Ευρωζώνη και Πληθωρισμός

Του Αμβρόσιου Προδρόμου*

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα οι οικονομίες οι οποίες είναι ενταγμένες στην Ευρωζώνη (Eurosystem) έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια μέσα από κάποιες εξαιρετικά δύσκολες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες οι οποίες έχουν αλλάξει άρδην τον τρόπο με τον οποίο η Ένωση και κυρίως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αντιμετωπίζουν την οικονομία ως σύνολο. Είναι αλήθεια, εξάλλου αυτό το δείχνουν τόσο οι ποσοτικές όσο και οι ποιοτικές μελέτες, ότι στα περισσότερα κράτη-μέλη της Ένωσης και της Ευρωζώνης έχουν υπάρξει πολλές θετικές αλλαγές οι οποίες έχουν επιφέρει τα ανάλογα αποτελέσματα στους πολίτες της Ένωσης. Φυσικά αυτό δεν ισχύει παντού και σίγουρα όχι στον ίδιο βαθμό σε όλα τα κράτη-μέλη.

Παρ’ όλα τα αισιόδοξα μηνύματα υπάρχουν κάποιοι βασικοί δείκτες οι οποίοι δίνουν σοβαρές ενδείξεις ότι η Ευρωζώνη οδηγείται προς μια νέα, μικρή μάλλον, ύφεση. Ένας από αυτούς τους δείκτες είναι ο Δείκτης Πληθωρισμού ο οποίος τους τελευταίους 12 μήνες (Ιούλιος 2018 – Ιούλιος 2019) έχει κατέλθει από το 2,2% στο 1,3%. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό γιατί συμβαίνει για τέταρτο συνεχόμενο τρίμηνο, κάτι το οποίο σε οικονομικούς όρους, μπορεί υπό κάποιες άλλες προϋποθέσεις να οδηγήσει σε μια μικρού μεγέθους ύφεση. Τι είναι όμως Πληθωρισμός; Ο Πληθωρισμός είναι ένα ποσοτικό μέτρο του ρυθμού με τον οποίο το μέσο επίπεδο τιμών ενός καλαθιού επιλεγμένων αγαθών και υπηρεσιών σε μια οικονομία αυξάνεται σε μια χρονική περίοδο. Είναι η αυξομείωση του γενικού επιπέδου των τιμών, όπου μια μονάδα νομίσματος αγοράζει λιγότερο από ό,τι έκανε σε προηγούμενες περιόδους. Συχνά εκφράζεται ως ποσοστό, ο πληθωρισμός υποδηλώνει μείωση της αγοραστικής δύναμης του νομίσματος ενός έθνους.

Η συνεχής πτώση του συγκεκριμένου δείκτη μας δίνει κάποια συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία θα πρέπει να κατανοήσουμε. Παρ’ όλο που υπάρχει πτώση, ο δείκτης παραμένει σε οριακά αποδεκτό σημείο. Η υποχώρησή του κάτω από το 1% πιθανόν να δημιουργήσει κακή ψυχολογία μέσα στις επιχειρήσεις, κυρίως τις μεγάλες, με αποτέλεσμα να προβούν σε μείωση της παραγωγής και παράλληλης επίπτωσης στους εργαζομένους. Φυσικά, το χειρότερο σενάριο, το οποίο απευχόμαστε, είναι ο πληθωρισμός να κατέλθει κάτω από το 0% (Αποπληθωρισμός), όπου τότε θα έχουμε αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία, εκτός κι αν η μείωση αυτή αφορά καθαρά διόρθωση των τιμών.

Φυσικά, για κάποιες οικονομίες, η πτώση του πληθωρισμού σε αποδεκτά επίπεδα μπορεί να επιφέρει και κάποια θετικά αποτελέσματα, όπως π.χ. η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων και υπηρεσιών, καλύτερες τιμές για τους καταναλωτές, αυξημένο διαθέσιμο εισόδημα, καθώς και αύξηση των επενδύσεων. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μια εύθραυστη γραμμή η οποία χωρίζει τα δύο, κάτι το οποίο θα πρέπει οι ιθύνοντες να λάβουν σοβαρά υπόψιν.

Στόχος της ΕΚΤ θα πρέπει να είναι η ανάληψη δράσης ούτως ώστε να μην οδηγηθούμε σε χαμηλότερα επίπεδα, και δεδομένου ότι εποχικά βρισκόμαστε στο μήνα στον οποίο άρχισε η μεγάλη πτώση του πληθωρισμού, θα πρέπει να ανησυχήσει ακόμα περισσότερο τόσο την ΕΚΤ, αλλά και τις ίδιες τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών. Σε καμιά περίπτωση δεν θεωρούμε ότι θα υπάρξει κάποια σοβαρή ύφεση, αφού άλλοι δείκτες, όπως αυτός της Ανεργίας είναι θετικός, παρ’ όλα αυτά η συνεχής μείωση του πληθωρισμού για 12 συνεχόμενους μήνες δημιουργεί κάποια ερωτηματικά, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπισθούν πριν έχουμε αρνητικές επιπτώσεις. Εξάλλου το πρόσφατο παρελθόν μάς έχει διδάξει ότι θα πρέπει να κοιτάζουμε τα συμπτώματα πριν αρχίσουν να εξελίσσονται σε ασθένεια.

Πληθωρισμός Ευρωζώνης Ιούλιος 2018 – Ιούλιος 2019

*Ακαδημαϊκός – Σύμβουλος Εκπαίδευσης & Επιχειρήσεων

Τηλ. 26221442

email: [email protected]