Σύγχρονη τάση εµπορευµατικοποίησης;

Του Γιάννη Κακαρή

Μέρα µε τη µέρα βλέπουν το φως της δηµοσιότητας περιστατικά που επιβεβαιώνουν ότι η κρίση που βιώνουµε δεν είναι µόνο οικονοµική, αλλά και ανθρωπιστική. Πλέον έχουν δηµιουργηθεί νέα κοινωνικά δεδοµένα, µε τις κρατικές δοµές να µη φαίνονται ικανές να ανταποκριθούν. Το ίδιο και η κοινωνική πολιτική που εφαρµόζει η κυβέρνηση.

Παράδειγµα αποτελεί η πρόσφατη έκθεση της Επιτρόπου Προστασίας των ∆ικαιωµάτων του Παιδιού, η οποία σηµείωνε παραβιάσεις δικαιωµάτων αιτητών διεθνούς προστασίας και αιτητών ασύλου. Αµετάκλητες είναι οι επιπτώσεις στα επηρεαζόµενα παιδιά των οποίων παραβιάζεται αριθµός δικαιωµάτων τους, σύµφωνα µε το γραφείο της κας Κουρσουµπά.

Μερικές παραβιάσεις αφορούν το ∆ικαίωµα στη Ζωή, την Επιβίωση και την Ανάπτυξη και το ∆ικαίωµα στην Υγεία. Ένα άλλο σηµαντικό κοινωνικό ζήτηµα είναι ο θεσµός της αναδοχής. Ο συγκεκριµένος θεσµός παρέχει οικογενειακή φροντίδα σε παιδιά που αποµακρύνονται από τους βιολογικούς τους γονείς. Τη γονική µέριµνα αυτών των παιδιών αναλαµβάνουν βάσει νόµου οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Μέριµνας. Μια αποστολή η οποία είναι εξ αντικειµένου πολύ λεπτή και δύσκολη.

Ωστόσο αντί το κράτος να αναπτύξει την τεχνογνωσία και τις απαραίτητες διαδικασίες, ώστε να παρέχεται η καλύτερη δυνατή υπηρεσία στα παιδιά, έχει αποδεχθεί την αδυναµία του να ανταποκριθεί στον κοινωνικό του ρόλο. Η κυβέρνηση έχει παραχωρήσει την ευθύνη διαχείρισης του προγράµµατος αυτού σε µια ΜΚΟ. Εννοείται ότι η διεθνής αυτή οργάνωση χρηµατοδοτείται για την υλοποίηση του προγράµµατος. Την ίδια ώρα στη Βουλή ξεκίνησε η συζήτηση του νοµοσχεδίου για τη δηµιουργία Κοινωνικών επιχειρήσεων.

Οι Κοινωνικές επιχειρήσεις είναι ένα είδος επιχειρήσεων στο οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει έµφαση. Επιχειρήσεις που επιστρέφουν ένα τεράστιο ποσοστό από κέρδη τους για κοινωφελείς σκοπούς. Ακόµα, σε αυτές εµπίπτουν και επιχειρήσεις που εργοδοτούν σε µεγάλο ποσοστό άτοµα από τις ευπαθείς οµάδες του πληθυσµού.

Σε κάθε περίπτωση τυγχάνουν φορολογικών ελαφρύνσεων και σχετικών κρατικών επιχορηγήσεων. Σηµαντικό στοιχείο αποτελεί η δυνατότητα να αναλαµβάνουν προσφορές από το κράτος απευθείας, χωρίς τη διαδικασία προσφοροδότησης. Με βάση τα πιο πάνω δεν είναι καθόλου παράλογο στο µέλλον να αρχίσουν να παραχωρούνται αρµοδιότητες του κράτους σε Κοινωνικές επιχειρήσεις, οι οποίες ας µην ξεχνάµε ότι πρόκειται για ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Ως εκ τούτου, στην εξίσωση δεν πρέπει να ξεχνιέται το κέρδος. Αρκετά είναι τα ερωτηµατικά που προκύπτουν σχετικά µε τον έλεγχο και τη λειτουργία τους, ωστόσο δεν είναι αυτό το κύριο ερώτηµα. Πόσο παράλογη είναι η πιθανότητα µελλοντικής ανάθεσης της φιλοξενίας αστέγων σε Κοινωνικές επιχειρήσεις; Πόσο παράλογο είναι αν πούµε ότι όλα αυτά αποτελούν πρώιµα βήµατα για ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής πολιτικής;