Του Μιχάλη Μιχαήλ
Μέρος 27ο
Μετά τις αποκαλύψεις για ύπαρξη σχεδίου ανατροπής της μεταβατικής κυβέρνησης Μακαρίου από φιλογριβικές δυνάμεις που ίδρυσαν το ΚΕΜ και παρά τη διάψευση του Γρίβα, η αναστάτωση σε Κύπρο και Ελλάδα ήταν μεγάλη.
Στις 14 Αυγούστου 1959 το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδιδε ότι η μεταβατική κυβέρνηση Μακαρίου είχε στα χέρια της αποδείξεις ότι πρόσωπα του περιβάλλοντος του Γρίβα οργανώνουν τρομοκρατική κίνηση που θα στρεφόταν εναντίον του Μακαρίου και της ηγεσίας των Ε/κυπρίων.
Ανέφερε επίσης ότι από την Αθήνα είχαν σταλθεί κρυφά εκείνες τις μέρες και όπλα για να χρησιμοποιηθούν στην εν λόγω ανατρεπτική κίνηση.
Ο Γρίβας απειλεί να αυτοκτονήσει!
Παράλληλα αντίδραση εναντίον του Γρίβα υπήρχε και στην Αθήνα. Συγκεκριμένα, την ίδια μέρα, κυβερνητικοί κύκλοι σχολίασαν δηλώσεις του Γρίβα στην Κέρκυρα που έγιναν στις 13 Αυγούστου[1] ότι είναι έτοιμος όπως εντός 24 ωρών τεθεί επικεφαλής του Ελληνικού λαού, «καλούμενος τυχόν υπ’ αυτού ίνα σ΄’ωση την Ελλάδα από την σαπίλαν και ότι αν δεν το επιτύχη, θα τινάξη τα μυαλά του εις τον αέρα, κ.λπ.». Οι κυβερνητικοί κύκλοι παρατηρούσαν ότι «αν πράγματι προέβη εις τοιαύτας δηλώσεις ο στρατηγός, τούτο σημαίνει, ότι ούτος δυστυχώς έχασε παν αίσθημα σοβαρότητος και ευθύνης και στερείται της ικανότητος ν’ αντλιληφθή την πραγματικότητα, διολισθαίνει δε με βήμα γοργόν από το ύψος του θρύλου εις το κενόν».[2]
Στις 20 Αυγούστου, ο Γρίβας διέψευδε και πάλι ότι είχε οποιαδήποτε σχέση με ανατρεπτικές ενέργειες και καλούσε την ελληνική κυβέρνηση να αποδείξει τις κατηγορίες εναντίον του. Δήλωνε επίσης ότι εάν η κυβέρνηση δεν αποδείκνυε τις κατηγορίες, θα είχε το δικαίωμα να τις θεωρήσει ως «άτιμη συκοφαντία»[3].
Ο Σοφοκλής Βενιζέλος σπρώχνει τον Γρίβα
Ο Γρίβας είχε πίσω του τον επικεφαλής της αντιπολίτευσης Σοφοκλή Βενιζέλο, ο οποίος υποδαύλιζε την κρίση εναντίον της κυβέρνησης, χρησιμοποιώντας τον άσχετο με την πολιτική, στρατηγό Γρίβα. Ο οποίος Γρίβας, θέλοντας να ικανοποιήσεις τις προσωπικές του φιλοδοξίες, παρασυρόταν σε καταστάσεις που θα τον οδηγούσαν όχι μόνο να χάσει την δόξα που έλαβε κατά την περίοδο της ΕΟΚΑ, αλλά να τον ρίξει πολύ αργότερα στο χαμηλότερο επίπεδο, με αποτέλεσμα να θεωρείται και προδότης της Κύπρου με την ίδρυση της ΕΟΚΑ Β’.
Σύμφωνα με το κυπριακό «Έθνος», ο Βενιζέλος δήλωνε άγνοια για την κίνηση Γρίβα καθώς και για τις προθέσεις του Γρίβα «αλλά φρονεί ότι εάν ο κ. Γρίβας κατέλθη εις την πολιτικής πρέπει να θεωρήση την αποστολήν του ως εθνικήν σταυροφορίαςν, με αντικειμενικόν σκοπόν την αποκατάσατσιν της ελευθερίας, της Δημοκρατίας και της εθνικής ενότητος. Περαιτέρω ο κ. Βενιζέλος ετόνισεν ότι δεν είναι δυνατόν να ζη το Έθνος με την μισαλλοδοξίαν και την κομματικής εκμετάλλευσιν και ότι πρέπει να παύση το φάσμα φάσμα των ανυπάρκτων εσωτερικών και εξωτερικών κινδύνων»[4].
