Στον… αέρα το φυσικό αέριο

Της Νίκης Κουλέρµου

Πανηγυρίζουν κάποιοι από τα «$9,5 δισ. προίκα από το “Αφροδίτη”», ενώ έχει αποδειχθεί, µε τους χειρισµούς αυτής της κυβέρνησης, ότι πόρρω απέχουν τα επικοινωνιακά τεχνάσµατα από την αποτελεσµατικότητα των σχεδιασµών της. Καλύτερη απόδειξη η καθυστέρηση –εδώ και 8 χρόνια από την ανακάλυψή του κοιτάσµατος– της εµπορικής αξιοποίησης του τεµαχίου Αφροδίτη, πρώτον, και δεύτερον, οι τουρκικές προκλήσεις που µπαίνουν αδιάλειπτα εµπόδιο στην αξιοποίηση του φυσικού µας πλούτου.

Για το τεµάχιο Αφροδίτη συγκεκριµένα δεν έγινε τίποτε από τις αδειοδοτηµένες εταιρείες, µέχρι που οι ίδιες απαίτησαν την επαναδιαπραγµάτευση της συµφωνίας για επανακαταµερισµό των εσόδων. ∆εν είναι γνωστό αν αυτό θα αποτελέσει προηγούµενο για να διεκδικήσουν και άλλες εταιρείες, στη συνέχεια, το ίδιο, αλλά το σίγουρο είναι ότι το πρώτο φυσικό αέριο από το «Αφροδίτη» δεν θα εισρεύσει στους αγωγούς προς την Αίγυπτο πριν το 2025. Κι αυτό µε την προϋπόθεση ότι όλα θα κυλήσουν οµαλά και σε συνθήκες ασφάλειας για την εξόρυξη του πολύτιµου καυσίµου.

Στο µεταξύ, δίνεται η αίσθηση ότι η Τουρκία δεν θα δώσει χώρο και χρόνο για τους ενεργειακούς σχεδιασµούς της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, καθώς η ίδια έχει τις διεκδικήσεις της από τη µια και από την άλλη δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή ∆ηµοκρατία για να επιλύσει µαζί της αυτή τη διαφορά και µάλιστα χωρίς να έχει υπογράψει τη Συµφωνία των Ηνωµένων Εθνών για το ∆ίκαιο της Θάλασσας.

Μόλις προχθές ο Ιταλός πρέσβης στη Λευκωσία επανέλαβε τη στήριξη της χώρας του στην Κυπριακή ∆ηµοκρατία και επιβεβαίωσε «το δικαίωµα της να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώµατα επί των φυσικών πόρων που υπάρχουν στην ΑΟΖ της, σύµφωνα µε το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο». Έχοντας υπόψη τοποθετήσεις και αναλύσεις που γίνονται από διεθνολόγους-νοµικούς, όπως της εµβέλειας του Τ. Τσιελεπή, προκύπτει ότι, πρώτον, η παρενόχληση των ενεργειακών σχεδιασµών από την Τουρκία δεν µπορεί να περάσει οριστικά στην Ιστορία αν δεν λυθεί το Κυπριακό.

∆εύτερον, θα πρέπει να επιλυθεί η διαφορά σε ό,τι αφορά τις διεκδικήσεις της Τουρκίας, είτε µε συµφωνία κατόπιν διαπραγµάτευσης µεταξύ Κυπριακής ∆ηµοκρατίας και Τουρκίας είτε µε δικαστικά µέσα. Αυτό τι σηµαίνει; Σηµαίνει ότι δεν είναι σίγουρο πόσα οφέλη και πότε ακριβώς θα έχουµε από τον φυσικό µας πλούτο αν δεν προχωρήσουµε σε επίλυση του Κυπριακού. Στην περίπτωση λύσης του Κυπριακού οι ειδικοί επισηµαίνουν ιδιαίτερα τη σύγκλιση που επιτεύχθηκε επί Χριστόφια-Ταλάτ και µε την οποία η τ/κ πλευρά είναι δεσµευµένη µε τη Συνθήκη για το ∆ίκαιο της Θάλασσας.

Έτσι, δεν θα χρειάζεται η συγκατάθεση καµίας εκ των δύο πολιτειών για τη θέση της οµοσπονδιακής ∆ηµοκρατίας ενώπιον διεθνών δικαστηρίων. Επιπλέον υπάρχουν οι συγκλίσεις για την αρµοδιότητα της διαχείρισης του φυσικού πλούτου και το διαµοιρασµό του. Σε όλες αυτές τις συγκλίσεις αναφέρεται ο ΓΓ του ΟΗΕ κι αυτό πολλαπλασιάζει την ανάγκη να επαναρχίσουν οι συνοµιλίες από ‘κεί που έµειναν, διαφυλάσσοντας και το κεκτηµένο των διαπραγµατεύσεων.
Αν δεν γίνουν όλα αυτά πολύ φοβόµαστε ότι η όποια προίκα από το φυσικό αέριο θα είναι στον αέρα…