ΦΠΑ στα ακίνητα: Απώλειες εκατομμυρίων για το κράτος – Δεύτερη ευκαιρία να γλιτώσει τα χειρότερα η Κύπρος

Σε σκάνδαλο εξελίσσεται η υπόθεση με τα ακίνητα για τα «χρυσά» διαβατήρια, τα οποία εντάχθηκαν στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5%, γεγονός που οδήγησε στην απώλεια κρατικών εσόδων ύψους 45 εκατ. ευρώ περίπου.

Μετά την επιστολή της Κομισιόν ότι «οι κυπριακές Αρχές παρέλειψαν να αναφέρουν στα στοιχεία που παρείχαν στην Επιτροπή ότι το ανώτατο συνολικό εμβαδόν των 275 τ.μ. των σχετικών κατοικιών απαλείφθηκε (με την πρόταση του Αβέρωφ Νεοφύτου – βλέπε κάτω)», καθώς και την επιστολή του Υπουργού Οικονομικών προς τη Βουλή, ο οποίος φωτογράφησε ως υπεύθυνο της παραπληροφόρησης της Κομισιόν τον τέως Έφορο Φορολογίας, Γιάννη Τσαγκάρη, ο τελευταίος έσπασε χθες τη σιωπή του αποκαλύπτοντας σε ανακοίνωσή του ότι το μήνυμα από τον λειτουργό της ΕΕ, ο οποίος ζητούσε διευκρινίσεις για την αλλαγή της νομοθεσίας στάλθηκε σε λειτουργούς του Υπουργείου Οικονομικών -και όχι του Τμήματος Φορολογίας- «και καθόταν επί μήνες αναπάντητο».

Έριξε μάλιστα μπηχτή προς τον Υπουργό Οικονομικών, αναφέροντας ότι αν κάποιος από το Υπουργείο Οικονομικών ήθελε να απαντήσει διαφορετικά, «τότε ας απαντούσε έγκαιρα το εν λόγω μήνυμα που βρισκόταν στους υπολογιστές των αποδεκτών επί μήνες».

Ανέφερε επίσης ότι «αν όλοι αυτοί που σήμερα φωνάζουν επί του θέματος για την εν λόγω διάταξη της νομοθεσίας ήθελαν πράγματι να προβούν σε αλλαγή της θα μπορούσαν να το κάνουν πολύ απλά, αφού υπήρχε ήδη και τροποποιητικό νομοσχέδιο από τον Νοέμβριο του 2019».

Ακόμη, αν και παραδέχθηκε ότι στην επιστολή του προς την ΕΕ δεν υπεισήλθε σε λεπτομέρειες όσον αφορά την αλλαγή της νομοθεσίας, επιχείρησε να αποσείσει από πάνω του τις όποιες ευθύνες λέγοντας ότι «οι υπάλληλοι του Τμήματος Φορολογίας εφαρμόζουν απλώς τη νομοθεσία που ψηφίζει η Βουλή.

Δεν έχουν καμιά σχέση αν συνάδει με την ευρωπαϊκή νομοθεσία ή όχι. Αυτή είναι ευθύνη του Υπουργείου Οικονομικών και σίγουρα της Νομικής Υπηρεσίας και της Βουλής που ψηφίζει».

Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι «είναι εκπληκτικό πώς ένα τόσο απλό θέμα έχει αναδειχθεί από κάποιους σε τόσο μείζον, απλώς για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα και ατζέντες».

Σημειώνεται ότι από την αλληλογραφία με την ΕΕ φαίνεται ξεκάθαρα ότι εάν περνούσε η τροπολογία την οποία πρότεινε το ΑΚΕΛ το 2016, ή/και αν είχε ψηφιστεί η πρόταση νόμου την οποία κατέθεσε το ΑΚΕΛ το 2019, θα είχαν αποφευχθεί τα χειρότερα (βλέπε κάτω). Επισημαίνεται επίσης ότι με βάση στοιχεία τα οποία αποκάλυψε ο «Φιλελεύθερος», φαίνεται ότι χάθηκαν 45 εκατ. ευρώ έσοδα για το κράτος από το «κόλπο» με τον ΦΠΑ.

Μπορούσε να γλιτώσει τα χειρότερα η Κύπρος

Η Κύπρος μπορούσε να γλιτώσει τα χειρότερα, σε σχέση με την προειδοποιητική επιστολή την οποία έστειλε η Κομισιόν για τη χρήση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% στην αγορά ή ανέγερση κατοικίας, εάν η Βουλή υιοθετούσε την πρόταση την οποία κατέθεσε το ΑΚΕΛ στη συνεδρία της Ολομέλειας στην οποία εγκρίθηκε η επίμαχη αλλαγή της νομοθεσίας.

Όπως προκύπτει από τα πρακτικά της Ολομέλειας της Βουλής, ημερομηνίας 04/11/2016, η αλλαγή της νομοθεσίας όσον αφορά τους δικαιούχους του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% -για την οποία στάλθηκε προειδοποιητική επιστολή από την Κομισιόν- έγινε με πρόταση νόμου του Αβέρωφ Νεοφύτου.

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι στην ίδια συνεδρία το ΑΚΕΛ είχε καταθέσει τροπολογία ώστε «για την άσκηση του δικαιώματος αγοράς κατοικίας με μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% να συνεχίσουν να ισχύουν οι υφιστάμενες ρυθμίσεις αναφορικά με το εμβαδόν της κατοικίας, δηλαδή να επιβάλλεται μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ για τα πρώτα 200 τ.μ., υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό εμβαδόν της κατοικίας δεν υπερβαίνει τα 275 τ.μ.».

Σημειώνεται μάλιστα ότι στο σημείωμα το οποίο κατατέθηκε για επεξήγηση της τροπολογίας, το ΑΚΕΛ επεσήμανε ότι «το δικαίωμα απόκτησης κατοικίας με μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ χωρίς ανώτατο όριο στο εμβαδόν της κατοικίας, όπως προτείνεται με την πρόταση νόμου (του Αβέρωφ Νεοφύτου), δεν αποτελεί στοχευμένο μέτρο άσκησης στεγαστικής πολιτικής».

Επισημαίνεται επίσης ότι κατά τη διάρκεια της συνεδρίας ο Στέφανος Στεφάνου υπέδειξε ότι «η πρόταση του Αβέρωφ Νεοφύτου αλλάζει τις προδιαγραφές της στόχευσης» και ότι «τη μείωση του φόρου δεν θα πρέπει να την επωφελούνται όλοι, αλλά εκείνοι που πραγματικά θέλουν να αποκτήσουν μια ταπεινή κατοικία».

Ακόμη, ο Γιώργος Λουκαΐδης προειδοποίησε ότι σε περίπτωση που δεν περάσει η τροπολογία του ΑΚΕΛ «θα απαλλαγούν από τη φορολογία και υπερπολυτελή παλάτια των 500 τ.μ.». Προειδοποίησε επίσης ότι θα χαθούν έσοδα εκατομμυρίων για το κράτος.

Παρά ταύτα, η Ολομέλεια της Βουλής καταψήφισε (με 18 υπέρ, 21 εναντίον και 4 αποχές) την τροπολογία του ΑΚΕΛ.

Σημειώνεται ότι η προειδοποιητική επιστολή, την οποία έστειλε η Κομισιόν, αφορά ακριβώς τα ίδια σημεία τα οποία είχε επισημάνει το ΑΚΕΛ και για τα οποία είχε καταθέσει τη σχετική τροπολογία.

«Χρυσά» διαβατήρια

Το τραγελαφικό στην ιστορία είναι ότι, όπως προκύπτει από τα πρακτικά, το Υπουργείο Οικονομικών είχε συναινέσει στην πρόταση του Αβέρωφ Νεοφύτου και διαβεβαίωνε μάλιστα τη Βουλή ότι δεν υπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα με την Κομισιόν.

Ωστόσο, όπως διαπιστώθηκε στη συνέχεια, η αλλαγή έγινε για χάρη των «χρυσών» διαβατηρίων.

Μάλιστα, ο Έφορος Φορολογίας σε επιστολή του προς τον Γενικό Ελεγκτή ανέφερε ότι: «Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η φιλοσοφία της επιβολής του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% σε σχέση με την απόκτηση κατοικίας στη Δημοκρατία αποτελεί δικαίωμα κάθε προσώπου που επιλέγει να αποκτήσει στη Δημοκρατία μόνιμη κατοικία για σκοπούς διαμονής του σε αυτήν όταν είναι στη Δημοκρατία.

Ως εκ τούτου, ορθά επιβάλλεται ο μειωμένος συντελεστής και στις περιπτώσεις αιτητών, οι οποίοι πολιτογραφούνται στη Δημοκρατία, από τη στιγμή που δεν υπάρχει οποιαδήποτε διάταξη στην περί ΦΠΑ νομοθεσία που να εξαιρεί τις περιπτώσεις αυτές».

Δεύτερη ευκαιρία

Η Κύπρος έχει δεύτερη ευκαιρία να γλιτώσει τα χειρότερα σε σχέση με την προειδοποιητική επιστολή την οποία έστειλε η Κομισιόν για τη χρήση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% στην αγορά ή ανέγερση κατοικίας (βλέπε δίπλα), εάν υιοθετηθεί η φιλοσοφία της νέας πρότασης την οποία κατέθεσε το ΑΚΕΛ και η οποία θέτει κριτήρια όσον αφορά την αξία της κατοικίας ανά τετραγωνικό μέτρο, ώστε να μπορούν να επωφεληθούν του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 5% όλες οι πρώτες κατοικίες μικρομεσαίας αξίας και να εξαιρεθούν οι επαύλεις και τα διαμερίσματα στους πύργους.

Σημειώνεται μάλιστα ότι με την πρόταση του ΑΚΕΛ υπάρχει η δυνατότητα για επέκταση του μέτρου, ώστε να επωφεληθούν του μειωμένου συντελεστή και τα νεαρά ζευγάρια τα οποία δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν ή να αναγείρουν καινούργια κατοικία, αλλά επιθυμούν να επεκτείνουν υφιστάμενη.

Σημειώνεται ότι η πρόταση του ΑΚΕΛ κατατέθηκε από το 2019, αλλά παρέμεινε στα συρτάρια της Βουλής καθώς το Υπουργείο Οικονομικών διαβεβαίωνε για τρία χρόνια ότι δεν υπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα από την Κομισιόν με την υφιστάμενη νομοθεσία. Ωστόσο, μετά την επιστολή της Κομισιόν, η πρόταση του ΑΚΕΛ επανήλθε.

Σημειώνεται μάλιστα ότι κατά τη συζήτησή της στην Επιτροπή Οικονομικών διαφάνηκε ότι τυγχάνει στήριξης και από άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, καθώς και οργανώσεις και φορείς της αγοράς.

Αντίθετα, διαπιστώθηκε ότι η πρόταση την οποία κατέθεσε η κυβέρνηση προκειμένου να διασκεδαστούν οι αντιδράσεις της Κομισιόν (να επωφελούνται με τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% τα πρώτα 140 τ.μ. κατοικιών των οποίων το συνολικό εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 200 τ.μ.) θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα αφού θέτει στην ίδια μοίρα τα νεαρά ζευγάρια που αγοράζουν ή ανεγείρουν κατοικία μικρομεσαίας αξίας με αυτούς που αγοράζουν επαύλεις και διαμερίσματα σε πύργους αξίας εκατομμυρίων ευρώ.