Φαινόμενο φτερού και ρουκέτας (και) στα επιτόκια

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Τα επιτόκια στην Κύπρο παρουσιάζουν το ίδιο φαινόμενο το οποίο παρατηρείται στα πετρελαιοειδή, αφού αυξάνονται με ταχύ ρυθμό όταν υπάρχουν αυξήσεις και μειώνονται με βραδύ ρυθμό όταν υπάρχουν μειώσεις. Δηλαδή παρουσιάζεται και εδώ το φαινόμενο του φτερού και της ρουκέτας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, τον Δεκέμβριο του 2017 οι τράπεζες πλήρωναν επιτόκιο 1,42% στις υφιστάμενες καταθέσεις των νοικοκυριών και χρέωναν τους δανειολήπτες με 3,03% για δάνεια που αφορούσαν την αγορά κατοικίας. Αντίστοιχα τον Νοέμβριο του 2018 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) πλήρωναν 0,9% στις καταθέσεις και χρέωναν 2,69%. Δηλαδή οι τράπεζες μείωσαν κατά 0,52% το επιτόκιο το οποίο πληρώνουν στις καταθέσεις των νοικοκυριών, αλλά μείωσαν μόνο κατά 0,34% το επιτόκιο το οποίο χρεώνουν τους δανειολήπτες. Το υπόλοιπο 0,18% το κράτησαν στα ταμεία τους.

Επίσης στις επιχειρήσεις οι τράπεζες μείωσαν το επιτόκιο το οποίο πληρώνουν στις καταθέσεις κατά 0,58% (από 1,37% σε 0,79%), αλλά μείωσαν μόνο κατά 0,27% (από 3,62% σε 3,35%) το επιτόκιο το οποίο χρεώνουν τους δανειολήπτες. Το υπόλοιπο 0,27% το κράτησαν στα ταμεία τους, ενισχύοντας την κερδοφορία τους.

Την εποχή που αυξάνονταν τα επιτόκια στις καταθέσεις, οι τράπεζες επέβαλλαν αντίστοιχες ή/και μεγαλύτερες αυξήσεις στα δανειστικά επιτόκια. Δηλαδή κινούνταν με ρυθμό ρουκέτας. Αλλά σήμερα που μειώνονται τα επιτόκια στις καταθέσεις, κινούνται με ρυθμό φτερού που ανεμίζει στον αέρα και χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο μέχρι να φτάσει στο έδαφος.

Το φαινόμενο του φτερού και της ρουκέτας φέρνει πάντα μεγάλα κέρδη για τις επιχειρήσεις και αντίστοιχες ζημιές για τους καταναλωτές. Πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο παρατηρήθηκε πολλές φορές στα καύσιμα και το οποίο παρατηρείται τώρα και στα επιτόκια. Μάλιστα οι δύο περιπτώσεις παρουσιάζουν δύο κοινά ακόμη. Το πρώτο ότι αφορούν τα προϊόντα με την υψηλότερη δαπάνη για τα νοικοκυριά (καύσιμα και δόσεις δανείων) και το δεύτερο ότι οι καταναλωτές αισθάνονται ότι δεν μπορούν να βρούνε πουθενά το δίκαιο τους. Και αυτό επειδή οι υπό αναφορά αγορές λειτουργούν με ολιγοπώλια, ενώ οι θεσμοί οι οποίοι έχουν την ευθύνη για την εποπτεία των αγορών και για την προστασία των καταναλωτών, είναι βραδυκίνητοι. Ιδιαίτερα επί της παρούσας διακυβέρνησης οι υπό αναφορά θεσμοί έχουν δείξει μεγάλη ανοχή στα ιδιωτικά ολιγοπώλια, αφήνοντας τους καταναλωτές στο έλεός τους. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις η κυβέρνηση βοήθησε τα ιδιωτικά ολιγοπώλια, όπως για παράδειγμα με το κλείσιμο του Συνεργατισμού. Και κάπως έτσι γίνονται οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy