Γιατί γιορτάζουμε την Ημέρα της Ευρώπης;

Της
Θέας Πιερίδου*

 

Έχουν περάσει 72 χρόνια από τότε που οι χώρες της Ευρώπης, πάνω στις στάχτες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ένωσαν δυνάμεις με κοινό όραμα τη δημιουργία μιας μεγάλης οικογένειας εθνών, που ενωμένα θα εργάζονταν για ένα κοινό, ειρηνικό μέλλον, βασισμένο σε κοινές αρχές και αξίες.

Η Ημέρα της Ευρώπης, 9 Μαΐου, μας δίνει την ευκαιρία να γιορτάσουμε τη συνεργασία, την ειρήνη, την αλληλεγγύη, την ενότητα και τις κοινές μας αρχές και αξίες στην Ευρώπη. Η ημερομηνία αυτή σηματοδοτεί την επέτειο της ιστορικής «Διακήρυξης Σούμαν», που αποτέλεσε το σημείο εκκίνησης της πορείας μας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αξίζει να επαναληφθεί και πάλι φέτος ότι με τη Διακήρυξη αυτή ο Ρομπέρ Σούμαν, Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας το 1950, έθεσε τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα. Σε μια προσπάθεια να επουλώσουν τις πληγές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έξι χώρες (Γαλλία, Δυτική Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο) αποφάσισαν τότε να προχωρήσουν στην ενίσχυση της οικονομικής τους συνεργασίας, και η κοινή διαχείριση του άνθρακα και του χάλυβα, δηλαδή της ενέργειας και των πρώτων υλών που απαιτούνται για την κατασκευή πολεμικού υλικού, σήμαινε ότι ένας νέος πόλεμος ήταν πρακτικά αδύνατος μεταξύ αυτών των κρατών. Η σταδιακή αναβάθμιση των υπερεθνικών ευρωπαϊκών θεσμών οδήγησε στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ήταν πάντα ανοιχτή για κάθε ευρωπαϊκή χώρα που πληρούσε τα πολιτικά και οικονομικά κριτήρια ένταξης.

Ρομπέρ Σούμαν: «Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί διά μιας, ούτε σε ένα συνολικό οικοδόμημα: θα διαμορφωθεί μέσα από συγκεκριμένα επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν πρώτα μια πραγματική αλληλεγγύη».

Η φετινή επέτειος σηματοδοτεί και την ολοκλήρωση της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, που ήταν μία άνευ προηγουμένου άσκηση συμμετοχικής δημοκρατίας, όπου οι Ευρωπαίοι πολίτες είχαν τη μοναδική ευκαιρία να συζητήσουν τις προκλήσεις της Ευρώπης και τις προτεραιότητές της και να διατυπώσουν τα θέλω τους για την Ευρώπη του αύριο. H Ολομέλεια της Διάσκεψης υιοθέτησε 49 προτάσεις σε 9 θεματικούς τομείς με περισσότερα από 300 μέτρα για πολλαπλές μεταρρυθμίσεις.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα στην ολομέλεια του Μαΐου αναγνωρίζοντας ότι οι «φιλόδοξες και εποικοδομητικές προτάσεις» που προέκυψαν από τη Διάσκεψη απαιτούν αλλαγή των Συνθηκών, για παράδειγμα προς μια απλούστερη, διαφανέστερη, πιο υπεύθυνη και πιο δημοκρατική ΕΕ.

Η μεταρρύθμιση των Συνθηκών της ΕΕ, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσω Συνέλευσης σύμφωνα με το άρθρο 48 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η ΕΕ θα πρέπει να στραφεί προς ένα βιώσιμο, ανθεκτικό και χωρίς αποκλεισμούς μοντέλο ανάπτυξης, με ιδιαίτερη προσοχή στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τόνισαν οι ευρωβουλευτές, ζητώντας την πλήρη εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Κάλεσαν επίσης την ΕΕ να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία της βιοποικιλότητας και την προώθηση της βιωσιμότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Τέλος, οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι η βαθύτερη πολιτική ολοκλήρωση και η πραγματική δημοκρατία μπορούν να επιτευχθούν μέσω του δικαιώματος νομοθετικής πρωτοβουλίας για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και με τον τερματισμό του κανόνα περί επίτευξης ομοφωνίας στο Συμβούλιο.

Είναι ξεκάθαρο ότι οι προσδοκίες, οι προτεραιότητες και οι ανησυχίες των πολιτών έχουν ακουστεί ξεκάθαρα σε αυτή τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, καθώς και ότι το αποτέλεσμα πρέπει να γίνει σεβαστό.

Η φετινή Ημέρα της Ευρώπης συμπίπτει και με την κρίση στην Ουκρανία που ενισχύει την ανάγκη για μια ενωμένη, ειρηνική Ευρώπη, με την αλληλεγγύη στην καρδιά όλων μας. Πάντα πρέπει να θυμόμαστε ότι η ΕΕ είναι ένα πολιτικό επίτευγμα για την ειρήνη. Και για να ξεπεράσουμε κάθε δοκιμασία θα πρέπει να ανατρέξουμε στις αξίες πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε η ΕΕ, στις αξίες του Ρομπέρ Σούμαν και τις αξίες αυτές να τις ενστερνισθούμε πραγματικά.

*Υπεύθυνη Τύπου του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο