Ερευνα καταδεικνύει την ανάγκη ενημέρωσης των Λαρνακέων για τα λεπτά σωματίδια από την σωματιδιακή ρύπανση

Έρευνα που διεξήγαγαν μαθητές του Γυμνασίου Αραδίππου κατέδειξε την ανάγκη για συνεχή ενημέρωση και επιμόρφωση των Λαρνακέων αναφορικά με τα λεπτά σωματίδια που προέρχονται από την σωματιδιακή ρύπανση και εισέρχονται στο αναπνευστικό σύστημα προκαλώντας προβλήματα στην ανθρώπινη υγεία.

Σε γραπτή ανακοίνωση αναφέρεται ότι «στα πλαίσια του Διαγωνισμού με τίτλο “Μαθητές στην Έρευνα ΜΕΡΑ 2019-2020” που προκηρύσσει κάθε χρόνο το Ιδρυμα Ερευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, το Γυμνάσιο Αραδίππου σε συνεργασία με το Ερευνητικό Κέντρο “Ηράκλειτος του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) οργάνωσε ερευνητική ομάδα, από πέντε μαθητές/τριες του, η οποία διερεύνησε το κατά πόσο η σωματιδιακή ρύπανση στην ατμόσφαιρα της Κύπρου και συγκεκριμένα της Λάρνακας, επηρεάστηκε κατά την περίοδο της πανδημίας του Covid-19».

Προστίθεται ότι «η σωματιδιακή ρύπανση αποτελείται από λεπτά σωματίδια (Α.Σ.2.5 και Α.Σ.10) τα οποία εισέρχονται στο αναπνευστικό σύστημα προκαλώντας σωρεία προβλημάτων στην ανθρώπινη υγεία».

Η ομάδα «κατέγραψε αρχικά τις αντιλήψεις των πολιτών της Λάρνακας για την ύπαρξη σκόνης στον αέρα. Στη συνέχεια αποτυπώθηκε το φαινόμενο της Σωματιδιακής ρύπανσης κατά την περίοδο των περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας του Covid-19, με χρονική περίοδο βάσης την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Για την επίτευξη του σκοπού της έρευνας πραγματοποιήθηκε πρωτογενή και δευτερογενή έρευνα»».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση «το μεθοδολογικό εργαλείο της πρωτογενούς έρευνας ήταν ένα κατάλληλα διαμορφωμένο δομημένο ερωτηματολόγιο που διερευνούσε τις γενικές και ειδικές αντιλήψεις των κατοίκων της Λάρνακας σχετικά με τα Αιωρούμενα Σωματίδια (Α.Σ) και τις επιπτώσεις τους. Τα αποτελέσματα της ποσοτικής έρευνας πεδίου έδειξαν ότι μεγάλος μέρος των κατοίκων της Λάρνακας δεν έχει επαρκή γνώση σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγείας του από τα Αιωρούμενα Σωματίδια».

Οσον αφορά τη δευτερογενή έρευνα «χρησιμοποιήθηκαν τα δευτερογενή δεδομένα των συγκεντρώσεων των Α.Σ.10 και Α.Σ.2.5 με ίδια περίοδο αναφοράς για τα έτη 2019 και 2020 από τις βάσεις δεδομένων των σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης του Τμήματος Επιθεώρησης εργασίας του Υπουργείου εργασίας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα η παύση μεγάλου μέρους της ανθρωπογενούς δραστηριότητας λόγω της καραντίνας οδήγησε σε σημαντική μείωση των Α.Σ.10 και Α.Σ. 2.5, ωστόσο οι παρατηρούμενες τιμές των Α.Σ. συνέχισαν να υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια Ασφαλείας που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός υγείας (Π.Ο.Υ)».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση «για τα Α.Σ.2.5 έχουμε υπέρβαση του ετήσιου μέσου όρου ασφαλείας που έχει ορίσει ο Π.Ο.Υ, δηλαδή (10mg/m3) κατά 194% κατά το 2019 και 130% κατά την περίοδο της καραντίνας το 2020. Σημαντική συσχέτιση γίνεται με την αναφορά του Π.Ο.Υ. όπου αναφέρει ότι στα συγκεκριμένα επίπεδα, σύμφωνα με μελέτες παρουσιάζεται αύξηση 6% στους πρόωρους θανάτους (Π.Ο.Υ, 2013)».

