
Το πραγµατικό µέγεθος των συνεπειών που έχει επιφέρει η κρίση της COVID-19 στις ζωές των ανθρώπων είναι αδύνατο να καταγραφεί ακόµη. Έκδηλες είναι όµως οι πολλαπλές συνέπειες που έχει επιφέρει στον κοινωνικό ιστό των κρατών-µελών της Ε.Ε., επιδεινώνοντας περαιτέρω τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν τα ήδη πληγέντα από την περίοδο της κρίσης του χρηµατοπιστωτικού τοµέα και των πολιτικών λιτότητας χαµηλά και µεσαία στρώµατα…
Η φτώχεια, η ανεργία, η απορρύθµιση των εργασιακών σχέσεων και η ουσιαστική ανυπαρξία κοινωνικών πολιτικών έχουν κατά κοινή οµολογία πλήξει συνολικά τους πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών, ανεξαρτήτως φύλου, µε τις πιέσεις όµως να γίνονται περισσότερο αισθητές από εκείνες τις οµάδες του πληθυσµού που ήδη υπόκειντο σε κοινωνικο-οικονοµικές ανισότητες. Παρότι µέχρι στιγµής τα διατοµεακά και συγκριτικά στοιχεία αναφορικά µε τις επιπτώσεις της κρίσης του COVID-19 δεν είναι πολλά, ουδείς µπορεί να αµφισβητήσει ότι η εν λόγω κρίση έχει επιδεινώσει τις υφιστάµενες διαρθρωτικές ανισότητες µεταξύ των φύλων.
Παρά τις αυξανόµενες διακηρύξεις υπέρ της ισότητας των φύλων και τις εισηγήσεις για ένταξη της έµφυλης οπτικής στις δράσεις και νοµοθετικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ευρωενωσιακό οικοδόµηµα πόρρω απέχει από την ευόδωση του στόχου της ισότητας των φύλων. Αυτή ακριβώς ήταν η εικόνα προτού ακόµη ξεσπάσει η κρίση της COVID-19.
Ελάχιστα έχουν γίνει για ενεργό προώθηση της ισότητας των φύλων
Πρόσφατη Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (26 Μαΐου 2021), µε τίτλο «Συνεκτίµηση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισµό της ΕΕ: καιρός τα λόγια να γίνουν πράξη», καταλήγει υπογραµµίζοντας πως «µολονότι η Ένωση έχει από µακρού ταχθεί υπέρ της ισότητας των φύλων, εντούτοις ελάχιστα έχουν γίνει µέχρι σήµερα για τη συνεκτίµηση της διάστασης του φύλου, ήτοι για τη συστηµατική και ενεργό προώθηση της ισότητας των φύλων κατά τη χάραξη πολιτικών και την εκτέλεση του προϋπολογισµού της ΕΕ».
Ανάλογες είναι και οι παραδοχές που περιλαµβάνονται στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ισότητα των φύλων στην ΕΕ του 2021. Σε αυτή την Έκθεση καταγράφεται δηκτικά η διαχρονική υπεραντιπροσώπευση των γυναικών ανάµεσα στον χαµηλά αµειβόµενο πληθυσµό, στη µερική εργασία και στην εργασία σε συνθήκες ανασφάλειας, όπου δηλαδή κυριαρχούν τα ευέλικτα ωράρια και τα προσωρινά συµβόλαια που επιδρούν καταλυτικά στις προοπτικές ανέλιξης και οικονοµικής αυτάρκειας του γυναικείου πληθυσµού.
Όσον αφορά δε τις έµφυλες συνέπειες της κρίσης του COVID-19 σε µια σειρά από τοµείς, στη βάση όλων των µέχρι στιγµής διαθέσιµων δεδοµένων, στην Έκθεση διαπιστώνεται ότι «η επιδηµία έχει επιδεινώσει υπάρχουσες ανισότητες ανάµεσα σε γυναίκες και άντρες σχεδόν σε όλους τους τοµείς της ζωής, τόσο στην Ευρώπη όσο και αλλού».
Πρωτοβουλίες της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Σηµειώνοντας ότι οι επισηµάνσεις που γίνονται σε εκθέσεις, αποφάσεις και ψηφίσµατα θεσµικών οργάνων και αξιωµατούχων είναι ορθές, είναι προφανές ότι από µόνες τους δεν αρκούν για να αντιµετωπιστούν οι σοβαρές παθογένειες στις οποίες οφείλονται οι έµφυλες ανισότητες που έγιναν πιο αισθητές την περίοδο της κρίσης της πανδηµίας.
Αναγνωρίζοντας λοιπόν ότι οι παθογένειες του νεοφιλελεύθερου οικοδοµήµατος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρόκειται να µετριαστούν µε διακηρυκτικές επισηµάνσεις ή αποσπασµατικές ενέργειες, το Γυναικείο Κίνηµα της ΠΟΓΟ, σε συνεργασία µε την πολιτική οµάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (The Left in the European Parliament – GUE/NGL) και την Αντιπροσωπεία του ΑΚΕΛ σε αυτήν, αναλαµβάνει διαχρονικά µια σειρά από πρωτοβουλίες και επεξεργάζεται τρόπους µε τους οποίους αυτές µπορούν να αντιµετωπιστούν πιο αποφασιστικά και ολοκληρωµένα. Με εκστρατείες ενηµέρωσης, δηµόσια διαβούλευση, επαφές µε αξιωµατούχους σε διάφορα επίπεδα, νοµοθετικές παρεµβάσεις και µαζικές κινητοποιήσεις αναδεικνύουµε τη σηµασία της γυναικείας ισοτιµίας ως κοµβικού σταθµού για τη συνολική πρόοδο της κοινωνίας.
Πιο συγκεκριµένα, επιµένουµε πως µέσα στις σηµερινές συνθήκες επέλασης του συντηρητισµού και του νεοφιλελευθερισµού, απαραίτητη προϋπόθεση για να προαχθεί ουσιαστικά ο στόχος της ισότητας των φύλων είναι η ανάληψη διατοµεακών δράσεων που να προάγουν την κοινωνική και οικονοµική ανεξαρτησία και χειραφέτηση των γυναικών.
Εµµένουµε ότι πρέπει να υιοθετηθούν πολιτικές εστιασµένες στην εργασία που θα συµβάλλουν στην αντιµετώπιση των σηµαντικών ανισοτήτων και των διακρίσεων, θα προάγουν τη µισθολογική και συνταξιοδοτική ισότητα, τη ρύθµιση της εργασίας και του χρόνου εργασίας και θα προασπίζονται το δικαίωµα στη συλλογική διαπραγµάτευση. Είναι απαραίτητο να αντιµετωπιστεί η επιδείνωση των συνθηκών εργασίας των µεταναστριών, οι οποίες έχουν τους χαµηλότερους µισθούς, περιορισµένα ή καθόλου εργασιακά και κοινωνικά δικαιώµατα. Πρέπει επιτέλους να εφαρµοστούν πλήρως όλες οι συµβάσεις που συµβάλλουν στην καταπολέμηση της έµφυλης βίας -σωµατικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής- και να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε ποιοτικές και ασφαλείς δηµόσιες υπηρεσίες για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία. Είναι επάναγκες να δηµιουργηθούν προσβάσιµες, ποιοτικές και οικονοµικά προσιτές υπηρεσίες µέριµνας, ώστε να τερµατιστούν οι στερεότυπες αντιλήψεις που θέλουν τη γυναίκα αποκλειστικά υπεύθυνη για τη φροντίδα της οικογένειας. Όπως επίσης και να προωθηθεί η ισότιµη συµµετοχή των γυναικών στις εθνικές δοµές λήψης αποφάσεων, σε διοικητικά συµβούλια, σε πολιτικά κόµµατα και διευθυντικές θέσεις εργασίας. Μόνο εάν γίνουν αυτά θα µπορούµε να µιλούµε για πραγµατικά προοδευτικές αλλαγές που να υπηρετούν την κατάργηση της ανισότητας και των διακρίσεων στις οποίες υπόκεινται οι γυναίκες.
