ΓΓ του ΟΗΕ: «Φορολογήστε τις εταιρείες που ρυπαίνουν γιατί καιγόμαστε»

Ο Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε τις πλούσιες χώρες να φορολογήσουν τα κέρδη του τομέα των ορυκτών καυσίμων για να ανακατανείμουν τα έσοδα στις χώρες που επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή και στους πληθυσμούς που πλήττονται από τον πληθωρισμό. Οι πολλαπλές «κρίσεις απειλούν το ίδιο το μέλλον της ανθρωπότητας και τη μοίρα του πλανήτη», υπογράμμισε.

Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών προειδοποίησε στη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώπιον των ηγετών της διεθνούς κοινότητας, ότι διαγράφεται στον ορίζοντα ένας «χειμώνας κοινωνικής δυσαρέσκειας» λόγω των αλλεπάλληλων κρίσεων που πλήττουν την ανθρωπότητα, από τον πόλεμο στην Ουκρανία μέχρι τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

«Η κρίση της αγοραστικής δύναμης ξεσπά, η εμπιστοσύνη καταθρυμματίζεται, οι ανισότητες αυξάνονται εκρηκτικά, ο πλανήτης μας φλέγεται» και παρ’ όλα αυτά «είμαστε μπλοκαρισμένοι από μια κολοσσιαία παγκόσμια δυσλειτουργία», είπε ο Αντόνιο Γκουτέρες στην εναρκτήρια ομιλία του στην ετήσια Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

«Αυτές οι κρίσεις απειλούν το ίδιο το μέλλον της ανθρωπότητας και τη μοίρα του πλανήτη. Δεν βαυκαλιζόμαστε. Βρισκόμαστε σε ταραγμένη θάλασσα. Ένας χειμώνας κοινωνικής δυσαρέσκειας διαγράφεται στον ορίζοντα», τόνισε.

Παρά τους κινδύνους, η διεθνής κοινότητα έχει «παραλύσει», σημείωσε ο Γκουτέρες, περιγράφοντας «μια απειλή επικίνδυνων διχασμών μεταξύ της Δύσης και του Νότου».

«Οι γεωπολιτικοί διχασμοί υπονομεύουν τη δουλειά του Συμβουλίου Ασφαλείας, υπονομεύουν το διεθνές δίκαιο, υπονομεύουν την εμπιστοσύνη και την πίστη των πληθυσμών στους δημοκρατικούς θεσμούς», εξήγησε. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι», υπογράμμισε.

Ο Γκουτέρες κάλεσε τις πλούσιες χώρες να φορολογήσουν τα κέρδη του τομέα των ορυκτών καυσίμων για να ανακατανείμουν τα έσοδα στις χώρες που επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή και στους πληθυσμούς που πλήττονται από τον πληθωρισμό.

«Σήμερα, καλώ όλες τις αναπτυγμένες οικονομίες να φορολογήσουν τα έκτακτα κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων και να επενδύσουν τα έσοδα αυτά με δύο τρόπους: σε χώρες που μαστίζονται από απώλειες και ζημιές τις οποίες προκαλεί η κλιματική αλλαγή και σε τμήματα του πληθυσμού που αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω της αύξησης των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας», είπε ο Γκουτέρες.

Σύμφωνα με την πρόταση του Γκουτέρες, τα έσοδα από τους φόρους θα εισρεύσουν σε κυρίως αναπτυσσόμενες χώρες που υφίστανται «απώλειες και ζημιές» από την πλανητική υπερθέρμανση, προκειμένου να επενδυθούν σε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, να απαλλαγούν από καταστροφές και άλλες πρωτοβουλίες για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας.

Ο Γκουτέρες έχει κατηγορήσει στο παρελθόν τις κυβερνήσεις ότι έχουν «εθισμό» στα ορυκτά καύσιμα και έχει χαρακτηρίσει τις νέες επενδύσεις σε πετρέλαιο, άνθρακα και φυσικό αέριο «ηθική και οικονομική τρέλα».

«Ο πλανήτης μας καίγεται.

Η κλιματική κρίση το καθοριστικό ζήτημα της εποχής μας»

«Ο πλανήτης μας καίγεται», είπε ο Γκουτέρες, καλώντας τους παγκόσμιους ηγέτες να τερματίσουν τον «αυτοκτονικό πόλεμο εναντίον της φύσης».

«Η κλιματική κρίση είναι το καθοριστικό ζήτημα της εποχής μας», πρόσθεσε. «Πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα κάθε κυβέρνησης και πολυμερούς οργανισμού. Και όμως η δράση για το κλίμα τίθεται σε δεύτερη μοίρα -παρά τη συντριπτική δημόσια υποστήριξη σε όλο τον κόσμο».

«Έχουμε ένα ραντεβού με την κλιματική καταστροφή… Τα πιο ζεστά καλοκαίρια του σήμερα μπορεί να είναι τα πιο δροσερά καλοκαίρια του αύριο. Τα κλιματικά σοκ που βιώνουμε μια φορά στη ζωή μας μπορεί σύντομα να γίνουν γεγονότα που θα συμβαίνουν μια φορά το χρόνο. Και με κάθε κλιματική καταστροφή γνωρίζουμε ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια πλήττονται περισσότερο. Η κλιματική κρίση είναι απόδειξη της ηθικής και οικονομικής αδικίας».

Οι κυβερνήσεις πρέπει να πραγματοποιήσουν μια «παρέμβαση» για να σταματήσουν την εξάρτησή τους από τα ορυκτά καύσιμα, είπε ο Γκουτέρες, εξαπολύοντας βέλη όχι μόνο στις ίδιες τις εξορυκτικές εταιρείες, αλλά σε ολόκληρη την υποδομή των επιχειρήσεων που τις υποστηρίζουν.

«Αυτό περιλαμβάνει τις τράπεζες, τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συνεχίζουν να επενδύουν και να εγγυώνται τη ρύπανση από άνθρακα», είπε ο Γενικός Γραμματέας.

Και περιλαμβάνει, επίσης, τη μαζική μηχανή δημοσίων σχέσεων που συγκεντρώνει δισεκατομμύρια για να προστατεύσει τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων από τον έλεγχο. Ακριβώς όπως έκαναν για την καπνοβιομηχανία δεκαετίες πριν, οι λομπίστες και οι spin doctors έχουν εκτοξεύσει επιβλαβή παραπληροφόρηση. Τα συμφέροντα των ορυκτών καυσίμων πρέπει να αφιερώνουν λιγότερο χρόνο για να αποτρέψουν μια καταστροφή δημοσίων σχέσεων -και περισσότερο χρόνο για να αποτρέψουν μια πλανητική.

Ο Γκουτέρες είπε ότι είναι «η ώρα να προχωρήσουμε πέρα από τις ατελείωτες συζητήσεις» και να παράσχουμε χρηματοδότηση για τις ευάλωτες χώρες και τα πλούσια έθνη να διπλασιάσουν τη χρηματοδότηση προσαρμογής έως το 2025, όπως υποσχέθηκαν να κάνουν στις συνομιλίες του ΟΗΕ για το κλίμα στη Σκοτία πέρσι. H φετινή Διεθνής Διάσκεψη για το Κλίμα, η COP27, θα πραγματοποιηθεί στην Αίγυπτο τον Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια της οποίας οι απώλειες και οι ζημιές της κλιματικής κρίσης στον αναπτυσσόμενο κόσμο αναμένεται να αποτελέσουν κεντρικό θέμα συζήτησης.

Παρ’ όλο που τα κράτη έχουν δεσμευθεί να περιορίσουν την πλανητική υπερθέρμανση στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, προ βιομηχανικής εποχής, σχεδόν κάθε χώρα καθυστερεί τις διαδικασίες μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο διάστημα που απαιτείται ώστε να αποφευχθούν οι καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις.

Οι εκπομπές ρύπων έχουν ήδη ανακάμψει στα προ πανδημίας επίπεδα και μια έκθεση του ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα έδειξε ότι υπάρχουν πολλά γνωστά αποθέματα ορυκτών καυσίμων στον κόσμο που παραμένουν ανεκμετάλλευτα -αρκετά για να απελευθερώσουν 3,5 τόνους αερίων θερμοκηπίου, ποσότητα που θα ξεπερνούσε κατά επτά φορές τα επίπεδα που έχουν συμφωνηθεί για να μην ξεπεραστεί το κλιματικό «φράγμα» των 1,5 βαθμών Κελσίου.