Ευ. Σάββα/Στέγη για όλους: «Απαντούµε στις σηµερινές προκλήσεις καταθέτοντας συγκεκριµένες προτάσεις και λύσεις»

• «Απαντούµε στις σηµερινές προκλήσεις καταθέτοντας συγκεκριµένες προτάσεις και λύσεις στη βάση των διαπιστώσεων που έχουµε κάνει»
• Η µεγάλη αύξηση στο κόστος των κατασκευαστικών υλικών, οι δυσκολίες στη δανειοδότηση, η ανεπάρκεια των κρατικών στεγαστικών σχεδίων και το κουτσούρεµα των µισθών είναι µερικοί από τους λόγους όξυνσης του προβλήµατος
• Ο ΚΟΑΓ θα µπορούσε να µετεξελιχθεί σε ενιαίο φορέα στεγαστικής πολιτικής µε την ανάλογη αναβάθµιση και ενίσχυση
• Η ρήση «η νέα γενιά θα ζήσει χειρότερα από την προηγούµενη» βρίσκει δυστυχώς απόλυτη εφαρµογή στο θέµα της στέγης

 

Άστεγοι σε παγκάκια του δρόµου ή σε κρεβατάκια στις παραλίες… Παραπήγµατα σε υπόγεια χωρίς βασικές υποδοµές υγιεινής και ασφάλειας… Ενοίκια που τροµάζουν… Προσφυγικές πολυκατοικίες που κινδυνεύουν να πέσουν στα κεφάλια των ενοίκων τους… Ποτέ ξανά, µετά το 1974, η Κύπρος δεν βίωσε σε τέτοιο µέγεθος το πρόβληµα της στέγασης όπως σήµερα.
Η απόκτηση στέγης είναι βασικό δικαίωµα κατοχυρωµένο από το Σύνταγµα της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση στη Χάρτα Θεµελιωδών ∆ικαιωµάτων «αναγνωρίζει και σέβεται το δικαίωµα κοινωνικής αρωγής και στεγαστικής βοήθειας προς εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης σε όλους όσοι δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους». Από τις διακηρύξεις, όµως, µέχρι την πράξη, η απόσταση είναι, δυστυχώς, µεγάλη…
Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η παγκύπρια εκστρατεία που προκήρυξε το ΑΚΕΛ αρχές του Απρίλη για τη στεγαστική πολιτική µε κεντρικό σύνθηµα «Στέγη για όλους». Για τους στόχους και τις δράσεις της εκστρατείας η «Χαραυγή» µίλησε µε την Ευανθία Σάββα, επικεφαλής του Τοµέα Κοινωνικής Πολιτικής της Κ.Ε. ΑΚΕΛ.

 

Συνέντευξη στην Ελένη Κωνσταντίνου

Τι οδήγησε το ΑΚΕΛ στην πραγµατοποίηση της εκστρατείας;

Τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης του κόστους απόκτησης στέγης και της αύξησης των ενοικίων, η πρόσβαση στη στέγη έχει περιοριστεί ακόµα περισσότερο για ένα σηµαντικό µέρος της κοινωνίας. Οι λόγοι γι’ αυτή την κατάσταση είναι πολλοί. Ένας από αυτούς είναι η µεγάλη αύξηση στο κόστος των κατασκευαστικών υλικών που, σε συνδυασµό µε τις µεγάλες δυσκολίες στη δανειοδότηση, έχουν περιορίσει σηµαντικά τη δυνατότητα απόκτησης στέγης. Την ίδια ώρα, εκτιµούµε ότι τα κρατικά στεγαστικά σχέδια που εκπονήθηκαν τα τελευταία χρόνια ήταν αποσπασµατικά και αποδείχθηκαν ανεπαρκή, µε σοβαρές ελλείψεις και κενά.

Και όλα αυτά τη στιγµή που τα ενοίκια στην Κύπρο αυξάνονται µε ρυθµό που είναι από τους µεγαλύτερους στην Ε.Ε., ενώ οι µισθοί παραµένουν καθηλωµένοι -τα τελευταία χρόνια ο µέσος µισθός στη χώρα µας είναι 40% πιο χαµηλός από τον µέσο όρο της Ε.Ε.

Το πρόβληµα γίνεται ακόµα πιο οξύ, αφού οι εκποιήσεις πρώτης κατοικίας προχωρούν µε ταχύτητα εξαιτίας του υψηλού ποσοστού µη εξυπηρετούµενων δανείων και ελλείψει επαρκούς νοµικού πλαισίου προστασίας.

Υπάρχει λοιπόν τεράστιο πρόβληµα, το οποίο µπορεί να αµβλυνθεί µόνο µε την ύπαρξη µιας ολοκληρωµένης στεγαστικής πολιτικής, η οποία ν’ αντιµετωπίζει τα βασικά προβλήµατα και να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες.

Ποιους στόχους θέλετε να πετύχετε µε την εκστρατεία;

Η δίµηνη εκστρατεία που έχει ξεκινήσει το ΑΚΕΛ µαζί µε την Ε∆ΟΝ, από τις αρχές του Απρίλη, µε το σύνθηµα «Στέγη για όλους», γίνεται σε µια προσπάθεια να διαµορφωθεί και να υλοποιηθεί µια συνολική, επαρκής και σύγχρονη κρατική στεγαστική πολιτική.

Στόχος µας είναι µέσα απ’ αυτή την εκστρατεία να πείσουµε ότι λύσεις εφικτές και προσιτές υπάρχουν και µπορούν να υλοποιηθούν, φτάνει να υπάρχει η ανάλογη πολιτική βούληση από µέρους της εκτελεστικής εξουσίας.

Κι επειδή έχουµε πλέον µια νέα κυβέρνηση, θέλουµε µ’ έναν εποικοδοµητικό τρόπο να αναπτύξουµε διάλογο µε την εκτελεστική εξουσία συνεισφέροντας στην όλη συζήτηση. ∆εν µπορούµε να γνωρίζουµε αν η κυβέρνηση θα ανταποκριθεί. Το σίγουρο όµως είναι ότι σ’ αυτό το κρίσιµο θέµα για την κοινωνία εν πολλοίς θα κριθούν η κοινωνική της ευαισθησία, οι προτεραιότητές της και η αποτελεσµατικότητά της.

Ποιες δράσεις έχουν συµπεριληφθεί στην εκστρατεία; Αποδίδετε σε κάποιες ιδιαίτερη σηµασία;

Στα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας συναντηθήκαµε και είναι ήδη προγραµµατισµένες και άλλες συναντήσεις µε αρµόδιους φορείς, όπως είναι ο Οργανισµός Χρηµατοδοτήσεως Στέγης, η Ένωση ∆ήµων, το Κίνηµα κατά των Εκποιήσεων και άλλοι, σε µια προσπάθεια να συζητήσουµε εξειδικευµένα και να εµπλουτίσουµε τις θέσεις µας.

Θα συνεχίσουµε τις επαφές µας και θα καταλήξουµε στον Υπουργό Εσωτερικών, έτσι ώστε να συζητήσουµε το στεγαστικό πρόβληµα και να προτείνουµε λύσεις συµβάλλοντας στη διαµόρφωση µιας ολοκληρωµένης στεγαστικής πολιτικής.

Κάθε δράση έχει τη χρησιµότητά της, αλλά θα ξεχώριζα τη συνάντηση που είχαµε µε τον Κυπριακό Οργανισµό Ανάπτυξης Γης. Και αυτό γιατί εκτιµούµε ότι ο Οργανισµός θα πρέπει να βοηθηθεί, ώστε να µπορέσει να αναπτύξει ικανοποιητικά προγράµµατα προσιτής κατοικίας και προσιτού ενοικίου. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια ο Οργανισµός δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στην αποστολή του και αυτό δεν ήταν αποκλειστική ευθύνη του, αλλά περισσότερο θέµα πολιτικών της προηγούµενης διακυβέρνησης.

Βασικό στοιχείο στην προσέγγισή µας είναι ότι θα πρέπει να δηµιουργηθεί Ενιαίος Φορέας Στεγαστικής πολιτικής και στη δική µας αντίληψη ο ΚΟΑΓ θα µπορούσε να µετεξελιχθεί σε ενιαίο φορέα στεγαστικής πολιτικής µε την ανάλογη αναβάθµιση και ενίσχυση, έτσι ώστε να προγραµµατίζει, να υλοποιεί και να θέτει στρατηγικούς στόχους προς επίλυση των προβληµάτων.

Στο πλαίσιο της εκστρατείας έχετε κάνει και πολλές συναντήσεις µε νέους ανθρώπους. Τι συζητούν σε αυτές τις συναντήσεις;

Η ρήση «η νέα γενιά θα ζήσει χειρότερα από την προηγούµενη» βρίσκει δυστυχώς απόλυτη εφαρµογή στο θέµα της στέγης. Ως εκ τούτου, πραγµατοποιούµε συναντήσεις µε νέους ανθρώπους που ζουν έντονα το πρόβληµα της απόκτησης προσιτής στέγης. Οι µαρτυρίες των νέων ανθρώπων όπως κατατέθηκαν, για παράδειγµα σε συγκέντρωση στην Πλατεία Ζουχουρι στη Λάρνακα στην παρουσία του Γ.Γ. Στέφανου Στεφάνου, είναι συγκλονιστικές.

«Πληρωνόµαστε για να πληρώνουµε λογαριασµούς και καύσιµα µόνο», µας είπε ένας νέος.

Άλλος είπε ότι απευθύνθηκε πριν ένα χρόνο στον Οργανισµό Χρηµατοδοτήσεως Στέγης και «αντί να δίνουν κίνητρα στους νέους, τους απωθούν. Θα πρέπει να εργάζεσαι 2 χρόνια στην Κύπρο για να µπορείς να αιτηθείς και τα ίδια κεφάλαιά σου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον το 25% της αξίας του ακινήτου».

Μας είπαν ακόµα ότι χρειάζονται 6 µήνες τουλάχιστον εάν εγκριθεί κάποιος για να πάρει το δάνειο, ενώ οι προαπαιτήσεις είναι τόσο πολλές που για τους περισσότερους είναι αδύνατη η δανειοδότηση.

Σοβαρό πρόβληµα προκαλεί και η συνεχής αύξηση των επιτοκίων, αφού π.χ. σε µια περίπτωση που µας αναφέρθηκε, η δόση τους από τη µια µέρα στην άλλη από €500 πήγε €900.

Αυτές οι αναφορές είναι αντιπροσωπευτικό δείγµα της κατάστασης που επικρατεί. Ακούσαµε ακόµα για νέους οι οποίοι επιστρέφουν στη γονική κατοικία γιατί δεν µπορούν να αντεπεξέλθουν, ή για φοιτητές οι οποίοι λόγω των ψηλών ενοικίων πηγαινοέρχονται στην πόλη σπουδών τους, ή ακόµα αναγκάστηκαν να σταµατήσουν τις σπουδές τους.