Η ανταπόκριση από την Αθήνα συμπλήρωνε ότι το συμπέρασμα των απόψεων του αρχηγού των Φιλελεύθερων (Σοφ. Βενιζέλου) είναι ότι «προς αποτροπήν σοβαρών κινδύνων πρέπει ο στρατηγός Γρίβας να διαθέση το αναμφισβήτητον κύρος του και να συγκεντρώσει περί αυτόν όλα τα υγιά στοιχεία του τόπου ανεξαρτήτως κομματικής τοποθετήσεως»[5].
Ο βασιλιάς προσπαθεί να αποτρέψει τον Γρίβα
Εναντίον της κίνησης Γρίβα να κατέλθει στην πολιτική σκηνή φαίνεται ότι ήταν και ο βασιλιάς Παύλος.
Λίγες μέρες προηγουμένως, στις 14 Αυγούστου, η αθηναϊκή εφημερίδα «Ελευθερία» είχε ως κύριο θέμα της τη συνάντηση του Γρίβα με τον βασιλιά, η οποία έγινε στις 11 Αυγούστου στην Κέρκυρα.
Η εφημερίδα αναφέρεται σε πληροφορίες από τη συνάντηση, δεδομένου ότι δεν έγιναν επίσημες δηλώσεις ούτε από το Παλάτι ούτε από τον Γρίβα.
Η εφημερίδα γράφει ότι κατά μία εκδοχή, οι δύο άνδρες συζήτησαν το θέμα που πρόκυπτε με τις βρετανικές βάσεις στην Κύπρο, θέμα το οποίο έθεσε ο ίδιος ο βασιλιάς, ενώ συζήτησαν και εσωτερικά θέματα.
Κατά δεύτερη εκδοχή, συνεχίζει η εφημερίδα, «ο Βασιλεύς επανέλαβεν εις τον στρατηγόν την σύστασιν την οποίαν – ως λέγεται – διετύπωσε προς αυτόν και κατά την πρώτην μετ’ αυτού συνάντησιν μετά την επιστορφήν του εκ Κύπρου, όπως δηλαδή αποφύγη να αναμιχθή εις την εσωτερικήν πολιτικήν».
Η εφημερίδα συμπληρώνει ωστόσο ότι «κατά συγκλίνουσας πάντως, πληροφορίας η συνομιλία μεταξύ του Βασιλέως και του στρατηγού Γρίβα δεν υπήρξε ευχάριστος».
Βασιλιάς: Οι στρατιωτικοί αποτυγχάνουν στην πολιτική
Την ίδια μέρα, η κυπριακή «Ελευθερία» αναφερόμενη στις δηλώσεις Γρίβα στην Κέρκυρα και στη συνάντηση με τον βασιλιά, γράφει ότι ο Γρίβας είχε δηλώσει ότι «εν ουδεμία περιπτώσει θα αναλάβη πρωτοβουλίαν ιδρύσεως πολιτικού Κόμματος και ότι μόνον ως φορεύς ευρύτατου λαϊκού κινήματος προς ανόρθωσιν και ηθικήν εξυγίανσιν της χώρας θα εδέχετο προθύμως να προσφέρη τας υπηρεσίας του»[6].
Σε ότι αφορά τη συνάντηση με τον βασιλιά, η εφημερίδα γράφει ότι σύμφωνα με πληροφορίες, ο βασιλιάς συνέστησε στον Γρίβα να παραμείνει μακριά από την πολιτική «δια την οποίαν οι στρατιωτικοί, ως απέδειξε και το πρόσφατον παρελθόν, δεν επιτυγχάνουν, αλλά φθείρονται ανεπανορθώτως και δημιουργούν ανωμαλίας εις την πολιτικήν ζωήν της χώρας. Ο βασιλεύε κατέστησε γνωστόν, ότι είναι αντίθετος προς πάσαν πολιτικήν ανωμαλίαν και ότι εάν νομίζη, ότι πρέπει να πολιτευθή, δεν έχει ειμί να αναμένη την διεξαγωγήν εκλογών».[7]
Η αυτοδιάψευση Γρίβα
Ωστόσο πριν ακόμα στεγνώσει το μελάνι των δύο εφημερίδων, ο Γρίβας μιλά για ίδρυση κόμματος.
Κι ενώ στις 14 Αυγούστου δήλωνε ότι «εν ουδεμία περιπτώσει θα αναλάβη πρωτοβουλίαν ιδρύσεως πολιτικού Κόμματος», στις 19 Αυγούστου η κυπριακή «Ελευθερία» κυκλοφορούσε με κύριο θέμα ότι «Ο στρατηγός Γρίβας απεκάλυψεν ότι καταρτίζει πολιτικόν πρόγραμμα»!
Στον υπότιτλο η εφημερίδα έγραφε: «Πιστεύει ότι αι λαϊκαί εκδηλώσεις θα πειθαναγκάσουν εις παραίτησιν την Κυβέρνησιν, ήτις όμως με την σειράν της φρονεί, ότι είναι υπέρ ποτε σταθερά – Φήμαι περί παραιτήσεως του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμύνης εξ αφορμής της διενέξεως Κυβερνήσεως – Γρίβα διαψεύσθησαν».
Επικαλούμενη είδηση του αθηναϊκού Έθνους, η εφημερίδα επισημαίνει ότι ο βασιλιάς, ως ρυθμιστής του Πολιτεύματος συνέστησε στον Γρίβα να μην αναμιχθεί στην πολιτική και ότι «εις την εμμονήν του Στρατηγού Γρίβα να αναμιχθή εις τα κοινά, ο Βασιλεύς φέρεται ειπών ότι “αφού επιμένεις, να αναμείνεις και όταν έλθη το πλήρωμα του χρόνου και προκηρυχθούν αι εκλογαί να ζητήσης την ψήφον του Ελληνικού λαού”».
Επίσης, επικαλούμενη είδηση της «Αθηναϊκής» από την Κέρκυρα, η εφημερίδα επικαλείται δηλώσεις του ίδιου του Γρίβα στην Κέρκυρα, ο οποίος δήλωσε ότι πολλές δηλώσεις και ομιλίες του δεν αποδόθηκαν με ακρίβεια.
Και πρόσθετε ότι ο Γρίβας «είναι αποφασισμένος να αναλάβη πολιτικόν αγώνα προς εξυγίανσιν της Ελλάδος ευθύς ως πεισθή ότι η πλειοψηφία του Ελληνικού λαού το επιθυμεί. γ) Την έκφρασιν και διατύπωσιν της επιθυμίας του ο Ελληνικός λαός δύναται να την κάμη δια ψηφισμάτων των οργανώσεων του κ.λ.π. δ) Την τεχνικήν λύσιν προς ικανοποίησιν του λαϊκού αιτήματος ήτοι την διαδικασίαν, την έχει ήδη μελετημένη ε) Έχει υπό καταρτισμόν πλήρες πρόγραμμα προς ικανοποίησιν των λαϊκών αναγκών και του Έθνους. Εις το σημείον αυτό ο Στρατηγός ετόνισε: Δεν θα πάω εις την εξουσίαν χωρίς πρόγραμμα. Δεν θα κάμω ασυναρτησίες όπως ο κ. Καραμανλής και άλλοι. Δεν θα δουλεύω εντελώς ασυνδέτως και αντίθετα προς τις λαϊκές ανάγκες»!
Με άλλα λόγια, από τις δηλώσεις του φαίνεται ξεκάθαρα ότι το μόνο μέλημα του Γρίβα ήταν η ικανοποίηση των προσωπικών του φιλοδοξιών, προκαλώντας προβλήματα τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα για εξυπηρέτηση των φιλοδοξιών του, αδιαφορώντας για το ότι με τον τρόπο αυτό όξυνε τα πράγματα σε βάρος και της Ελλάδας και της Κύπρου, την ώρα που οι διαβουλεύσεις στην Κύπρο για τελική ρύθμιση του συντάγματος βρίσκονταν στην κορύφωση τους.
ΛΕΖΑΝΤΕΣ
- Σκίτσο της εφημερίδας «Μακεδονία» για την ομιλία του Γρίβα στην Κέρκυρα. Παρουσιάζει τον Γρίβα να κρατεί ένα ψεκαστήρα και τον Καραμανλή να λέει στον Τσάτσο: «Μα τι διάολο ρε Τσάτσο; Για ζαχαροπλαστείο μας πήρε;»
- Άρθρο του κυπριακού «Έθνους» της 6ης Αυγούστου 1959, το οποίο αναφέρεται σε δηλώσεις του Γρίβα ότι οι εκρήξεις βομβών στην Κύπρο δεν έγιναν από την ΕΟΚΑ η οποία πλέον, όπως έλεγε, δεν υφίσταται πλέον.
- Ο επικεφαλής του κόμματος των Φιλελεύθερων Σοφοκλής Βενιζέλος ενθαρρύνει τον Γρίβα να προχωρήσει στην ίδρυση κόμματος προκειμένου να ανατραπεί η κυβέρνηση Καραμανλή.
[1] Σε εκείνες τις δηλώσεις, ο Γρίβας, μεταξύ άλλων είχε διαψεύσει οποιαδήποτε σχέση του με το ΚΕΜ.
[2] Σπύρου Παπαγεωργίο, «Από την Ζυρίχην εις τον Αττίλαν», τομ. Α’, σελ. 114.
[3] Βλ. στο ίδιο.
[4] Εφ. «Έθνος» της Κύπρου, 18 Αυγούστου 1959.
[5] Βλ. στο ίδιο.
[6] Εφ. «Ελευθερία» Κύπρου, 14 Αυγούστου 1959.
[7] Βλ. στο ίδιο.
Aκολουθήστε μας στο Google News
