Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – Καταστροφικές αποφάσεις

Του
Δρος Αμβρόσιου Προδρόμου

 

Η πρόσφατη κατάρρευση του τραπεζικού ομίλου Silicon Valley Bank (SVB), ο οποίος είχε εκθέσει μια μεγάλη σειρά από νεοφυείς εταιρείες (Start-ups) που ειδικεύονται κυρίως στον τομέα υψηλής τεχνολογίας, με ποσό που φτάνει τα $42 δις, περίπου 2,5 φορές το ΑΕΠ της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχει φέρει ξανά στην επιφάνεια το θέμα που έχουμε αναφέρει πολλές φορές στο παρελθόν, δηλαδή τις αποφάσεις των διαφόρων Κεντρικών Τραπεζών σε σχέση με τον πληθωρισμό. Τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), όσο και η αντίστοιχη των ΗΠΑ, η πανίσχυρη Federal Reserve, έχουν πάρει μια σειρά από μέτρα, κυρίως μέσα από την αύξηση των επιτοκίων, για να αναχαιτίσουν τη ζήτηση και ως εκ τούτου να συγκρατήσουν το θηρίο που ονομάζεται πληθωρισμός.

Οι διαφωνίες πολλών σε παγκόσμια κλίμακα, τόσο από τον επιχειρηματικό όσο και από τον ακαδημαϊκό κόσμο, ήταν έντονες σχετικά με τις συγκεκριμένες αποφάσεις και είναι καταγεγραμμένες οι διαφωνίες οι οποίες προειδοποιούσαν ότι οι αποφάσεις, κυρίως της ΕΚΤ, θα είναι καταστροφικές. Όταν παίρνονται οικονομικές αποφάσεις στη βάση πολιτικών σκοπιμοτήτων, τότε τα αποτελέσματα δεν μπορούν παρά να είναι καταστροφικά. Τα αποτελέσματα των αποφάσεων της ΕΚΤ δεν έχουν οδηγήσει σε καμιά περίπτωση προς τα επιθυμητά αποτελέσματα, τουναντίον τα όποια μικρά οφέλη έχουν σε τεράστιο βαθμό εξαϋλωθεί από τα αρνητικά αποτελέσματα τόσο πάνω στις επιχειρήσεις, όσο και πάνω στους πολίτες, οι οποίοι βλέπουν τα εισοδήματά τους να εξανεμίζονται.

Η κατάρρευση των τραπεζών SVB, First Republic Bank, Silvergate Bank και Signature Bank, αλλά και η τεράστια πτώση της Credit Suisse, η οποία δέχθηκε ενίσχυση από την Ελβετική Κεντρική Τράπεζα σχεδόν 60 δις ευρώ για να μπορέσει να συνεχίσει, δεν είναι τίποτα άλλο από τις εξαιρετικά λανθασμένες αποφάσεις των Κεντρικών Τραπεζών. Οι Κεντρικές Τράπεζες προσπάθησαν μέσα από εντελώς ακατανόητους οικονομικούς τρόπους να ελέγξουν τον πληθωρισμό, ο οποίος δεν προέρχεται από την αύξηση της ζήτησης, αλλά από ξεκάθαρα εξωγενείς παράγοντες, όπως είναι τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα λόγω της πανδημίας και εσχάτως λόγω της αύξησης του κόστους ενέργειας, κάτι το οποίο και πάλι ήταν αποτέλεσμα πολιτικών αποφάσεων σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Παρά την κατάρρευση των τραπεζών, οι οποίες έχουν ήδη προκαλέσει νομικές αγωγές κατά των τραπεζών και ειδικότερα κατά της Credit Suisse, η οποία πλέον κατηγορείται και για διαφθορά επειδή δεν παρείχε τις κατάλληλες πληροφορίες, ως όφειλε, προς τους επενδυτές, η ΕΚΤ ανακοινώνει ότι θα αυξήσει τα επιτόκια κατά 0,5%, ανεβάζοντάς τα στο 3,5%, ενώ πριν από ένα χρόνο ήταν στο 0 – 0,25%! Οι αποφάσεις αυτές δεν μπορούν πλέον να εμπίπτουν στη σφαίρα της λανθασμένης εκτίμησης, όπου όντως υπάρχει πιθανότητα να γίνει, αλλά παραπέμπει σε άλλα συμπεράσματα. Επειδή δεν θέλουμε να κρυβόμαστε, οι αποφάσεις αυτές έχουν ως απώτερο στόχο την εξουθένωση και εξουδετέρωση της μεσαίας τάξης και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες προφανώς και δεν διαθέτουν τα απαραίτητα αποθέματα να αντέξουν την πίεση, και όλα αυτά προς όφελος των κολοσσών της παγκόσμιας οικονομίας.

Το να περιμένει κανείς από άτομα στην ΕΕ όπως είναι η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία μετά το θεάρεστο έργο της στο ΔΝΤ μας κάνει την τιμή να διαλύει και την ευρωπαϊκή οικονομία, και η οποία μας μιλά για λιτότητα φορώντας ενδύματα αξίας χιλιάδων ευρώ, όπως η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία μιλά για να αποδείξει την αξία της σιωπής, αλλά και μια σειρά άλλων πολιτικών, οι οποίοι δεν κοιτάζουν το μέλλον της Ένωσης, αλλά το πώς να εξυπηρετήσουν προσωπικά και οικονομικά συμφέροντα, είναι εντελώς ανούσιο και εμπίπτει στη σφαίρα της ουτοπίας. Δυστυχώς, εξέλειπαν οι πραγματικοί ηγέτες στην Ένωση.

Τα μέτρα της ΕΚΤ δεν είναι πλέον λάθη και λανθασμένες εκτιμήσεις. Αποτελούν συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές και είναι ολοφάνερο ότι αυτές οι επιλογές έχουν συγκεκριμένο στόχο, τη μεσαία τάξη. Δεν μιλάμε πλέον για λάθη. Μιλάμε για εγκλήματα τα οποία συνεχίζονται στο όνομα της ειρήνης. Το παρήγορο είναι ότι ακόμα και τώρα ακούγονται φωνές από όλες τις πλευρές των κοινωνιών της Ευρώπης και εκφράζονται, λιγότερο ή και περισσότερο, σε όλες τις ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου. Η Ένωση οδεύει προς λανθασμένες επιλογές. Η φτωχοποίηση, κυρίως η ενεργειακή φτώχεια, είναι αποτέλεσμα τέτοιων πολιτικών και ας σταματήσουμε να μεμφόμαστε όλους τους άλλους εκτός από τον εαυτό μας.

Ακαδημαϊκός, [email protected]