Ευρώπη και έκτακτα οικονομικά μέτρα

Του
Αμβρόσιου Προδρόμου*

 

Στην προηγούμενή μας παρέμβαση αναφερθήκαμε στο γεγονός ότι η Ευρώπη θα πρέπει να λάβει άμεσα έκτακτα οικονομικά μέτρα τα οποία θα υποβοηθήσουν τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο, όπως π.χ. Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία, να αντεπεξέλθουν στην υγειονομική κρίση. Αναφορά έχει γίνει επίσης για τη στάση των χωρών του Βορρά και κυρίως της Γερμανίας. Δυστυχώς, μέσα σε αυτή την εβδομάδα δεν άλλαξαν πολλά, με αποτέλεσμα να έχουν βγει τα μαχαίρια αφού ακόμα και οι πιο συντηρητικοί στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο καταδικάζουν τέτοιες πρακτικές εκ μέρους του Βορρά. Είναι γεγονός ότι η Ευρώπη θα πρέπει να αντλήσει πέραν του 1 τρις ευρώ, περίπου 7% του ΑΕΠ της Ένωσης, για να μπορέσει να στηρίξει μια σειρά από παράγοντες οι οποίοι θα οδηγήσουν την οικονομία προς τα εμπρός. Όλα αυτά χωρίς να υπολογίζονται οι συνέπειες στον τομέα της Υγείας και τα ποσά που θα πρέπει να δαπανηθούν σε υποδομές, υλικές και ανθρώπινες, για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν σε μελλοντικές προκλήσεις. Το ποσό αυτό είναι πολύ πιθανόν να αυξηθεί εάν η υγειονομική κρίση μεταφερθεί πέραν του Ιουνίου, οπότε και η τουριστική χρονιά θα χαθεί σε μια σειρά από χώρες οι οποίες βασίζονται στον τομέα. Για Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία, αυτό είναι πλέον δεδομένο. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για ενίσχυση μέσα από συγκεκριμένο πρόγραμμα, με 700 εκ. ευρώ, μπορεί να θεωρείται ως ένα πρώτο μέτρο προς την ορθή κατεύθυνση, αλλά είναι πολύ μακριά από τις πραγματικές ανάγκες, αφού το ποσό αυτό δεν θα έπρεπε να έρθει από την ΕΚΤ προς τα κράτη-μέλη, αλλά με αμοιβαίο δανεισμό. Φαινομενικά μπορεί να μην υπάρχει κάποια διαφορά, αλλά ουσιαστικά τα πράγματα είναι διαφορετικά. Με την 2η επιλογή, τα κράτη-μέλη θα μπορούσαν να δανειστούν τα απαιτούμενα ποσά, αναλογικά και με το ΑΕΠ, αλλά το κόστος δανεισμού (Spreads) θα ήταν διαφορετικό, αφού οι οικονομικά ισχυρές χώρες θα εγγυούνταν τις πιο οικονομικά αδύναμες. Με τη στάση των χωρών του Βορρά, τα πράγματα θα πάρουν μια μακροχρόνια αρνητική τροπή και για πολλές χώρες η αύξηση του δημοσίου χρέους και η απόκλιση από τους κανόνες για ισοσκελισμένους ισολογισμούς, θα πάρει πλέον μόνιμη τροπή για πολλά χρόνια. Για ακόμη μια φορά, η αρχή της Αλληλεγγύης έχει χαθεί μέσα στα εθνικά συμφέροντα. Με την Ιταλία να έχει δημόσιο χρέος 135%, τη Γαλλία 99% και την Ισπανία 96%, και με την πολιτική κρίση να είναι στα σκαριά, ακόμα και πριν την υγειονομική κρίση, λόγω της αδυναμίας Βορρά και Νότου να συμφωνήσουν στο 7ετές οικονομικό πλάνο, τα πράγματα αναμένονται πιο κρίσιμα, ακόμα και από την ίδια την ασθένεια. Για την Κύπρο τα πράγματα είναι στο ίδιο περίπου επίπεδο και θα πρέπει να πάρει τις αποφάσεις μέσα στον Μάη. Οι επιλογές ανάλογα και με τη διάρκεια της κρίσης είναι τρεις: Θα περιμένει ελπίζοντας ότι η κρίση θα λήξει σύντομα, οπότε δεν θα υπάρξει άμεση ανάγκη για δανεισμό, έτσι θα απορροφήσει από μόνη της τους κραδασμούς. Θα εκμεταλλευτεί ένα ποσό από τα 700 εκ. ευρώ της ΕΚΤ, αλλά τότε θα μπούμε πάλι σε οικονομική επιτήρηση, ανάλογα με το ποσό δανεισμού. Θα προσπαθήσει από μόνη της να αντλήσει τα αναγκαία κεφάλαια από τις Αγορές, κάτι το οποίο εμπεριέχει ρίσκο όσον αφορά (i) τη δυνατότητα να το κάνει, και (ii) το κόστος δανεισμού τη δεδομένη στιγμή. Όλα τα πιο πάνω, και όχι μόνο, είναι κάποια από τα πιο πιθανά σενάρια για την Ένωση την επόμενη μέρα. Ο μεγαλύτερός μας φόβος όμως είναι ότι πιθανόν, μέσα από αυτή την κατάσταση, να αναδειχθούν ακραίες καταστάσεις εντός της Ένωσης, οι οποίες θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση. Όποια και να είναι η εξέλιξη, τα πράγματα μετά το τέλος αυτής της περιπέτειας θα είναι εντελώς διαφορετικά σε πολλά επίπεδα. Η κρίση αυτή είναι εντελώς διαφορετική από οτιδήποτε άλλο έχουμε προηγουμένως ζήσει.

*Ακαδημαϊκός – Σύμβουλος Επιχειρήσεων και Εκπαίδευσης

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy