Ευρώπη και πρόσφυγες: Χριστιανοί, ξανθοί, µε γαλάζια µάτια…

Η αρχή του 2022 σηµαδεύτηκε από µια νέα αιµατηρή ένοπλη σύγκρουση.

Μέσα σε λιγότερο από ένα µήνα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου, ο φόρος αίµατος είναι ήδη βαρύς, ενώ 3 εκατοµµύρια πρόσφυγες έχουν ήδη αναζητήσει ασφάλεια σε γειτονικές χώρες.

Η Ευρώπη υποδέχεται µε ένα εντυπωσιακό κύµα αλληλεγγύης τους πρόσφυγες από την Ουκρανία. Μια σειρά από χώρες έδειξαν αξιοσηµείωτα αντανακλαστικά, προσφέροντας άµεσα στέγη, τροφή, ιατροφαρµακευτική περίθαλψη και άδειες διαµονής και εργασίας στους πρόσφυγες από την Ουκρανία.

Τα δύο µέτρα και δύο σταθµά

Όµως η στάση τους έρχεται σε ευθεία αντίθεση µε τη στάση τους απέναντι σε πρόσφυγες από άλλες εµπόλεµες περιοχές του πλανήτη, αλλά και µε τη στάση τους απέναντι σε όσους επιχειρούν να φύγουν από την Ουκρανία χωρίς να πληρούν το «ιδανικό» του λευκού, ξανθού, γαλανοµάτη Ευρωπαίου.

«Θέλουµε να σώσουµε ζωές, δεν έχει σηµασία το διαβατήριο», δήλωσε η Υπουργός Εσωτερικών της Γερµανίας, Νάνσι Φέζερ, στην Bild. Όµως η πραγµατικότητα την διαψεύδει πανηγυρικά.

Πάνω από ένα εκατοµµύριο πρόσφυγες από την Ουκρανία έχουν βρει καταφύγιο στην Πολωνία, που έχει οργανώσει µια αξιοθαύµαστη υποδοχή. Πρόκειται όµως για την ίδια κυβέρνηση που λίγους µήνες νωρίτερα άφηνε σκουρόχρωµους πρόσφυγες και µετανάστες να πεθαίνουν από το κρύο στα δάση των συνόρων της µε τη Λευκορωσία. ∆έκα χιλιάδες Πολωνοί συνοριοφύλακες αντιµετώπιζαν µε δακρυγόνα ανθρώπους που δεν διαφέρουν σε τίποτα από τους πρόσφυγες από την Ουκρανία, πέρα από το χρώµα του δέρµατός τους.

Άλλες χώρες καταφεύγουν ακόµα σε καταγεγραµµένες βίαιες επαναπροωθήσεις, ενώ εκατοντάδες άτοµα τιµωρούνται επειδή βοηθούν ή δείχνουν αλληλεγγύη σε πρόσφυγες.

Σήµερα, στα σύνορα Γερµανίας-Πολωνίας οι συνοριοφύλακες σταµατούν τα τρένα που µεταφέρουν πρόσφυγες και κατεβάζουν από αυτά όσους σκουρόχρωµους ανθρώπους βρίσκουν. «Μας σταµάτησαν στα σύνορα και δήλωσαν “οι µαύροι δεν επιτρέπονται”», είπε σε ρεπορτάζ του γαλλικού καναλιού France24 o Μουσταφά Μπαγκί Συλά από τη Γουινέα, που διέφυγε από την ουκρανική πόλη Χάρκιβ. «Άνθρωποι µε σκούρο δέρµα και χωρίς ευρωπαϊκό διαβατήριο δεν επιτρέπεται να περάσουν τα σύνορα. Μας σπρώχνουν πίσω µόνο και µόνο επειδή είµαστε µαύροι. Κι όµως είµαστε όλοι ανθρώπινα όντα», ήταν τα λόγια του Μάικλ, φοιτητή από τη Νιγηρία.

Η υποκρισία των ευρωπαϊκών χωρών δεν είναι εν κρυπτώ. Πολλοί Ευρωπαίοι πολιτικοί τη διαλαλούν µε µπόλικη δόση ρατσιστικής υπερηφάνειας -είτε πρόκειται για το ακροδεξιό, ρατσιστικό ισπανικό κόµµα Vox, είτε για τον εξίσου ακροδεξιό και ρατσιστή Έλληνα Υπουργό Μετανάστευσης, Νότη Μηταράκη, είτε για τον Βούλγαρο Πρωθυπουργό, Κίριλ Πετκόβ, για τον οποίο οι πρόσφυγες από την Ουκρανία «δεν είναι οι πρόσφυγες που έχουµε συνηθίσει. Είναι Ευρωπαίοι, έξυπνοι και καλλιεργηµένοι άνθρωποι…»

Κανείς δεν µπορεί να επιλέγει ποιες παραβιάσεις θα καταγγέλλει

Η Ύπατη Αρµοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) χαιρέτισε µεν την αντίδραση των ευρωπαϊκών χωρών στην ουκρανική κρίση προσφυγών, τις κάλεσε όµως ταυτόχρονα να ενεργήσουν αντίστοιχα απέναντι στους πρόσφυγες και από άλλες εµπόλεµες περιοχές, ανεξαρτήτως εθνικότητας, φυλής ή θρησκείας. «Η UNHCR στηρίζει την πρόσβαση σε προστασία όλων όσοι την αναζητούν», δήλωσε η Κάθριν Μαχόνεϊ, εκπρόσωπος της UNHCR.

Την οκταετία 2014-2021, οι άνθρωποι που έφτασαν στην Ευρώπη για να γλιτώσουν από τους πολέµους στη Συρία και την Υεµένη, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, τον ISIS, τις αιµατηρές επιθέσεις της Μπόκο Χαράµ σε Νιγηρία και Καµερούν, τις τροµοκρατικές επιθέσεις στο Πακιστάν, άγγιξαν τα 2,2 εκατοµµύρια.

Εκατοµµύρια άνθρωποι γίνονται πρόσφυγες για να σωθούν από πολέµους ή σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωµάτων. Περνούν από περάσµατα ιδιαίτερα επισφαλή για τη ζωή τους, στη θάλασσα και την ξηρά, αφού αυτή είναι η µόνη τους ελπίδα για επιβίωση. Και οι νεκροί από ναυάγια αυξάνονται…

Από την πλευρά της η Τζούντιθ Σάντερλαντ, αναπληρώτρια διευθύντρια για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων (HRW), δήλωσε ότι η στάση των χωρών απέναντι στους Ουκρανούς πρόσφυγες «έρχεται σε αντίθεση µε τις πολιτικές και τις πρακτικές που εξακολουθούµε να βλέπουµε έναντι προσφύγων και µεταναστών από άλλες περιοχές του κόσµου».

Η ∆ιεθνής Αµνηστία καλωσορίζει την ενεργοποίηση της οδηγίας για παροχή άµεσης προστασίας, καθώς έχει επανειληµµένα ζητήσει την ενεργοποίησή της και σε προηγούµενες κρίσεις, µε πιο πρόσφατη την περίπτωση του Αφγανιστάν. Παρ’ όλα αυτά, ο περιορισµός αυτής της βοήθειας κυρίως σε Ουκρανές/ούς υπηκόους αποκαλύπτει για άλλη µια φορά τα όρια της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. «Κανείς και καµία δεν µπορεί να ορίζει ποιοι είναι “πραγµατικοί” πρόσφυγες βάσει του χρώµατος του δέρµατος, της φυλής, της καταγωγής ή της χώρας προέλευσης. Κανείς και καµία δεν µπορεί να ορίζει ποια αλληλεγγύη προς τους πρόσφυγες θα επαινεθεί και ποια θα τιµωρηθεί, ποια συµπόνια είναι ανθρωπισµός και ποια είναι έγκληµα», δήλωσε η Γλυκερία Αράπη, διευθύντρια του Ελληνικού Τµήµατος της ∆ιεθνούς Αµνηστίας.

Η ευρωπαϊκή ∆εξιά στηρίζεται, εδώ και χρόνια, σε ένα ρατσιστικό αφήγηµα

Όσα συµβαίνουν στην Ουκρανία και το νέο προσφυγικό κύµα είναι ακόµα µια τραγική υπενθύµιση ότι οι ένοπλες συγκρούσεις και οι επιπτώσεις τους παραµένουν εκκωφαντική πραγµατικότητα τα τελευταία πολλά χρόνια σε διαφορετικές γωνιές του πλανήτη.

Η αντίδραση της Ε.Ε. στο προσφυγικό κύµα από την Ουκρανία αποδεικνύει ότι η Ευρώπη διαθέτει εδώ και καιρό τα εργαλεία για να προστατεύει τους ανθρώπους που διαφεύγουν από τον πόλεµο και να βοηθά τους νεοαφιχθέντες. Η συνήθης προσέγγιση της «Ευρώπης-φρούριο» είναι µια πολιτικά υποκινούµενη επιλογή. Η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έχει επιλέξει εδώ και καιρό τη «σκληρή γραµµή»: κλειστά σύνορα και φράκτες, πολύνεκρα ναυάγια στη Μεσόγειο και βίαιες επαναπροωθήσεις, γραφειοκρατία και αποκλεισµούς, ψευδεπίγραφες πολιτικές ένταξης και ενσωµάτωσης, µετακύλιση κρατικών αρµοδιοτήτων σε ΜΚΟ και αποθήκες ψυχών (όπως το δικό µας Πουρνάρα) που βαφτίστηκαν «κέντρα φιλοξενίας». Η ευρωπαϊκή ∆εξιά στηρίζει εδώ και χρόνια το αφήγηµά της στη βάση του αποκλεισµού των προσφύγων, της ξενοφοβίας και του ρατσισµού.

Σήµερα, αποφασίζει να κάνει µια εξαίρεση, ξεχνώντας -φυσικά- τα δεινά και τα κύµατα προσφυγιάς που έχουν προκαλέσει οι δυτικές επεµβάσεις και εισβολές σε διάφορα σηµεία του πλανήτη. Για να δικαιολογηθεί η συγκεκριµένη εξαίρεση απαιτείται η αναφορά σε «οικίες ταυτότητες»: λευκή φυλή, Ευρώπη και χριστιανοσύνη.

Πηγές: efsyn.gr, info-war.gr, reuters.com