ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΤΙΔΗΣ: Ο σκιτσογράφος πρέπει να τολμά και να είναι καυστικός

Ο ρόλος του σκιτσογράφου σήμερα, λόγω κρίσης, είναι πολύ πιο σημαντικός, λέει ο γνωστός σκιτσογράφος

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΥΡΗ

Ο σκιτσογράφος πρέπει να είναι ειλικρινής στους αναγνώστες του και να λέει πάντα την αλήθεια, να τολμά και να είναι καυστικός. Με άλλα λόγια να βγάζει τη γλώσσα του αναιδώς στην εξουσία, δηλώνει στη «Χαραυγή» ο γνωστός σκιτσογράφος Γιώργος Μιτίδης, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του νέου βιβλίου που περιέχει σκίτσα του και φέρει το γενικό τίτλο «Στη χώρα των Μασάι».

Για τον Γιώργο Μιτίδη ο ρόλος του σκιτσογράφου σήμερα είναι πολύ πιο σημαντικός από άλλες εποχές, μιας και βρισκόμαστε σε κρίση. «Οι προκλήσεις είναι πολλές, τα ερεθίσματα πάμπολλα και τα συναισθήματα στα ύψη», λέει.

Εχετε κυκλοφορήσει πρόσφατα το βιβλίο «Στη χώρα των Μασάι», που περιέχει δικά σας σκίτσα. Στο παρελθόν έχετε εκδώσει και άλλα βιβλία με σκίτσα σας. Τι είναι εκείνο που σας ωθεί προς αυτή την ενέργεια;

Εκείνο που με ωθεί να εκδίδω τα σκίτσα μου σε βιβλίο κάθε χρόνο είναι η ανάγκη να καταγράψω την πραγματικότητα, πολιτική και κοινωνική. Ακριβώς, δηλαδή, ό,τι κάνει ένας γιατρός σε έναν ασθενή, μια ακτινογραφία για να διαπιστώσει το μέγεθος του προβλήματος και να βοηθήσει να μπει νυστέρι, ώστε να εξυγιανθεί μια κοινωνία, η οποία πάσχει και στην περίπτωση της Κύπρου πάσχει σοβαρά. Κάποτε πίστευα πως η κυπριακή κοινωνία βρισκόταν στη συντήρηση… Σιγά-σιγά αρχίζω και πιστεύω πως βρίσκεται στη φορμόλη!

Είναι σκίτσα που δημοσιεύονται για πρώτη φορά ή έχουν δημοσιευθεί προηγουμένως σε κάποιο άλλο έντυπο;

Στο βιβλίο περιέχονται σκίτσα που έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα που είναι αδημοσίευτα. Ορισμένα, όπως είπα, έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, άλλα στην προσωπική μου σελίδα στο διαδίκτυο και αρκετά άλλα βλέπουν το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά.

Τα σκίτσα σας πιστεύετε ότι είναι διαχρονικά; Δηλαδή πιστεύετε ότι θα λειτουργούν και τα επόμενα χρόνια;

Επειδή πιστεύω πως η ιστορία επαναλαμβάνεται, ο άνθρωπος παραμένει πάντα ο ίδιος, η ίδια πάντα σχέση εξουσιαστή-εξουσιαζομένου και η διαφθορά, αναπόσπαστο μέρος του συστήματος. Ναι πιστεύω πως σε γενικές γραμμές ότι η εξουσία πάντοτε θα βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής και αυτή είναι η δουλειά του καλλιτέχνη να τους κάνει κριτική. Οσο για τα λάθη και την κατάχρηση της εξουσίας, θα είναι πάντα στην ημερήσια διάταξη εξού και θα είναι διαχρονική η κριτική που θα ασκείται από τους σκιτσογράφους.

Τα θέματα διαφθοράς, σκανδάλων, ανεργίας, ακρίβειας, απεργιών είναι θέματα που θα απασχολούν πάντοτε την κοινωνία. Το κατά πόσον ένας σκιτσογράφος μένει διαχρονικός, αυτό εξαρτάται πόσο ουσιαστικός και αληθινός είναι, αν τα σκίτσα του είναι πνευματώδη και φιλοσοφημένα και κατά πόσο τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται είναι επί της ουσίας και όχι ευτελή και εφήμερα. Και αυτό ισχύει για όλους τους καλλιτέχνες όποια τέχνη και αν υπηρετούν.

Ποιο ρόλο καλείται να διαδραματίσει ο σκιτσογράφος σήμερα και τι πρέπει να τον διακρίνει για να είναι πετυχημένος;

Ας μου επιτραπεί να πω ότι ο ρόλος του σκιτσογράφου σήμερα είναι πολύ πιο σημαντικός από άλλες εποχές, μιας και βρισκόμαστε σε κρίση. Οι προκλήσεις είναι πολλές, τα ερεθίσματα πάμπολλα και ο συναισθηματισμός στα ύψη. Ποτέ άλλοτε η κοινωνία δεν έχει ζήσει τόση διαφθορά και σήψη, ή ακριβέστερα ποτέ δεν είδε το φως της δημοσιότητας τόση διαφθορά και σήψη.

Γι’ αυτό επιβάλλεται να είναι καυστικός, να μη βουτάει το πενάκι του στο μελάνι αλλά στο βιτριόλι και να είναι αναιδής απέναντι στην εξουσία. Και όπως λέει και ο φίλος μου ο Τίτος, «το χιούμορ είναι ασεβές». Εγω θα πρόσθετα πως είναι και ανατρεπτικό.

Αρα, καθήκον του είναι να αναδεικνύει τα σκάνδαλα, την αντιφατικότητα των αποφάσεων, τα λάθη, τη διαφθορά και την αλαζονεία των κυβερνώντων αδιακρίτως και γενικά όσων ασκούν εξουσία. Η δημοσίευση της είδησης είναι δουλειά του δημοσιογράφου.

Ο σκιτσογράφος παίρνει την είδηση, την οποία κρίνει και σχολιάζει χρησιμοποιώντας ένα μεγεθυντικό φακό και την καυτηριάζει εκφράζοντας το λαϊκό αίσθημα. Εκφράζει, δηλαδή, τον μέσο πολίτη. Ο σκιτσογράφος πρέπει να είναι ειλικρινής στους αναγνώστες του και να λέει πάντα την αλήθεια, πρέπει να τολμά και να είναι καυστικός. Με άλλα λόγια, να βγάζει τη γλώσσα του αναιδώς στην εξουσία.

Στην Κύπρο παρόλο που έχουμε αξιόλογους σκιτσογράφους δεν έχουν κατορθώσει, πιστεύω, να αποτελέσουν κάποια σχολή, με δικά της στοιχεία και χαρακτηριστικά, όπως παρατηρείται στην Ελλάδα. Ποιοι είναι οι λόγοι;

Ο λόγος που οι σκιτσογράφοι δεν αποτελούν μια σχολή στην Κύπρο είναι γιατί η γελοιογραφία είναι αποσπασματική- δεν έχουμε ιστορία σε αυτόν τον τομέα- δεν έχει συνέχεια και συνοχή, είμαστε μικρός χώρος και η γελοιογραφία είναι καινούργιο «φρούτο» στην πολιτική ζωή του τόπου.

Εχεις δεχθεί επηρεασμούς από τους Ελληνες σκιτσογράφους και για ποιον έχεις να πεις ένα λόγο;

Σίγουρα έχω δεχθεί επιρροές από τους Ελληνες σκιτσογράφους μιας και έχω ζήσει πολλά χρόνια στην Αθήνα και εχω μυηθεί στο Αττικό χιούμορ… και η Ελλάδα έχει παράδοση στη γελοιογραφία… Βασικά η Ελλάδα είναι μια σχολή που περιέχει όλες τις τάσεις και ολα τα είδη χιούμορ και σάτιρας. Μπορώ να πω πως βρίσκεις το χιούμορ σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του Ελληνα.

Η διακυβέρνηση Αναστασιάδη με το πενάκι του Γ. Μιτίδη

Αν σου ζητούσα να μου σκιτσάρεις στο χαρτί τη διακυβέρνηση του κ. Αναστασιάδη πώς θα την απέδιδες; Μπορούμε να έχουμε αυτό το σκίτσο;

Δεν θα πω πώς θα ζωγραφίσω τη διακυβέρνηση του Αναστασιάδη (με μελανά χρώματα) αλλά θα σας πω: Ορίστε η γελοιογραφία και κρίνετε…