Η αγορά ομολόγων από ΕΚΤ «τελειώνει» την τρόικα

«Το τέλος της τρόικα» φαίνεται να σηματοδοτεί η προκαταρκτική γνωμάτευση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αναφορικά με τη νομιμότητα του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ, σύμφωνα με όσα δηλώνει στους Financial Times ο πρώην Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της ΕΕ Όλι Ρεν.

Ο Γενικός Νομικός Σύμβουλος του Δικαστηρίου Πέδρο Κρουθ Βιγιαλόν έκρινε μεν πως το πρόγραμμα Άμεσων Νομισματικών Συναλλαγών (OMT) της ΕΚΤ συνάδει με την κοινοτική νομοθεσία και αποτελεί θεμιτή νομισματική πολιτική, ωστόσο σημείωσε πως η Τράπεζα θα «πρέπει να απέχει από οποιαδήποτε ευθεία ανάμιξη στο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας που εφαρμόζεται στην εν λόγω χώρα», δηλαδή τη χώρα της οποίας η Φρανκφούρτη αγοράζει τα ομόλογα.

Ο κ. Ρεν δηλώνει πως η αναφορά του Ευρωπαίου νομικού μοιάζει αρκετά κατηγορηματική και ότι «φαίνεται να βάζει τέλος στη συμμετοχή της ΕΚΤ στην τρόικα των ΕΕ-ΔΝΤ σε περίπτωση ενεργοποίησης του OMT». Όπως προσθέτει στη δήλωσή του στη βρετανική οικονομική εφημερίδα ο πρώην επίτροπος, «αυτό πιθανότατα θα σήμαινε την αρχή του τέλος για την τρόικα υπό το παρόν σχήμα της, κάτι που με τη σειρά του θα ωθούσε στην ευρωζώνη προς μία ακόμα σημαντική θεσμική μεταρρύθμιση».

Η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ

Ο γενικός εισαγγελέας του Δικαστηρίου της ΕΕ, Κρουζ Βιλλαλόν, εισηγήθηκε πως το πρόγραμμα OMT της ΕΚΤ είναι καταρχήν συμβατό με τη Συνθήκη της ΕΕ, μια εισήγηση η οποία αν υιοθετηθεί αναμένεται να έχει πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις.

Πρόκειται για πρόγραμμα που αποφασίστηκε, μολονότι ουδέποτε εφαρμόστηκε, κατά την κορύφωση της κρίσης του 2012, και προέβλεπε την αγορά κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά υπό ορισμένους όρους.

Η εισήγηση του γενικού εισαγγελέα εκτιμάται ότι λύνει τα χέρια του διοικητή της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, να προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν στην αγορά κρατικών ομολόγων – μια προοπτική που προκαλεί πολλές αντιδράσεις, κυρίως από μέρους της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, της Μπούντεσμπανκ – προκειμένου να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού και να ενισχύσει την ανάπτυξη.

Ο γενικός εισαγγελέας σημείωσε επίσης ότι “σε περίπτωση που προχωρήσει η εφαρμογή του προγράμματος ΟΜΤ απαιτείται, προκειμένου το πρόγραμμα αυτό να διατηρήσει το χαρακτήρα του ως μέτρο νομισματικής πολιτικής, η ΕΚΤ να απέχει από κάθε άμεση συμμετοχή στο πρόγραμμα χρηματοδοτικής βοήθειας που εφαρμόζεται στο οικείο κράτος.”

Στελέχη της Κομισιόν ερμήνευαν αυτήν την επισήμανση του γενικού εισαγγελέα ως υπόδειξη για απομάκρυνση της ΕΚΤ από το σχήμα της τρόικα. Εκπρόσωπος της Κομισιόν που ρωτήθηκε σχετικά αρνήθηκε να σχολιάσει το θέμα μέχρις ότου υπάρξει απόφαση του Δικαστηρίου, αλλά επιβεβαίωσε πως “ακούγονται διάφορες ιδέες γύρω από το τραπέζι” για την αναθεώρηση της λειτουργίας της τρόικα.