Οσον αφορά το δεύτερο μέρος της έρευνας «καταδεικνύει την σοβαρότητα της Σωματιδιακής Ρύπανσης στην πόλη της Λάρνακας. Από την έρευνα εξάγονται δύο κύρια συμπεράσματα, δηλαδή ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα συνεισφέρει σημαντικά στην αύξηση της συγκέντρωσης των Α.Σ, ωστόσο δεν αποτελεί τον κύριο προσδιοριστικό παράγοντα της Σωματιδιακής Ρύπανσης στην ατμόσφαιρα. Η συγκέντρωση των Α.Σ. στην Κύπρο θα παραμένει πιθανόν σε υψηλά επίπεδα κυρίως λόγω των μετεωρολογικών φαινομένων που την επηρεάζουν, όπως πχ καταιγίδες σκόνης».

Αυτό συνεχίζει η ανακοίνωση «επιβεβαιώνεται και από τις ενδείξεις που παρατηρήθηκαν κατά την περίοδο της καραντίνας. Επειδή την περίοδο της καραντίνας οι ηλεκτροπαραγωγοί σταθμοί συνέχισαν κανονικά την λειτουργία τους, πιθανόν να κράτησε τις τιμές των Α.Σ στη κυπριακή ατμόσφαιρα σε υψηλά επίπεδα. Η αύξηση της χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) ίσως να οδηγούσε σε μια σημαντική μείωση της σωματιδιακής ρύπανσης στη Κύπρο».

Η έρευνα επισημαίνει ακόμα «την ανάγκη για συνεχή ενημέρωση και επιμόρφωση των κάτοικων της Λάρνακας για τα Α.Σ. και την εφαρμογή μέτρων αυτοπροστασίας εξαιτίας της υψηλής επικινδυνότητας του φαινομένου. Συγκεκριμένα, οι πολίτες πρέπει να λάβουν σχετική ενημέρωση για την συχνή υψηλή συγκέντρωση Α.Σ. στον ατμοσφαιρικό αέρα της Κύπρου και στη συνέχεια να γίνει μια ολοκληρωμένη εκστρατεία ενημέρωσης προκειμένου να λάβουν και σχετικά μέτρα προστασίας της υγείας τους».

Για παράδειγμα σημειώνει η ανακοίνωση «θα μπορούσε να γίνει μια καθημερινή συνήθεια η παρακολούθηση των ημερήσιων συγκεντρώσεων και να εφαρμόζουν οι πολίτες τα σχετικά μέτρα αυτοπροστασίας, ιδιαίτερα τις μέρες των υψηλών συγκεντρώσεων (πχ επεισόδια σκόνης) έτσι ώστε να αποφύγουν την άμεση επιβάρυνση της υγείας τους, αλλά και τις μακροχρόνιες συνέπειες από τη βιο-συσσώρευση Α.Σ. στον οργανισμό τους. Ακόμα προτείνεται η διεξαγωγή ανάλογων επιμορφωτικών σεμιναρίων με στόχο τη βελτιστοποίηση των πρακτικών της ανθρωπογενούς δραστηριότητας στη Κύπρο σε επίπεδο που να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο επιβλαβής για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα».

Σημειώνεται ότι κεντρικός σκοπός του Διαγωνισμού «Μαθητές στην Έρευνα ΜΕΡΑ 2019-2020» ήταν «η ανάπτυξη μιας πρώτης επαφής των μαθητών και μαθητριών με την έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογία και η διέγερση της δημιουργικότητας και εφευρετικότητάς τους. Οι μαθητές και μαθήτριες που συμμετείχαν στην συγκεκριμένη έρευνα θεωρούν ότι ο σκοπός έχει επιτευχθεί, αφού συμμετείχαν ενεργά σε όλα τα στάδια της έρευνας».

Πηγή: ΚΥΠΕ