Ερευνητικό πρόγραμμα φοιτητών για το ρατσισμό ανάμεσα στους νέους

Με τη συμμετοχή φοιτητών και φοιτητριών του Τμήματος Δημόσιας Επικοινωνίας του ΤΕΠΑΚ με επιστημονική υπεύθυνη την Καθηγήτρια Λία Σπυρίδου, ολοκληρώθηκαν τα εργαστηριακά σεμινάρια του ερευνητικού προγράμματος Erasmus+ MATE, το οποίο αποτελεί μια καινοτόμο προσέγγιση με επίκεντρο τους φοιτητές για την απόκτηση διαπολιτισμικών δεξιοτήτων μεταξύ φοιτητών και νεαρών μεταναστών.

Στόχος του προγράμματος, η εκπαίδευση στο σχεδιασμό εκστρατειών ευαισθητοποίησης και η δημιουργία οπτικοακουστικού περιεχομένου για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι μέσα από την έρευνα διαφάνηκε ότι οι συνηθέστερες μορφές ρητορικής μίσους μεταξύ των νέων ανθρώπων στην Κύπρο είναι η φυλή και εθνότητα, η εξωτερική εμφάνιση, η κοινωνικο-οικονομική τάξη, αλλά και οι πολιτικές θέσεις. Τα περιστατικά ρητορικής μίσους στην καθημερινότητα των φοιτητών εκτός διαδικτύου είναι συχνότερα σε σύγκριση με το όταν βρίσκονται στο διαδίκτυο, ενώ στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι φοιτητές θεωρούν πως με τη χρήση ρητορικής μίσους «εκφράζονται ελεύθερα». Από τα αποτελέσματα της μελέτης προέκυψε ακόμα ότι τα άτομα υψηλού εισοδηματικού επιπέδου, ανεξαρτήτως φυλής και σεξουαλικού προσανατολισμού, είναι λιγότερο πιθανόν να δεχτούν ρητορική μίσους.

Με την ολοκλήρωση των σεμιναρίων, οι τρεις ομάδες φοιτητών δημιούργησαν υλικό με θέμα τη διαφορετικότητα, τις φυλετικές διακρίσεις και τη ρητορική μίσους στο διαδίκτυο, το οποίο προωθήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως μέρος της εκστρατείας για την ευαισθητοποίηση σε θέματα ρητορικής μίσους και σεβασμού της διαφορετικότητας.

Κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων, οι συμμετέχοντες φοιτητές αντάλλαξαν απόψεις, εκπαιδεύτηκαν στο σχεδιασμό επικοινωνιακών εκστρατειών για τη ρητορική μίσους και διδάχθηκαν τη χρήση open source εργαλείων για την παραγωγή του οπτικοακουστικού περιεχομένου.

Στην τελευταία φάση του προγράμματος που διεξάγεται αυτόν το μήνα, θα αναπτυχθεί μια πλατφόρμα, όπως μας ανέφεραν, η οποία θα περιέχει το υλικό της εμπειρικής μελέτης, το εργαλείο αξιολόγησης διαπολιτισμικών δεξιοτήτων καθώς και το υλικό που δημιουργήθηκε για τη διεξαγωγή των επιμέρους σεμιναρίων του προγράμματος. Μεταξύ άλλων, η πλατφόρμα προσβλέπει στη δημιουργία ενός δικτύου μεταξύ φοιτητών από την Κύπρο και από άλλες χώρες με απώτερο στόχο τη δικτύωση, την ανταλλαγή εμπειριών, την κατανόηση διαφορετικών απόψεων και βιωμάτων.

Οι φοιτήτριες και οι φοιτητές των συνεργαζόμενων χωρών θα κληθούν να αξιολογήσουν την πλατφόρμα ως προς το περιεχόμενο, την ευχρηστία της και τον τελικό στόχο του ερευνητικού προγράμματος που είναι η δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού οδηγού για την εκπαίδευση των νέων ατόμων, ώστε να ενισχυθεί η κουλτούρα της ανοχής και του σεβασμού και να περιοριστεί ο ρατσισμός και οι διακρίσεις.

Το έργο «MATE» που εντάσσεται στα Προγράμματα Erasmus+ και διαρκεί 25 μήνες συντονίζεται από την MMC Κύπρου και υποστηρίζεται, πέρα από την Κύπρο (μέσω του ΤΕΠΑΚ), από άλλους 5 Ευρωπαίους εταίρους και συγκεκριμένα την Ελλάδα, τη Σουηδία, την Αυστρία, τη Γαλλία και την Ισπανία. Αποδέκτες του έργου είναι τόσο εγχώριοι όσο και ξένοι φοιτητές, οι οποίοι θα αποκτήσουν και θα αναπτύξουν επικοινωνιακές ικανότητες με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, και θα χρησιμοποιηθούν εκπαιδευτές.

Στο παρόν στάδιο, οι εταίροι του έργου έχουν καταλήξει σε σημαντικά συμπεράσματα ως προς τις συνήθεις μορφές ρητορικής μίσους, τόσο διαδικτυακά (στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) όσο και στο πλαίσιο της άμεσης επικοινωνίας (κατά τη διαπροσωπική επαφή). Τα συμπεράσματα περιγράφονται στην ευρωπαϊκή έκθεση των εταίρων «Συνήθεις Μορφές Ρητορικής Μίσους στο Διαδίκτυο (Online) και κατά την Επικοινωνία Πρόσωπο με Πρόσωπο (Offline)», όπου συνοψίζονται τα ευρήματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε και στις έξι χώρες που συμμετέχουν στο έργο, ανάμεσα σε ημεδαπούς φοιτητές και νεαρούς μετανάστες.

Η έρευνα απευθυνόταν σε δύο διαστάσεις του φαινομένου και πραγματοποιήθηκε σε τρεις φάσεις: διαδικτυακή/κατά πρόσωπο και από την άποψη του θύματος/του θύτη ρητορική μίσους (διαστάσεις φαινομένου), μέσω βιβλιογραφικής ανασκόπησης, μεικτών ομάδων εστίασης (ημεδαπών και μεταναστών) και ερωτηματολογίων (φάσεις διεξαγωγής έρευνας).

Σε κάθε φάση, η ερευνητική μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε ήταν διαφορετική. Αυτή η ολιστική προσέγγιση έδωσε στους εταίρους τη δυνατότητα να οδηγηθούν σε συμπεράσματα για διαφορετικές διαστάσεις του φαινομένου, μέσα από διαφορετικές πηγές δεδομένων. Επιπλέον, η συμμετοχή έξι χωρών, όπως επισημαίνουν οι συμμετέχοντες, επέτρεψε και σύγκριση του φαινομένου σε διεθνικό επίπεδο.