Επιστημονικό Συνέδριο για τις κρίσιμες δεκαετίες του ’40 και ’50

Η εξέλιξη και η διαμόρφωση των σχέσεων των δύο κοινοτήτων

9-10 Σεπτεμβρίου 2016
Πανεπιστήμιο Κύπρου
Κτήριο Συμβουλίου Συγκλήτου
Αίθουσα Β108

Το Ινστιτούτο Ερευνών Προμηθέας και το Τμήμα Τουρκικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου διοργανώνουν συνέδριο με θέμα: «Οι κρίσιμες δεκαετίες 1940- 1950: η εξέλιξη και η διαμόρφωση των σχέσεων των δύο κοινοτήτων».

Οι δεκαετίες αυτές, πλούσιες σε γεγονότα, επισφράγισαν την εθνοτική, πολιτική και κοινωνική πόλωση στην Κύπρο αλλά και τη διαμόρφωση του πολιτικού και κομματικού συστήματος της χώρας. Ταυτόχρονα, δημιούργησαν καταστάσεις που οδήγησαν την Κύπρο στα πρόθυρα ενδοκοινοτικού και διακοινοτικού εμφυλίου πολέμου. Παρά τη μεγάλη σημασία αυτής της περιόδου για την μετα-ανεξαρτησιακή περίοδο, η μελέτη των εξελίξεων σε αυτές τις δεκαετίες, αποτελεί ζητούμενο για τους ιστορικούς και τους πολιτικούς επιστήμονες εβδομήντα χρόνια μετά. Η απουσία σχετικής ιστοριογραφικής παραγωγής συμβαδίζει με μια πληθώρα στερεοτυπικών αφηγήσεων και μύθων για τα γεγονότα, που έχουν κυριαρχήσει στη δημόσια ιστορία. Τα παραπάνω έχουν ως συνέπεια τη διατήρηση της «σιωπής» για πολλές πτυχές των όσων συνέβησαν, ενώ παράλληλα η επίκληση και χρήση πτυχών ή γεγονότων της περιόδου αυτής επιλεκτικά έχει προσδώσει διαφορετικό νόημα στο παρελθόν.

Στόχος του επικείμενου συνεδρίου είναι να αναλύσει την πορεία των σχέσεων μεταξύ της Ελληνοκυπριακής και της Τουρκοκυπριακής κοινότητας αλλά και τις διαπαραταξιακές σχέσεις εντός των κοινοτήτων, έτσι όπως αυτές επηρεάζονται και μεταβάλλονται σε μια περίοδο έντονων κοινωνικών και πολιτικών ζυμώσεων. Οι δεκαετίες 1940 και 1950 χαρακτηρίζονται από κοινές δράσεις πολιτικών και κοινωνικών φορέων/δρώντων των δύο κοινοτήτων, αλλά και από την βία που αναπτύχθηκε τόσο εντός των ίδιων των κοινοτήτων όσο και μεταξύ τους. Σημαντική παράμετρος καθορισμού των εξελίξεων στην Κύπρο ήταν η στάση της αποικιοκρατικής διοίκησης, οι εξελίξεις στην Ελλάδα με τον εμφύλιο και την επακόλουθη πολιτική και κοινωνική περιθωριοποίηση της Αριστεράς, αλλά και η ευρύτερη γεωπολιτική διαμόρφωση του χάρτη της Μεσογείου μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Προτεινόμενοι (αλλά όχι εξαντλητικοί) άξονες συζήτησης είναι οι εξής:

• Η Διασκεπτική και η στάση κομμάτων, οργανώσεων και πολιτικών παραγόντων και στις δύο κοινότητες

• Η βρετανική αποικιοκρατία σε ένα νέο περιβάλλον

• Το κοινωνικό ως πεδίο «μάχης»

• Η δημιουργία και ο ρόλος των συντεχνιών

• Η μεταφορά του ελληνικού εμφυλίου στην Κύπρο

• Ενδο-εθνοτική και δια-εθνοτική βία

• Ο οικονομικός πόλεμος δεξιάς-αριστεράς

• Πολιτικές χρήσεις και ερμηνείες γεγονότων της περιόδου (π.χ. ΕΟΚΑ, απεργίες, πολιτικές δολοφονίες, κτλ.)

• Εορτασμοί και τελετές μνήμης

• Οι απεργίες στη δημόσια ιστορία

• Ο κυπριακός τύπος και η απεικόνιση των γεγονότων

Οι γλώσσες του συνεδρίου θα είναι η Ελληνική και η Αγγλική.

Το πρόγραμμα του Συνεδρίου: