Ευρωπαϊκή Ένωση και Προστασία Προσωπικών Δεδομένων

Του
Αμβρόσιου Προδρόμου*

 

Η πολύκροτη υπόθεση της κατασκοπείας με το περίφημο πλέον μαύρο βαν, πέρα από τις αυταπόδεικτες ευθύνες, φέρνει στην επιφάνεια, για ακόμα μια φορά, το θέμα της Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων. Ένα θέμα το οποίο την τελευταία δεκαετία έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις εντός των θεσμικών σωμάτων της ΕΕ. Συζητήσεις με πολλές και αντίθετες απόψεις, έντονους διαξιφισμούς και τεράστιο οικονομικό κόστος μέχρι να μπορέσει η Ένωση να φτάσει στην πολυπόθητη συμφωνία για τη Νομοθεσία της Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων, πιο γνωστή και ως GDPR.

H συγκεκριμένη νομοθεσία ψηφίστηκε το 2016, αλλά μπήκε σε εφαρμογή στις 25 Μαΐου του 2018 για να δώσει χρόνο στα κράτη-μέλη να την ενσωματώσουν στο Εθνικό τους Δίκαιο, αλλά και στις επιχειρήσεις να εκπαιδεύσουν το προσωπικό τους. Σε πρακτικό επίπεδο η συγκεκριμένη νομοθεσία έχει αλλάξει άρδην τα δεδομένα όσον αφορά το νομοθετικό πεδίο, αφού έχει δημιουργήσει τεράστιες αλλαγές στις επιχειρήσεις, οι οποίες καλούνται να εκπαιδεύσουν το ανθρώπινο δυναμικό για τις αλλαγές, την ανάγκη για συμμόρφωση, αλλά και τις νομικές επιπτώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης. Όλα τα πιο πάνω θα πρέπει να τα λάβουμε υπόψη σε σχέση με την υπόθεση του μαύρου βαν.

Φυσικά, πριν η Ένωση να μπορέσει να έρθει σε αυτή την όντως σημαντική νομοθεσία, η οποία πέραν από τις νομικές της διαστάσεις έχει και ξεκάθαρα ηθικά μηνύματα για τις επιχειρήσεις, έχει έρθει αντιμέτωπη με αρκετές σοβαρές περιπτώσεις κατασκοπείας. Μια από αυτές είναι η γνωστή -και στην Κύπρο με την εμπλοκή των Βρετανικών Βάσεων- ECHELON, η οποία αφορούσε μαζική υποκλοπή δεδομένων και παρακολούθηση ατόμων.

Το θέμα της παραβίασης των δεδομένων δεν έχει περιοριστεί σε προσωπικό ή κρατικό επίπεδο, αφού είναι γνωστό ότι η χρήση της τεχνολογίας χρησιμοποιείται ευρέως στον τομέα της Βιομηχανικής Κατασκοπείας, με πολλές γνωστές υποθέσεις ανά το παγκόσμιο να έχουν προκαλέσει πραγματικό σάλο με επιπτώσεις στις σχέσεις μεταξύ κρατών. Αυτό ήταν αναπόφευκτο, αφού οι εταιρείες οι οποίες εμπλέκονταν στις περισσότερες περιπτώσεις αποτελούν κολοσσούς, οι οποίοι έχουν μεγάλη επίδραση τόσο στην τοπική τους οικονομία όσο και στην παγκόσμια.

Για την Κυπριακή Δημοκρατία τα πράγματα (πρέπει να) είναι ξεκάθαρα στον συγκεκριμένο τομέα. Αποτελούμε μια χώρα-σταυροδρόμι στο παγκόσμιο εμπόριο. Προσπαθούμε με πολλούς τρόπους να προσελκύσουμε επενδύσεις σε διάφορους τομείς της οικονομίας μας. Για να μπορέσουμε να τα καταφέρουμε, θα πρέπει να προσφέρουμε στους επενδυτές ένα σωστό περιβάλλον, πολιτικό, οικονομικό, νομικό, αλλά κυρίως ηθικό. Αυτό είναι αναγκαίο για να μπορούν να νιώθουν ότι οι επενδύσεις τους είναι διασφαλισμένες και δεν κινδυνεύουν να διαταραχθούν με τον οποιονδήποτε τρόπο. Γεγονότα όπως το πρόσφατο με το διαβόητο μαύρο βαν αποτελούν σοβαρό πλήγμα για την εικόνα της Κύπρου. Δεν αρκεί να λέμε μεταξύ μας ότι δεν πρέπει να συζητάμε αυτά τα θέματα γιατί δημιουργούμε περισσότερα προβλήματα. Οι πληροφορίες και οι ειδήσεις κυκλοφορούν με τέτοια ταχύτητα σε ολόκληρο τον πλανήτη που δεν μπορούμε να στρουθοκαμηλίζουμε. Η ΕΕ, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο Οργανισμός Transparency International και πολλά μεγάλα ΜΜΕ ανά το παγκόσμιο μάς έχουν στο κάδρο για θέματα τα οποία δεν μας κολακεύουν. Απλά το θέμα της παραβίασης των προσωπικών, ίσως και των βιομηχανικών δεδομένων, ήρθαν να προστεθούν σε μια μεγάλη λίστα που αποτελούν πλήγμα για την εικόνα της χώρας μας. Η ΕΕ δίδει ξεκάθαρες οδηγίες προς αυτή την κατεύθυνση. Εμείς δεν μπορούμε να σφυρίζουμε αδιάφορα και να θεωρούμε ότι κανένας εκτός Κύπρου δεν ασχολείται με το συγκεκριμένο θέμα.

 

*Ακαδημαϊκός – Σύμβουλος Εκπαίδευσης & Επιχειρήσεων