Γιώργος Δημοσθένους: Στη ζωή των πανεπιστημίων οι εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης

Συνέντευξη στον Ειρηναίο Πίττα

Η πανδημία του κορονοϊού δημιούργησε προκλήσεις σε πολλούς τομείς της κοινωνίας, πέρα από αυτόν της Υγείας. Ένας από αυτούς που βρέθηκε στο επίκεντρο ήταν και αυτός της Παιδείας, που κλήθηκε να αντιμετωπίσει πρωτόγνωρες συνθήκες. Ο καθηγητής και πρύτανης του Πανεπιστημίου Frederick, κ. Γιώργος Δημοσθένους, μίλησε στη «Χαραυγή» για την περίοδο της κρίσης που πέρασε, την ανταπόκριση του ακαδημαϊκού κόσμου, αλλά και τις δοκιμασίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα πανεπιστήμια την επόμενη μέρα της πανδημίας.

Ο Γ. Δημοσθένους είναι επίσης μέλος του Συμβουλίου του Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης, ενώ κατά την περίοδο 2011-2013 διετέλεσε Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού.

Κύριε Δημοσθένους, τι κρατάτε από τη δύσκολη περίοδο της κρίσης της πανδημίας;
Σε περιόδους κρίσης όλοι κρίνονται από τη στάση τους, την υπευθυνότητα, τη σοβαρότητα, την αξιοπιστία και την επάρκειά τους. Αυτές είναι οι αρχές που πρέπει να μας καθοδηγούν και είμαι περήφανος που ως Πανεπιστήμιο Frederick καταφέραμε με αυτή τη στάση και με αποφασιστικότητα να διαχειριστούμε επιτυχώς την κρίση και να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις της στην εκπαιδευτική διαδικασία, χωρίς να κάνουμε καμία έκπτωση στην ποιότητα σπουδών.

«Μέγιστη προτεραιότητα να διασφαλίσουμε την προσέλκυση μη Κύπριων φοιτητών στα κυπριακά πανεπιστήμια»

Πώς επηρεάζει τα πανεπιστημιακά ιδρύματα αυτή η κρίση;
Η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα έθεσαν σε κίνδυνο την ομαλή εξέλιξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, γι’ αυτό και κινηθήκαμε αποφασιστικά και χωρίς χρονοτριβή ώστε να προσφέρουμε άμεσα αξιόπιστες λύσεις εξ αποστάσεως διδασκαλίας στους φοιτητές μας, διασφαλίζοντας παράλληλα την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Μετά από σχεδόν τρεις μήνες επιτυχούς παράδοσης μαθημάτων με ψηφιακά μέσα και εργαλεία και με τη διαδικασία των εξετάσεων να έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς με εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης, πιστεύουμε ότι αυτό το στοίχημα κερδήθηκε. Τα πανεπιστήμια, όπως και πολλοί άλλοι οργανισμοί, καλούνται τώρα να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της αβεβαιότητας που προκάλεσε η πανδημία και να προσαρμοστούν σε ένα πολύ διαφορετικό οικονομικό περιβάλλον και σε μια τοπική και διεθνή αγορά που χαρακτηρίζεται από έντονα αρνητικό κλίμα.

Καθηγητές και φοιτητές κλήθηκαν να προσαρμοστούν σε νέα δεδομένα με διαδικτυακή εκπαίδευση. Πώς κρίνετε αυτή στην προσπάθεια; Υπάρχει περιθώριο μελλοντικής αξιοποίησης αυτής της πρωτόγνωρης εμπειρίας;
Πάντα σε περιόδους κρίσης, μαζί με τους κίνδυνους, υπάρχουν και ευκαιρίες. Τα τελευταία χρόνια έχουμε αναπτύξει ένα σύγχρονο, καινοτόμο εκπαιδευτικό πλαίσιο για την προσφορά ποιοτικών εξ αποστάσεως προγραμμάτων σπουδών με βάση διεθνή πρότυπα και σήμερα προσφέρουμε 14 αναγνωρισμένα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Χάρη σε αυτή τη συσσωρευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία, καταφέραμε να προσαρμόσουμε άμεσα τον τρόπο διδασκαλίας το τελευταίο εξάμηνο προσφέροντας εκατοντάδες διαλέξεις σε εβδομαδιαία βάση μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα μάθησης του πανεπιστημίου, αξιοποιώντας μια πληθώρα εργαλείων σύγχρονης, ασύγχρονης, διαδραστικής επικοινωνίας και τηλεδιάσκεψης. Μας ικανοποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι λάβαμε τα εύσημα των εκπροσώπων των φοιτητών και στη Σύγκλητο και στο Συμβούλιο του Πανεπιστημίου. Σημαντικός παράγοντας στην επιτυχία όλου αυτού του εγχειρήματος ήταν η συνεχής εκπαίδευση και κατάρτιση τόσο του ακαδημαϊκού προσωπικού όσο και των φοιτητών στη χρήση των εργαλείων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και των δυνατοτήτων τους. Σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε την επιπρόσθετη εμπειρία που αποκτήθηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα, εξελίσσοντας περαιτέρω τα υφιστάμενα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αλλά και εμπλουτίζοντας τα υπόλοιπα προγράμματα αξιοποιώντας ψηφιακά εργαλεία και περιβάλλοντα μάθησης. Είμαστε πρωτοπόροι σε θέματα τεχνολογίας και διαδικτυακής εκπαίδευσης και βασικός στόχος μας είναι να υιοθετήσουμε βέλτιστες πρακτικές και να αναπτύξουμε καινοτόμες λύσεις ώστε να καταστούμε κέντρο αριστείας στον συγκεκριμένο τομέα.

 

Προσφέρουμε 14 αναγνωρισμένα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο

Θεωρείτε ότι η πανδημία θα επηρεάσει αρνητικά την προσέλευση φοιτητών από το εξωτερικό ή τα επιδημιολογικά δεδομένα της Κύπρου μπορεί να προσελκύσουν ακόμα περισσότερους φοιτητές;
Το γεγονός ότι η Κύπρος γενικότερα και τα πανεπιστήμια ειδικότερα χειρίστηκαν αποτελεσματικά την κρίση, σίγουρα δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στη χώρα μας και στην πανεπιστημιακή της εκπαίδευση και θα πρέπει να αποτελέσει κίνητρο για επιλογή της ως προορισμό για σπουδές, τόσο από Κυπρίους όσο και από ξένους φοιτητές που προηγουμένως ίσως εξέταζαν άλλες επιλογές. Αυτό αποτελεί μεγάλη ευκαιρία ενδυνάμωσης του προφίλ της χώρας μας ως ποιοτικού προορισμού για σπουδές. Για εμάς αποτελεί μέγιστη προτεραιότητα να διασφαλίσουμε την προσέλκυση μη Κύπριων φοιτητών στα κυπριακά πανεπιστήμια και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες.
Θα γίνει προσπάθεια προσέλκυσης και ενσωμάτωσης των Κύπριων φοιτητών που είτε θέλουν να μετεγγραφούν στην Κύπρο είτε πρόκειται να ξεκινήσουν τώρα και φοβούνται να πάνε στο εξωτερικό;
Τα κυπριακά πανεπιστήμια αποτελούν ποιοτική επιλογή για οποιονδήποτε Κύπριο. Προσφέρουν σύγχρονες υποδομές, ποιοτικά προγράμματα σπουδών και άριστους επιστήμονες και ακαδημαϊκούς. Οι λειτουργοί του Γραφείου Εισδοχής μας είναι στη διάθεση οποιουδήποτε ενδιαφερομένου για πληροφορίες και καθοδήγηση. Όσον αφορά τις μετεγγραφές, δεχόμαστε αιτήσεις για μετεγγραφές ή μεταφορά μαθημάτων από άλλα αναγνωρισμένα ακαδημαϊκά ιδρύματα και προσφέρουμε υποτροφίες σε μετεγγραφόμενους φοιτητές με υψηλή ακαδημαϊκή επίδοση.

Υπάρχει διάθεση από τα πανεπιστήμια για παροχή διευκολύνσεων ή και μείωση των διδάκτρων, ελέω των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας;
Τα τελευταία επτά χρόνια προσφέρουμε σταθερά μειωμένα δίδακτρα που καθιστούν το Πανεπιστήμιο Frederick την πιο οικονομική επιλογή. Λαμβάνοντας υπόψιν τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορονοϊού, συνεχίζουμε να προσφέρουμε μειωμένα δίδακτρα και για την ακαδημαϊκή χρονιά 2020-2021. Επιπρόσθετα, προσφέρουμε ειδικές εκπτώσεις με βάση την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση του κάθε υποψηφίου. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν επίσης να διεκδικήσουν υποτροφίες με βάση το βαθμό απολυτηρίου τους ή τη διάκρισή τους στον αθλητισμό.

«Δεχόμαστε αιτήσεις για μετεγγραφές ή μεταφορά μαθημάτων από άλλα αναγνωρισμένα ακαδημαϊκά ιδρύματα»

Πώς τα πανεπιστημιακά ιδρύματα μπορούν να συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση τέτοιου είδους κρίσεων;
Είναι φανερό ότι η ακαδημαϊκή κοινότητα, με την εμπειρία, την εξειδίκευση και την τεχνογνωσία που διαθέτει, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη διαχείριση τέτοιων κρίσεων. Σε περιόδους κρίσης και αβεβαιότητας, η κοινωνία τείνει να καταφεύγει στην έρευνα, στην καινοτομία, στην εξειδικευμένη γνώση. Αυτή την περίοδο, στην προσπάθεια αντιμετώπισης της πανδημίας, είδαμε συνέργειες ανάμεσα σε κρατικούς φορείς, ιδιωτικούς οργανισμούς και πανεπιστημιακά ιδρύματα, είδαμε ακαδημαϊκούς και ερευνητές να κινητοποιούνται, να κάνουν παρεμβάσεις, να προσφέρουν λύσεις και συμβουλές, να δίνουν απαντήσεις. Γενικότερα, η τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσα από την έρευνα και καινοτομία, συμβάλλει ουσιαστικά στην επίλυση των πιο επειγόντων προβλημάτων της κοινωνίας. Γι’ αυτό και η επένδυση στην έρευνα και την καινοτομία αποτελεί θεμέλιο για την ευημερία και εξέλιξη της κοινωνίας για ένα καλύτερο αύριο.

«Ειδικές εκπτώσεις με βάση την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση του κάθε υποψηφίου»

Για την ερχόμενη ακαδημαϊκή χρονιά πώς προετοιμάζεστε; Σας ανησυχεί ένα νέο ενδεχόμενο κύμα πανδημίας;
Σίγουρα απευχόμαστε δεύτερο κύμα πανδημίας και ελπίζουμε η επιδημιολογική εικόνα της Κύπρου να παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα, ούτως ώστε να μην επανέλθουν αυστηρά περιοριστικά μέτρα. Σε κάθε περίπτωση, εμείς παρακολουθούμε στενά την κατάσταση και είμαστε έτοιμοι να προσαρμοστούμε στις οποιεσδήποτε συνθήκες ώστε οι φοιτητές μας να συνεχίσουν απρόσκοπτα την ακαδημαϊκή τους πορεία. Με βάση ανακοίνωση του Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης για το Χειμερινό εξάμηνο 2020-21, μπορούμε να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε, όπου αυτό είναι εφικτό, εναλλακτικές μεθόδους διδασκαλίας για τα συμβατικά προγράμματα, καθώς επίσης και συνδυασμό των μεθόδων αυτών. Έτσι, είμαστε σε θέση να εγγυηθούμε ότι κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες οι νεοεισερχόμενοι φοιτητές θα αρχίσουν, θα συνεχίσουν και θα ολοκληρώσουν τις σπουδές τους με βάση τα υψηλότερα πρότυπα ποιότητας. Λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλίσουμε την ομαλή τους ένταξη στην κοινότητά μας και την αδιάλειπτη συνέχιση της ακαδημαϊκής τους πορείας. Τέλος, ακολουθώντας τη φοιτητοκεντρική μας προσέγγιση, η οποία αποτελεί διαχρονικά κεντρικό πυλώνα της φιλοσοφίας μας, είμαστε σε θέση να τους προσφέρουμε οποιαδήποτε στήριξη χρειαστούν, είτε ακαδημαϊκή, είτε προσωπική. Νοείται ότι εφαρμόζουμε και θα συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε αυστηρά πρωτόκολλα ασφάλειας και υγείας και θα δοθεί έμφαση στους περιορισμούς πυκνότητας φοιτητών και προσωπικού στους χώρους.