Φορολογήστε τους επιτέλους!

Αν ο «χυδαίος πλούτος» των µεγιστάνων φορολογείτο µε ένα έξτρα 5%, θα µπορούσε να αποφέρει περίπου 1,5 τρισ. δολάρια ετησίως που θα έβγαζαν από τη φτώχεια περίπου 2 δισεκατοµµύρια ανθρώπους

Για πρώτη φορά εδώ και 25 χρόνια η αύξηση του ακραίου πλούτου συνοδεύεται από αύξηση της ακραίας φτώχειας, σύµφωνα µε την έκθεση της Oxfam «Survival of the Richest» (Η επιβίωση των πλουσιότερων), η δηµοσίευση της οποίας συνέπεσε χρονικά µε το Παγκόσµιο Οικονοµικό Φόρουµ στο Νταβός που διεξήχθη στα τέλη Ιανουαρίου.

Οι ανισότητες που περιγράφει η έκθεση της Oxfam δεν περιορίζονται σε µία κατηγορία οικονοµιών (π.χ. στις ανεπτυγµένες, στις αναπτυσσόµενες ή στις υπανάπτυκτες). Σχετική έκθεση της Credit Suisse υπογραµµίζει ότι η διεύρυνση των εισοδηµατικών ανισοτήτων διαπερνά την πλειονότητα των χωρών, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και µεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών.

Σύµφωνα µε την έκθεση της Oxfam, από το 2020 δηµιουργήθηκε πλούτος ύψους 42 τρισ. δολαρίων. Από αυτόν τον νέο πλούτο, το πλουσιότερο 1% απορρόφησε τα δύο τρίτα µε το υπόλοιπο ποσοστό να πηγαίνει στο 99% του πληθυσµού. Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι τα τελευταία δύο χρόνια για κάθε 1 δολάριο νέου παγκόσµιου πλούτου που απέκτησε ένα άτοµο του κατώτερου οικονοµικά 90% του πληθυσµού, ένας δισεκατοµµυριούχος κέρδισε περίπου 1,7 εκατοµµύρια δολάρια.

Τα φορολογικά συστήµατα «χαϊδεύουν» τους πολύ πλούσιους

Σύµφωνα µε την Oxfam, αν ο «χυδαίος πλούτος» των µεγιστάνων φορολογείτο µε ένα έξτρα 5%, θα µπορούσε να αποφέρει περίπου 1,5 τρισ. δολάρια ετησίως που θα έβγαζαν από τη φτώχεια περίπου 2 δισεκατοµµύρια ανθρώπους.

Τέτοιες προτάσεις έχουν ακουστεί και από κορυφαίους οικονοµολόγους, όπως ο Τοµάς Πικετί. Ζητήµατα ενός πιο δίκαιου φορολογικού συστήµατος σε παγκόσµια κλίµακα έχουν θέσει κατά καιρούς και διεθνείς οργανισµοί που µόνο «αριστερούς» δεν µπορείς να τους χαρακτηρίσεις, όπως η Παγκόσµια Τράπεζα.

«Η φορολόγηση των υπερπλούσιων και των µεγάλων εταιρειών είναι η πόρτα για να βγούµε από τις σηµερινές αλληλεπικαλυπτόµενες κρίσεις. Ήρθε η ώρα να καταρρίψουµε τον βολικό µύθο ότι οι φορολογικές ελαφρύνσεις για τους πλουσιότερους έχουν ως αποτέλεσµα ο πλούτος τους να “περνά” σε όλους τους άλλους. Σαράντα χρόνια περικοπών φόρων για τους υπερπλούσιους έχουν δείξει ότι µια παλίρροια δεν ανυψώνει όλα τα πλοία – µόνο τα σούπερ γιοτ», δήλωσε η εκτελεστική διευθύντρια της Oxfam, Gabriela Bucher.

Ο Morris Pearl, πρώην στέλεχος της BlackRock, σε άρθρο του στους Financial Times (14 Ιουνίου 2021) σηµειώνει ότι οι πλουσιότεροι Αµερικανοί «ξεφεύγουν» χωρίς να πληρώνουν καθόλου φόρους. Αυτό συµβαίνει σε µια περίοδο κατά την οποία έχουν αυξήσει τον πλούτο τους κατά εκατοντάδες δισεκατοµµύρια δολάρια. Ενδεικτικά, αναφέρει ότι οι πλουσιότεροι Αµερικανοί από το 2014 έως το 2018 συγκέντρωσαν επιπλέον 401 δισ. δολάρια, αλλά πλήρωσαν µόνο το 3,4% αυτού του ποσού σε φόρους. Από την άλλη πλευρά, η συντριπτική πλειοψηφία των Αµερικανών πληρώνει φόρους που κυµαίνονται από 10% έως 40% µε βάση το εισόδηµά τους. Αυτή η κατάσταση δεν διαφέρει σε άλλες προηγµένες και αναπτυσσόµενες οικονοµίες, ιδίως στις χώρες της Ε.Ε.

Αυτό συµβαίνει γιατί τα φορολογικά συστήµατά τους παρέχουν τα απαραίτητα «παραθυράκια». Κι αν αυτά δεν αρκούν, υπάρχουν και οι φορολογικοί παράδεισοι.

Σε όλα σχεδόν τα φορολογικά συστήµατα υπάρχει διαφοροποίηση µεταξύ των φόρων που επιβάλλονται στον πλούτο και των φόρων που επιβάλλονται στα εισοδήµατα. Η δεύτερη κατηγορία φορολογείται στην πηγή. Η πρώτη κατηγορία συνήθως φορολογείται όταν έχουν πραγµατοποιηθεί υπεραξίες, πράγµα που σηµαίνει ότι οι φόροι καταβάλλονται µόνο όταν πωλείται ένα περιουσιακό στοιχείο, συµπεριλαµβανοµένων των µετοχών.

Σε ορισµένες περιπτώσεις η διατήρηση του περιουσιακού στοιχείου στην οικογένεια µέσω της κληρονοµικής διαδοχής µπορεί δυνητικά να κάνει την αναβολή καταβολής φόρων διαρκή, καθώς δεν επιβάλλεται φόρος κληρονοµιάς σε υπεραξίες που δεν έχουν πραγµατοποιηθεί. Στην ίδια ενδιαφέρουσα «δηµιουργική» λογιστική υπάγεται και η φοροαπαλλαγή των δωρεών.

Η Oxfam καλεί τις κυβερνήσεις να επιβάλουν έναν έκτακτο φόρο στο 1% των πλουσιότερων ανθρώπων, µαζί µε φόρους στα υπερκέρδη, ώστε να αντιµετωπιστεί η κερδοσκοπία κατά τη διάρκεια της παγκόσµιας κρίσης ακρίβειας, παράλληλα µε µία µόνιµη αύξηση των φόρων για τους πλούσιους, µε υψηλότερους συντελεστές για τους πολυεκατοµµυριούχους και τους δισεκατοµµυριούχους. Όπως σηµειώνεται στην πρόταση, τα έσοδα από αυτή τη φορολόγηση θα πρέπει θα «µοιραστούν» σε πολίτες και περιοχές που έχουν µεγαλύτερη ανάγκη στήριξης.

Η υπεράσπιση της δηµοκρατίας απαιτεί δικαιότερες οικονοµίες σήµερα

Την απαίτηση αυτή συµµερίζονται και αρκετοί… πολυεκατοµµυριούχοι που ανήκουν στην οργάνωση «Πατριώτες Εκατοµµυριούχοι». Η Οργάνωση έκανε για τρίτη φορά αισθητή την παρουσία της µέσα σε δυο χρόνια.

«Η τρέχουσα έλλειψη δράσης είναι βαθιά ανησυχητική. Η συνάντηση της “παγκόσµιας ελίτ” στο Νταβός προκειµένου να συζητήσει τη “συνεργασία σε έναν κατακερµατισµένο κόσµο” είναι άσκοπη αν δεν αντιµετωπιστεί η βασική αιτία του διχασµού», τόνισαν οι 205 εκατοµµυριούχοι και δισεκατοµµυριούχοι σε ανοιχτή επιστολή που απηύθυναν στους Υπουργούς Οικονοµικών και επιχειρηµατίες που συµµετείχαν στο Νταβός 2023. «Η υπεράσπιση της δηµοκρατίας και η οικοδόµηση συνεργασίας απαιτούν δράση για το χτίσιµο δικαιότερων οικονοµιών σήµερα -δεν είναι ένα πρόβληµα που µπορεί να αφεθεί στα παιδιά µας να διορθώσουν. Τώρα είναι η ώρα να αντιµετωπίσουµε τον ακραίο πλούτο, τώρα είναι η ώρα να φορολογηθούν οι υπερπλούσιοι».

Η λύση, όπως σηµειώνουν, είναι απόλυτα σαφής σε όλους. «Εσείς, οι παγκόσµιοι εκπρόσωποί µας, πρέπει να φορολογήσετε εµάς, τους εξαιρετικά πλούσιους, και πρέπει να ξεκινήσετε τώρα». Κανένας πολιτικός, κανένας υπουργός, κανένας επικεφαλής επιχειρηµατικού κολοσσού από τους δεκάδες που βρίσκονταν στο χειµερινό θέρετρο της Ελβετίας δεν σχολίασε την επιστολή.

