Για ποια υποχρέωση ακριβώς μιλάμε;

Του Κυριάκου Λοΐζου

Πλέον έχει καταντήσει κακόγουστο αστείο το επιχείρημα όσων είναι απέναντι από την Αριστερά (είτε αυτοαποκαλούνται αριστεροί είτε όχι), το οποίο λέει πως «η Αριστερά έχει υποχρέωση για το τάδε, υποχρέωση για το άλλο, οφείλει να είναι έτσι, οφείλει να είναι γιουβέτσι».

Μπορούμε να συμφωνήσουμε στα βασικά, ότι δηλαδή η Αριστερά είναι εκείνη η δύναμη, εκείνη η ιδεολογία τρόπον τινά, η οποία από τη φύση της δίνει την ελπίδα, την εναλλακτική απέναντι σε σκληρές νεο-φιλελεύθερες πολιτικές, αυτή που στο τέλος της μέρας βρίσκεται δίπλα από τους πολλούς, τους φτωχούς, τους καταπιεσμένους και έχει ως σημαία, ανάμεσα σε άλλα, την πρόοδο και την αλληλεγγύη.

Υπάρχει, ωστόσο, ένα ζήτημα καίριας σημασίας, το οποίο συχνά πυκνά περνάει στα ψιλά: η κριτική προς την Αριστερά πολλές φορές γίνεται κατά μόνας, δηλαδή χωρίς την απαραίτητη και αναγκαία καταδίκη όλων εκείνων των πολιτικών εξαιτίας των οποίων ο λαός βιώνει φτώχεια, ανέχεια, αδικία, καταπίεση, βία.

Κανείς δεν είπε ότι η κριτική είναι πάντοτε για «αλλότρια συμφέροντα», κανείς δεν λέει ότι δεν χρειάζεται ο λόγος εκείνος ο οποίος θα σε ταρακουνήσει, θα σε κάνει να επαναπροσδιορίσεις πολιτικές και να επαναπροσδιοριστείς. Αυτό είναι ένα, ενώ είναι άλλο η στείρα κριτική χωρίς την απαραίτητη σκέψη με γνώμονα το δίκαιο, το δίκιο ή τη δικαιοσύνη.

Πόσες, μα πόσες φορές όμως μεγάλη μερίδα του κόσμου στρέφει τα πυρά της προς την Αριστερά για πολιτικές κυβερνήσεων που στην επίμαχη συγκυρία είναι δεξιές, μπορεί και ακροδεξιές. Και για να γίνει ξεκάθαρο ένα πράγμα, ουσιώδες: αυτές οι γραμμές δεν γράφονται ως αντίλογος σε αυτούς ή αυτές που ασκούν κριτική προς την Αριστερά, τις πολιτικές της κ.λπ. Γράφονται ακριβώς για το αντίθετο, δηλαδή η κριτική είναι πάντοτε ευπρόσδεκτη αλλά με την ανάλογη κριτική σε όλο το φάσμα του δημοσίου λόγου.

Για παράδειγμα, είναι αδιανόητο η παρούσα κυβέρνηση να έχει εξευτελίσει κάθε ίχνος ανθρώπινης αξιοπρέπειας των προσφύγων και των μεταναστών και κάποιοι να πορεύονται με το επιχείρημα ότι «και εσείς ως αριστεροί τι προτείνετε». Είναι επίσης αδιανόητο και ολίγον εξοργιστικό, όταν πίνοντας το αίμα του λαού μία δεξιά κυβέρνηση με ακροδεξιές πινελιές ταυτόχρονα να λαμβάνει συγχωροχάρτι επειδή οι «εξ αριστερών δεν κάνουν κάτι».

Στο δημόσιο λόγο η απουσία κριτικής καταστρέφει την ουσία αυτού που ακριβώς πρεσβεύει ο λόγος αυτός. Όμως, μετά συγχωρήσεως κιόλας, το να κλείνουμε το μάτι σε καταστροφικές πολιτικές μόνο και μόνο για να κριτικάρουμε με κούφιο νόημα την Αριστερά, αυτό δεν αποτελεί κριτική, αλλά απουσία ουσίας σε βασικές πτυχές της ζωής.

Η κριτική είναι η πεμπτουσία και η κινητήρια δύναμη σε οτιδήποτε συμβαίνει στη δημόσια σφαίρα.