία δεν φορολογούν τα υπερκέρδη των εταιρειών».

Πάντως, στο αντεπιχείρηµα ότι είναι πολύπλοκο να γίνει αυτό σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ο Βέλγος ευρωβουλευτής έδωσε την κατάλληλη απάντηση: «Όταν είχαν να σώσουν τις τράπεζες την προηγούµενη δεκαετία, έβαλαν όλους τους ευρωπαϊκούς νόµους στην άκρη σε µόλις ένα 24ωρο. Τώρα δεν είναι οι τράπεζες, αλλά ο κόσµος. Και δεν νοιάζεται κανείς».

Σε παρέµβασή του τον περασµένο Σεπτέµβριο ο κ. Μποτενγκά διατράνωσε την ανάγκη να πάρουν πίσω τα κράτη-µέλη τον έλεγχο των εταιρειών ενέργειας, κάτι που φυσικά είχε προκαλέσει τη δυσφορία, όπως ήταν αναµενόµενο, της συντηρητικής πτέρυγας του Ευρωκοινοβουλίου.

«Πολύ απλά, χρειαζόµαστε κρατικές εταιρείες για παραγωγή ενέργειας, κάτι που σηµαίνει ότι θα πρέπει να µπει ένα όριο στις τιµές της ενέργειας. Αυτό, θα έχει και περιβαλλοντικές προεκτάσεις, διότι θα επενδυθούν χρήµατα στις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, οι οποίες είναι πιο φθηνές», υπέδειξε ο ευρωβουλευτής, υπενθυµίζοντας ότι ο κρατικός έλεγχος των εταιρειών ενέργειας θα έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στην κοινωνία όσο και στο περιβάλλον.

Καταληκτικά, επανέλαβε ότι η παρούσα ενεργειακή κρίση πρέπει να αναζητηθεί, κυρίως, στους χειρισµούς της ΕΕ.