Παρόµοια πρωτοβουλία είχαν αναλάβει 90 πολυεκατοµµυριούχοι από επτά χώρες τον Ιούλιο του 2020, στις αρχές σχετικά της πανδηµίας. Απηύθυναν έκκληση προς τις κυβερνήσεις τους µε τίτλο «Φορολογήστε µας». Η σχετική πρωτοβουλία ονοµάστηκε «Millionaires for Humanity». Τότε κάποιοι σχολίασαν ότι η κίνησή τους προέκυψε επειδή ανησυχούσαν για τον κίνδυνο ενός σαρωτικού κοινωνικού τσουνάµι και προσπαθούσαν να φυλάξουν τα νώτα τους.

Μια από τις ηγέτιδες της προσπάθειας, η 30χρονη τότε Γερµανίδα Κριστίνα Χάνσεν, έλεγε κάτι απλό: «Κανείς δεν πληρώνει οικειοθελώς. Αυτό µπορεί να συµβεί µόνο µε πίεση, δηλαδή µε φόρους. Παντού τα κράτη έχουν έλλειψη χρηµάτων για να αντιµετωπίσουν τη φτώχεια ή για να προστατεύσουν το κλίµα… Τα χρήµατα όµως υπάρχουν. Είναι στα χέρια των πλουσίων που γίνονται διαρκώς πλουσιότεροι, αλλά τα κράτη δεν τα διεκδικούν». Η Χάνσεν, γόνος οικογένειας βιοµηχάνων, δεν δίστασε να απορρίψει και τις φιλανθρωπίες που βλέπουµε να διαφηµίζουν κατά καιρούς διάσηµοι δισεκατοµµυριούχοι, κυρίως από το χώρο των τεχνολογιών και της ψηφιακής οικονοµίας, για να ενισχύσουν τη δηµόσια εικόνα τους.

Λίγους µήνες αργότερα, µε αφορµή το Νταβός του 2022, που έγινε διαδικτυακά, 102 «Πατριώτες Εκατοµµυριούχοι», όπως αυτοβαφτίστηκαν, έλεγαν το ίδιο πράγµα. «Αυτό που χρειάζεται είναι µια βαθιά τοµή στην πολιτική φορολόγησης του πλούτου που ασκούν οι κυβερνήσεις. Φόροι µεγάλης περιουσίας, κληρονοµιάς αλλά και οι περιβόητοι φόροι για τις χρηµατοπιστωτικές συναλλαγές, που όλο τους ακούµε και ποτέ δεν τους βλέπουµε, θα µπορούσαν να συµβάλουν στην καταπολέµηση της φτώχειας και των ανισοτήτων αλλά και να στηρίξουν κλιµατικά έργα προς αποφυγή µιας καταστροφής». Μάλιστα, τότε οι σύγχρονοι «κροίσοι» παρέθεσαν και νούµερα υπολογίζοντας πως µια φορολόγηση περιουσιών άνω των 5 εκατοµµυρίων θα µπορούσε να αποφέρει 2,5 τρισεκατοµµύρια δολάρια.

Ο πρόεδρος των Patriotic Millionaires, Μόρις Περλ, είναι πολύ γνωστή φιγούρα στον επιχειρηµατικό κόσµο, καθώς επί σειρά ετών ήταν managing director της BlackRock, µιας από τις µεγαλύτερες επενδυτικές φίρµες του πλανήτη. Μάλιστα, ο Περλ ηγήθηκε των συµβούλων στις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης κατά τη διάρκεια των κυβερνητικών προγραµµάτων bailout των τραπεζών στη διάρκεια της κρίσης.

Η πιο γνωστή προσωπικότητα από τους «Πατριώτες Εκατοµµυριούχους», αν και όχι η πλουσιότερη, είναι η Άµπιγκεϊλ Ντίσνεϊ, η µοναδική κληρονόµος του Γουόλτ Ντίσνεϊ και εγγονή του αδελφού του, Ρόι Ντίσνεϊ και συνιδρυτή του «µαγικού βασιλείου» της Disney. Έχει ασκήσει κατά καιρούς δριµύτατη κριτική στον CEO της Disney στηλιτεύοντας τα… εκατοµµύρια της ετήσιας αποζηµίωσης και των µπόνους του, σε αντίθεση µε τους χαµηλούς µισθούς και τις κακές συνθήκες εργασίας για τους εργαζοµένους στα πάρκα Disneyland.

Πηγή: avgi.gr, efsyn.gr, cnn.gr

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy