Του Δρος Αμβρόσιου Προδρόμου*
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που ταλανίζουν τον πλανήτη, και ως εκ τούτου και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί το πρόβλημα του περιβάλλοντος και της ανάγκης για την προστασία του, αφού αυτό μπορεί να συνεισφέρει όχι μόνο στην ποιότητα ζωής των πολιτών της Ένωσης, αλλά και στην ανάπτυξη της οικονομίας της. Παρ’ όλο που αρχικά και μέχρι πριν από περίπου μια δεκαετία, τα θέματα περιβάλλοντος αποτελούσαν «χαμηλή πολιτική», την τελευταία δεκαετία έχουν βρει το δρόμο τους και έχουν αναγκάσει τόσο την ίδια την Ένωση όσο και τα κράτη-μέλη ξεχωριστά να προσδώσουν την αναγκαία προσοχή με την ανάπτυξη των απαραίτητων νομοθεσιών.
Η εκπομπή ρύπων αποτελούσε ανέκαθεν ένα από τα σημεία τριβής μεταξύ των κρατών-μελών της Ένωσης, αφού υπάρχουν κράτη τριών ταχυτήτων, κάτι το οποίο κάνει την ανάπτυξη κοινών πολιτικών ένα δύσκολο εγχείρημα για την Ένωση. Τα αυτοκίνητα ευθύνονται για περίπου το 12% των συνολικών εκπομπών ρύπων και διοξειδίου του άνθρακα στην ΕΕ (CO2), το οποίο αποτελεί το κύριο αέριο το οποίο ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Το πρώτο σημαντικό βήμα έχει γίνει με τον Κανονισμό 443/2009, ο οποίος θέτει υποχρεωτικούς στόχους μείωσης των εκπομπών για καινούργια αυτοκίνητα. Ο πρώτος στόχος που εφαρμόζεται σταδιακά από το 2015 μέχρι και το 2020 και θα εφαρμοστεί πλήρως από το 2021 και μετά, επικεντρώνεται στην ανάπτυξη νέων κριτηρίων για αυτοκίνητα και εμπορικά οχήματα, κάτι το οποίο θα βοηθήσει στην πράσινη οικονομία, την καινοτομία και την ανάπτυξη χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Σε συνέχεια του αρχικού Κανονισμού, στις 17 Απριλίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε τον Κανονισμό 2019/631 που θεσπίζει πρότυπα απόδοσης εκπομπών CO2 για νέα επιβατικά αυτοκίνητα και νέα φορτηγά και εμπορικά οχήματα από το 2025 μέχρι και το 2030. Ο Κανονισμός περιλαμβάνει ένα μηχανισμό, ο οποίος επικεντρώνεται στην παροχή κινήτρων για την απορρόφηση στην αγορά των συγκεκριμένων οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Κανονισμός αναμένεται:
• να συμβάλει στην επίτευξη των δεσμεύσεων της ΕΕ βάσει της συμφωνίας του Παρισιού για την προστασία του περιβάλλοντος,
• να ενισχύσει τη μείωση του κόστους κατανάλωσης καυσίμου για τους καταναλωτές,
• να τονώσει την ανταγωνιστικότητα της αυτοκινητοβιομηχανίας της ΕΕ και να ενισχύσει την απασχόληση στον τομέα.
Δεδομένων και των προβλημάτων τα οποία έχουν δημιουργηθεί στον τομέα, ως αποτέλεσμα της αναπάντεχης ανάπτυξης της πανδημίας και του πλήγματος που έχει δεχθεί ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας, ο συγκεκριμένος Κανονισμός έρχεται γάντι για να υποβοηθήσει την όσο το δυνατόν ελαχιστοποίηση των ζημιών και απώλεια θέσεων εργασίας σε πρώτη φάση (βραχυπρόθεσμα) και την ανάπτυξη νέων θέσεων εργασίας, αλλά και προϊόντων σε δεύτερη φάση (μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα). Τα επιδιωκόμενα οφέλη για τους καταναλωτές, πέραν αυτών της βελτίωσης του περιβάλλοντος, είναι ότι το κόστος αγοράς θα μειωθεί κατά μέσο όρο €1.100 για τα αυτοκίνητα και τουλάχιστον €4.000 για την αγορά εμπορικού οχήματος. Επίσης, αναμένεται να δημιουργηθούν περίπου 60.000 νέες θέσεις εργασίας και ακόμα 20.000, εάν οι μπαταρίες των οχημάτων κατασκευάζονται εντός της Ένωσης. Οπότε, αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο στους 3 βασικούς μακροοικονομικούς στόχους (Πληθωρισμός, Ανεργία, Ανάπτυξη).
Τα κράτη-μέλη της Ένωσης καλούνται να αξιοποιήσουν τον νέο αυτό Κανονισμό προς δύο συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Η πρώτη αφορά την ανάπτυξη της συγκεκριμένης βιομηχανίας, η οποία θα φέρει και τα ανάλογα οικονομικά αποτελέσματα. Η δεύτερη αφορά την παροχή κινήτρων προς τους πολίτες για να μπορέσουν να αξιοποιήσουν τον Κανονισμό και να αντικαταστήσουν τα οχήματά τους. Η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται να λάβει σοβαρά υπόψιν της τον Κανονισμό, αφού είμαστε ήδη εκτός στόχων της Ένωσης και καλούμαστε να πληρώσουμε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στο «Χρηματιστήριο Ρύπων» (European Union Emission Trading Scheme). Τα λεφτά αυτά θα μπορούσαν να επενδυθούν προς την υλοποίηση του στόχου.
*Ακαδημαϊκός – Σύμβουλος Επιχειρήσεων και Εκπαίδευσης
Aκολουθήστε μας στο Google News
