Ενα βήμα προς την ελευθερία…

Της Ελένης Κωνσταντίνου

Η βία στην οικογένεια είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, ένα κοινωνικό πρόβλημα το οποίο δυστυχώς έχει απλώσει ανησυχητικά τα πλοκάμια του και στη χώρα μας.
Πρόκειται για ένα διπλό όπως χαρακτηρίζεται έγκλημα αφού έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών που ζουν σε βίαιο οικογενειακό περιβάλλον. Σύμφωνα με το νόμο, άλλωστε, όταν ένας σύζυγος κακοποιεί την/τον σύζυγό του/της στην παρουσία ανήλικου παιδιού τους τότε διαπράττονται ταυτόχρονα δύο διαφορετικά αδικήματα.

Σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική είναι οι μορφές βίας που σαν εφιάλτης πλακώνουν τα όνειρα συζύγων, παιδιών, αδελφιών. Ανθρώπων που υποφέρουν βουβά, «φυλακισμένοι» από τους δυνάστες τους οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι άτομα του οικογενειακού τους περιβάλλοντος.

Δυστυχώς οι αριθμοί δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικοί αφού χρόνο με το χρόνο παρουσιάζεται σημαντική αύξηση στα περιστατικά βίας που έχουν καταγραφεί από τον Σύνδεσμο Πρόληψης της Βίας στην Οικογένεια, ενώ παράλληλα τα περιστατικά βίας στη χώρα μας είναι δυσανάλογα σε σχέση με τον πληθυσμό.

Η βία κατά των γυναικών αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Εμφανίζεται σε όλες τις κοινωνίες και κοινωνικές τάξεις και επηρεάζει γυναίκες κάθε ηλικίας ανεξαρτήτως μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου, και το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους θύτες. Δυστυχώς, η έλλειψη αποτελεσματικού μηχανισμού συλλογής και καταγραφής των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας δεν επιτρέπει μια πιο ολοκληρωμένη αντίληψη για τις διαστάσεις του φαινομένου στην Κύπρο. Αλλά ακόμη και όσα περιστατικά καταγράφονται δεν σημαίνει ότι είναι τα μόνα. Ισως να υπάρχουν πολύ περισσότερα, τα οποία ποτέ δεν καταγγέλλονται.

Οι κοινωνικές πιέσεις, ο στιγματισμός, ο φόβος του κουτσομπολιού είναι σαφώς αυξημένα στη μικρή κυπριακή κοινωνία, ενώ είναι ακόμα πιο ριζωμένες -σε σχέση με άλλες χώρες- οι αντιλήψεις που αποδέχονται τη βίαιη συμπεριφορά των ανδρών ή αποδίδουν ευθύνες και στο ίδιο το θύμα. Επιπλέον δεν μπορούμε να αγνοούμε το γεγονός ότι από την καταγγελία μέχρι την καταδίκη του δράστη μεσολαβούν δεκάδες εμπόδια και παγίδες. Ολο αυτό το διάστημα, η γυναίκα μπορεί να εκβιαστεί, να πειστεί ή και να δελεαστεί με μια πρόσκαιρη αλλαγή συμπεριφοράς του συντρόφου της και να αποσύρει τις καταγγελίες, να επιστρέψει πίσω. Ως αρνητικός παράγοντας στις μέρες μας είναι και η οικονομική κρίση.

Η ανεργία, η αποκοπή επιδομάτων από το κράτος οδηγούν τις γυναίκες-θύματα να υπομένουν και να υποφέρουν. Να μην τολμούν να καλέσουν για βοήθεια το 1440. Βέβαια πέρα από όλα αυτά το έργο που διατελεί ο Σύνδεσμος στη χώρα μας είναι πολύ σημαντικό. Ας ελπίσουμε ότι διαβάζοντας αυτές τις γραμμές κάποιες γυναίκες που βρίσκονται σε αυτή τη θέση να τολμήσουν το βήμα προς την ελευθερία, για τις ίδιες και τα παιδιά τους.