Άνθη του κακού

Της Ανθής Ερμογένους

Μειωμένη ποινή στο βιαστή, «δεν ήταν παρθένα» είπε Κύπριος δικαστής. «Δες το δαντελένιο στρινγκ της, απόδειξη συναίνεσης» ο Ιρλανδός δικαστής. Φόνοι, βία, βιασμοί, και λέγαμε «είχε σχέση μαζί του παλιότερα».

ΜΜΕ είπαν τη δολοφονία της Σοφίας έγκλημα πάθους. Λες και γράφαμε Σαίξπηρ. Ξέρω κι άλλες φοβισμένες, πλένουν πιάτα χωρίς άχνα γιατί η παραμικρή λέξη τού δημιουργεί νεύρα. Φίλη που την κλείδωσε χωρίς ρεύμα στο σπίτι, δεν ξέραμε αν σχεδίαζε κάτι επικίνδυνο, που φώναζε από τη μέσα μεριά σε κρίση πανικού, που έφερα αστυνομία και είπαν «είναι ιδιωτική υπόθεση κυρία μου, δεν θα επεμβαίνει η αστυνομία στους καβγάδες ζευγαριών». Θυμάμαι άλλη που την κλοτσούσε στη μέση του δρόμου και μας είπαν, «ξέρετε ποιος είναι αυτός; Ο άντρας της». Λες κι ήταν ιδιοκτησία του και δικαιούται. Άλλη που την έστειλαν στις μικροπαραβάσεις. Ο πιθανός μελλοντικός φόνος είναι μικροπαράβαση.

Σε όλες είπαν πήγαινε κι αν σε ξανακτυπήσει έλα. Κλαίει, μετάνιωσε, έκανε ένα λάθος αλλά σε αγαπά. Ή το άλλο. «Γιατί να πάρω κατάθεση, αφού την επόμενη την αποσύρουν». Η άρνηση λοιπόν των θυμάτων να καταθέσουν και να δικαστεί ο θύτης, μάθε πως έχει το όνομα της παντελούς έλλειψης προστασίας. Επιστρέφουν στο σπίτι τους πιο τρομαγμένες. Αυτή είναι η κουλτούρα της βίας κυρίες μου, αυτή κι η πραγματικότητά της. Αυτές οι ιδιοφυείς ηθικογνωμοσύνες. Και οι δικές μας σιωπηρές συγκαταθέσεις, αντάξια τέρατα.
Ο Ιατρόπουλος, πρώην Αστυνομικός Διευθυντής Λεμεσού, μου είπε: «Ξέρεις πόσους γάμους έσωσα εγώ; Που τις έστελνα να μερώσουν; Φώναζε η ψυχολόγος του τμήματος αλλά εγώ κάνω δέκα ψυχολόγους, με έπαιρναν οι άντρες και μου ‘λεγαν ευχαριστώ που έσωσες το σπίτι μου κύριε Αντρέα μου». Όμοιας ελλιπούς παιδείας και ο τωρινός Διευθυντής, που όταν καταγγείλαμε βία από αστυνομικούς, χωρίς διερεύνηση, απάντησε, «μόνο από το υφάκι σας κατάλαβα ποιος φταίει». Η κουλτούρα είναι μία, είναι κοινή, είναι το εκκρεμές πάνω στο κεφάλι κάθε γυναίκας που παραμένει ενδεχόμενη νεκρή. Αστυνομικά δελτία: «Πρέπει να διερευνήσουμε τα αίτια». Λες και σε βία, φόνο και βιασμό το αίτιο μετριάζει. Λες κι έχουν συγχωροχάρτια να μοιράσουν. Λες και όταν διερευνούν κλοπή ή ναρκωτικά, κοιτάζουν αν πεινούσε ή αν έζησε ζωή καημένη ο ύποπτος.

Στα χαρτιά του Οδηγού χειρισμού, όλα φαίνονται τακτοποιημένα και λειτουργικά. Μα η θεσμική κουλτούρα βαριανασαίνει. Θεσμική κουλτούρα που εξαργύρωσε σε έντεκα νεκρές φέτος, είμαστε σχεδόν στη δωδέκατη. Γιατί και να ζήσει η γυναίκα που την έκαψε με οξύ, πες μου αν λέγεται ζωή. Δώδεκα σαν τα μεσάνυκτά μας. Δώδεκα, σαν την παραμονή του αριθμού της κακοτυχίας. Δώδεκα σαν την ώρα που η μέρα γίνεται νύχτα. Μια ντουζίνα γυναίκες σε ένα χρόνο είναι πολλές.

Ο δρ Κωνσταντινίδης, που εκπαιδεύει στην αστυνομική ακαδημία για χειρισμό της βίας κατά των γυναικών, είπε πως οι νέοι αστυνομικοί αποκτούν άλλη κουλτούρα. Το πρόβλημα είναι πως μέχρι να φτάσουν σε θέσεις κλειδιά αυτοί οι αστυνομικοί, θα έχουμε περάσει σχεδόν μια ακόμα δεκαετία.

Τώρα, για να βρεις με όρους πιθανοτήτων, αν θα είσαι μια από αυτές, πολλαπλασίασε τη δεκαετία με το δώδεκα.