Ενίσχυση της δηµοκρατίας, ελευθερίας και πολυφωνίας των µέσων ενηµέρωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Η συγκεκριµένη έκθεση θα µπορούσε να χαρακτηριστεί ως συνέχεια του ψηφίσµατος σχετικά µε την ενίσχυση της ελευθερίας των µέσων ενηµέρωσης, το οποίο αναφέρεται µεταξύ άλλων στην προστασία των δηµοσιογράφων στην Ευρώπη, τη ρητορική µίσους, την παραπληροφόρηση και το ρόλο που διαδραµατίζουν οι µεγάλες πλατφόρµες και µε το οποίο το Ευρωκοινοβούλιο απηύθυνε έκκληση προς την Επιτροπή να υποβάλει ολοκληρωµένη πρόταση κατά των πρακτικών αυτών.

Η έκθεση έχει αρκετά θετικά στοιχεία που δηµιουργούν µια βάση για την προστασία από τις πρακτικές αυτές. Επαναλαµβάνεται η σηµασία της ανεξαρτησίας της δηµοσιογραφίας και της κοινωνίας των πολιτών ως βασικό συστατικό της δηµοκρατίας και καλούνται τα ΚΜ να προστατεύσουν τα δικαιώµατα των δηµοσιογράφων αλλά και των πηγών τους.

Στην έκθεση αναγνωρίζεται µια ευρεία οµάδα στόχων, η οποία περιλαµβάνει δηµοσιογράφους, εκδότες και οργανισµούς µέσων ενηµέρωσης, ακαδηµαϊκούς, ΜΚΟ, την κοινωνία των πολιτών και άλλους φορείς που συµµετέχουν στη δηµόσια σφαίρα, όπως αυτοί που εργάζονται για τα ανθρώπινα δικαιώµατα και περιβαλλοντικά θέµατα.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της έκθεσης είναι ότι διατυπώνεται πιο ξεκάθαρα η νοµική βάση που αφορά πρακτικές που εµπίπτουν στην κατηγορία περιορισµού της ελευθερίας των µέσων ενηµέρωσης. Πιο συγκεκριµένα, χαρακτηρίζονται ως νοµικές παρενοχλήσεις οι αγωγές κατά δηµοσιογράφων ή µέσων που συνήθως προωθούνται από «ισχυρά» άτοµα (άτοµα σε κρατικούς θεσµούς και επιχειρήσεις) που κατέχουν διαφόρων µορφών εξουσίες µέσω µεγάλων δικηγορικών γραφείων, µε σκοπό να αποφύγουν δηµόσιο έλεγχο. Βασικός σκοπός των νοµικών αυτών µέτρων είναι να εξαντλούν ή έστω να δυσχεραίνουν ψυχολογικά και οικονοµικά τους (εν δύναµει πολλές φορές) επικριτές τους µε σκοπό να αποφεύγουν, δυσκολεύουν, αποτρέπουν έρευνες εις βάρος τους για παραβίαση νόµων, διαφθορά κ.λπ.

Στην έκθεση υπογραµµίζεται η ανάγκη να µειωθεί ο χρόνος αναµονής και ο αριθµός υποθέσεων που καταλήγουν στα δικαστήρια. Ακόµη, τίθεται το ζήτηµα της αξιοποίησης προηγούµενων σχετικών εκδικάσεων, προκειµένου να καταλήγουν σε απόρριψη των καταγγελιών.

Η έκθεση καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νοµοθεσία που να διασφαλίζει τη δωρεάν υποστήριξη σε άτοµα που ερευνούν ζητήµατα δηµοσίου συµφέροντος και υπόκεινται σε τέτοιες µορφές πίεσης.

Σηµαντική είναι η τροπολογία της Οµάδας της Αριστεράς σχετικά µε την ανάγκη οι επιχειρήσεις να λογοδοτούν. Ακόµη, σε τροπολογία της η Οµάδα υπογραµµίζει ότι η ποινική δίωξη του Τζούλιαν Ασάνζ δηµιουργεί επικίνδυνο προηγούµενο και ζητά να αποφυλακιστεί και να θεωρηθεί η έκδοσή του παράνοµη.

Ως αρνητικό στοιχείο της έκθεσης είναι η προσπάθεια ενίσχυσης της εικόνας ενός «αόρατου εχθρού» που παρεµβαίνει στο εσωτερικό των ΚΜ και διαβρώνει τις… «αψεγάδιαστες» δηµοκρατίες µας. Το θέµα συνδέεται και µε το οργανωµένο έγκληµα, που στην ουσία είναι η αφορµή για συγκεντροποίηση των πληροφοριών και σκλήρυνση των συνόρων.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης υπογραµµίστηκαν οι δραµατικές συνέπιες που επιφέρουν οι πρακτικές αυτές στην κοινωνία. Ο εισηγητής αναφέρθηκε χαρακτηριστικά σε «χαστούκι στην κοινωνία». Επισηµάνθηκε ότι οι πρακτικές αυτές επιδιώκουν ουσιαστικά να εξασθενήσουν την πολυφωνία και την ελεύθερη έκφραση. Κάποιοι ευρωβουλευτές µάλιστα παροµοίασαν τα δύο µέρη ως ∆αβίδ και Γολιάθ.

Όπως ήταν αναµενόµενο, κυρίως από ακροδεξιούς αλλά και συντηρητικούς ευρωβουλευτές έγινε προσπάθεια να πάρει άλλη κατεύθυνση η συζήτηση. Πιο συγκεκριµένα, προσπάθησαν να ταυτίσουν τους δηµοσιογράφους µε τις ψευδείς ειδήσεις, κυρίως στο θέµα του κορονοϊού, προσπαθώντας να µεταφέρουν εκεί τη συζήτηση.

Η Οµάδα της Αριστεράς στο Ευρωκοινοβούλιο (GUE/NGL) παρενέβη µε διάφορες εισηγήσεις και κατά τη διάρκεια της ετοιµασίας της έκθεσης, µε βασικό στόχο τη διεύρυνση των κριτηρίων για τα δηµόσια πρόσωπα που µπορούν να επιδέχονται κριτική.

Στη συζήτηση που έγινε στην Ολοµέλεια, η Manon Aubry, µιλώντας από µέρους της Αριστεράς, τόνισε τον ιδιαίτερο ρόλο των µεγάλων επιχειρήσεων στις πρακτικές αυτές. Αναφέρθηκε όµως στη χρήση αυτών των καταπιεστικών πρακτικών εναντίον δηµοσιογράφων ακόµα και από κυβερνήσεις. Αναφέρθηκε σε δολοφονίες από αστυνοµικούς, ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο ότι «η πολωνική ακροδεξιά έχει καταθέσει περισσότερες από 50 µηνύσεις κατά εφηµερίδων που καταγγέλλουν την κατάχρηση εξουσίας της». Αναρωτήθηκε δε αν «αυτά είναι τα µεγάλα αφεντικά και οι πολιτικοί που αναζητούν δικαιοσύνη», δίνοντας και την απάντηση: «Όχι! Καταχρώνται τη δικαιοσύνη για να αποδυναµώσουν, να εκφοβίσουν, να καταπνίξουν τις φωνές που καταγγέλλουν τις καταχρήσεις τους». Τέλος, επεσήµανε ότι «καθήκον µας είναι να προστατεύσουµε όσους τολµούν να τους αµφισβητήσουν -ενώσεις, ερευνητές, συνδικάτα, πολίτες, δηµοσιογράφους- να υπερασπιστούµε όσο το δυνατόν πιο αποτελεσµατικά τους “πληροφοριοδότες” και να τιµωρήσουµε αυτούς που τους επιτίθενται».

Η έκθεση εγκρίθηκε µε 396 ψήφους υπέρ, 92 κατά και 73 αποχές.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy