Η ανεκτίμητη προσφορά στον πολιτισμό του Κώστα Παρτασίδη

Μνήμη Κώστα Παρτασίδη (1919-1977) 

Η ανεκτίμητη προσφορά στον πολιτισμό του Κώστα Παρτασίδη

Στον σημερινό Ορίζοντα αποσπάσματα από το άρθρο Ανεκτίμητη προσφορά στον πολιτισμό, την κοινωνική πρόνοια και τον αθλητισμό του Μπάμπη Αναγιωτού από την έκδοση-λευκωμα τόμο Κώστας Παρτασίδης (1919-1977), Ο Δήμαρχος, ο αγωνιστής, ο οραματιστής, επετειακή έκδοση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Κώστα Παρτασίδη. Συντονιστής και υπεύθυνος έκδοσης είναι ο Τάσος Αγγελής. Ένα εξαιρετικό άρθρο που αποτυπώνει την πολύπλευρη και πραγματικά ανεκτίμητη προσφορά του Κώστα Παρτασίδη στον πολιτισμό και την κοινωνική πρόνοια.

Η σημαντική αυτή έκδοση που αξίζει να διαβαστεί έγινε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα εκατό χρόνια από την γέννηση του Κώστα Παρτασίδη. Σε αυτήν υπάρχουν χαιρετισμοί από τον Άντρο Κυπριανού, Γ.Γ. της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, του Δημάρχου Λεμεσού Νίκου Νικολαΐδη και  των πρώην δημάρχων Λεμεσού Αντώνη Χατζηπαύλου, Δημήτρη Κοντίδη και Ανδρέα Χρίστου.

Στο τόμο γράφουν για τη ζωή, τη δημιουργία, τους αγώνες, τη δράση και τα οράματα του Κώστα Παρτασίδη, ο Τάσος Αγγελής, ο Μπάμπης Αναγιώτος, ο Γιώργος Παυλίδης, ο Χριστάκης Σεργίδης, ο Χρύσανθος Χρυσάνθου, ο Γιαννάκης Κολοκασίδης, ο Σάββας Παυλίδης, η Έλλη Παιονίδου, ο Κυριάκος Τσιούπρας και ο Μίμης Σοφοκλέους.

Όπως ήδη αναφέραμε υπεύθυνος έκδοσης είναι ο Τάσος Αγγελής.  Γενική επιμέλεια είχε ο Χρύσανθος Χρυσάνθου, καλλιτεχνική επιμέλεια ο Χρήστος Αρβανίτης και η εκτύπωση έγινε στο Printco Cassoulides. Για επικοινωνία σχετικά με την έκδοση [email protected]

Οι καταβολές του καθόρισαν τα πιστεύω του

[…]  Μέσα σ’ αυτές, λοιπόν, τις συνθήκες διαμορφώθηκε και καλλιεργήθηκε η αγάπη και το ενδιαφέρον του Κώστα Παρτασίδη για τον πολιτισμό σε όλες του τις εκφάνσεις, γι’ αυτό τον βλέπουμε σε σχολική φωτογραφία να ανεβαίνει στο θεατρικό σανίδι, ενώ σε μιαν άλλη, μέλος πια των συντεχνιών της Αμμοχώστου, να συνεχίζει την ερασιτεχνική θεατρική του ενασχόληση.

Ο Κώστας Παρτασίδης φαίνεται ότι από τα μαθητικά του χρόνια ασχολήθηκε με τη μουσική, μαθαίνοντας, κατά πάσαν πιθανότητα, να παίζει έγχορδα μουσικά όργανα. Σε δύο φωτογραφίες του, τον Ιανουάριο του 1961, τον βλέπουμε να κρατάει μαντολίνο και κιθάρα, σε διασκέδαση μαζί με γνωστούς κανταδόρους της Λεμεσού, προφανώς σε «γενική πρόβα» για τα καρναβαλίστικα γλέντια που θα ακολουθούσαν πολύ σύντομα. Φαίνεται πως, αφού εγκαταστάθηκε σε νεαρή ηλικία στη Λεμεσό, γρήγορα αφομοίωσε τους ρυθμούς, τη νοοτροπία και το πνεύμα της πόλης αυτής. Επιπρόσθετα, η φιλία που ανέπτυξε με ανθρώπους της καρναβαλίστικης παράδοσης τον κατέστησε υπέρμαχο των Καρναβαλιών. Αυτό εξηγεί και το σθένος με το οποίο υπερασπίστηκε τον καρναβαλίστικο θεσμό κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δημάρχου.

Στα μαθητικά και νεανικά του χρόνια ο Κώστας Παρτασίδης ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, και ειδικά με το σκίτσο, αφού στο αρχείο του βρέθηκαν τέτοια σχέδια με φυσιογνωμίες φίλων, συνεργατών και γνωστών του στις διάφορες συναναστροφές του. (i) Επίσης, μελέτησε κι έγραψε ο ίδιος ποίηση, όπως μαρτυρούν μερικά ποιήματά του, που βρέθηκαν στο αρχείο του, γραμμένα στην εφηβική και νεανική του ηλικία. (ii)

Η σχέση του Κώστα Παρτασίδη με τη μουσική, όμως, δεν σταματούσε στο ελαφρό τραγούδι του γλεντιού και της παρέας. Εμβάθυνε τη μουσική του καλλιέργεια με τη συστηματική ακρόαση ιδίως κλασικής μουσικής, στις λιγοστές ώρες ξεκούρασης από το βαριά επιφορτισμένο καθημερινό του πρόγραμμα, αφού διέθετε στο σπίτι του σημαντική συλλογή δίσκων κλασικής μουσικής. (iii) Η αγάπη του για τη μουσική τον ώθησε στο να επιθυμεί διακαώς όπως τα παιδιά του μάθουν κάποιο μουσικό όργανο. (iv) Η μουσική του παιδεία και η μεγάλη αγάπη που έτρεφε γι’ αυτήν, όπως θα δούμε στη συνέχεια, τον καθοδήγησε στη διοργάνωση ή φιλοξενία στο δημοτικό μέγαρο πάμπολλων συναυλιών και μουσικών εκδηλώσεων.

Βαθιά φιλία τον συνέδεε με πολλούς ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Επιστήθιος φίλος του ήταν ο ποιητής Θεοδόσης Πιερίδης, τον οποίο φιλοξένησε με τη σύζυγό του, Αλεξάνδρα, στο σπίτι του στη Λεμεσό, όταν αυτός επέστρεψε από τη Ρουμανία για μόνιμη εγκατάσταση στην Κύπρο, το 1962.(v) Προσωπικός του φίλος υπήρξε και ο μουσουργός Σόλων Μιχαηλίδης, που τον συμβουλευόταν συχνά, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δημάρχου, περί μουσικών θεμάτων, ακόμα και όταν ο Σόλων Μιχαηλίδης βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη. Προσωπικοί του φίλοι ήσαν ο ποιητής Τεύκρος Ανθίας και οι ζωγράφοι Χριστόφορος Σάββα και John Corbidge.

Σημαντικότατες ήσαν και οι επιδράσεις που άσκησαν στον χαρακτήρα του, εκτός από την αριστερή του ιδεολογία που προαναφέραμε, και η τριβή του με τα συνδικαλιστικά πράγματα του τόπου. Επίσης καθοριστικές ήσαν οι κακουχίες, οι ταλαιπωρίες και οι άσχημες εμπειρίες που απέκτησε ο Κώστας Παρτασίδης την περίοδο της εθελοντικής στράτευσής του κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, στην ανάπτυξη των ανθρωπιστικών αξιών και βαθύτατης κοινωνικής συνείδησης. Αυτά τον ώθησαν στην πρώτη γραμμή των αγώνων για κοινωνικές παροχές, διευκολύνσεις και βοηθήματα που αφορούσαν τους άπορους, τους φτωχούς, τους αναξιοπαθούντες, τους χαμηλά αμειβόμενους και τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα.

i , ii, iii, iv, v: Προσωπικές μαρτυρίες από τον Βάσο Παρτασίδη και τη Βάλια Παρτασίδη – Αγγελή.

 

Έφερε νέο αέρα στον πολιτισμό της Λεμεσού

Με την ανάμειξη και ανέλιξή του στα δημοτικά πράγματα της Λεμεσού, για ένα διάστημα το 1943, προτού καταταγεί ως εθελοντής στο Κυπριακό Σύνταγμα, και από το 1946 μέχρι το 1949, υπό την ιδιότητά του ως δημοτικού συμβούλου, κατά τη δημαρχία του Πλουτή Σέρβα, εντόπισε το ιστορικό και γεωγραφικό «στίγμα» της πόλης, καθώς επίσης τις δυνατότητες ανάπτυξης που αυτή εν δυνάμει εμπερικλείει. Ήρθε ακόμη σε άμεση επαφή με το κοινωνικο-πολιτισμικό «γίγνεσθαι» της Λεμεσού, που οι προηγούμενοι δήμαρχοί της, άλλος λίγο άλλος περισσότερο, κληροδότησαν στην πόλη, μετατρέποντάς την, από «μεγάλο χωριό» που υπήρξε στα χρόνια της οθωμανοκρατίας, σε ανθούσα και προοδευμένη πόλη σε όλους τους τομείς της κοινωνικής έκφανσης, κατά τα πρώτα 50 χρόνια της βρετανικής κυριαρχίας. Είχε αρχίσει πια να αναπτύσσεται το «αστικό στάτους» μέσα από την κοινωνική ανάπτυξη της κοινότητας και με την οικοδόμηση του αστικού περιβάλλοντος, όπως εύστοχα παρατηρεί ο κοινωνιολόγος και εκπαιδευτικός Παναγιώτης Περσιάνης( i)

Με τη συμμετοχή του στα κοινά, ο Κώστας Παρτασίδης ήρθε σε επαφή με σημαντικότατες πνευματικές φυσιογνωμίες της πόλης, με ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών, όπως: τους εκπαιδευτικούς και συγγραφείς Νικόλαο Ξιούτα και Κώστα Πιλαβάκη, τους ζωγράφους Αδαμάντιο Διαμαντή, Τηλέμαχο Κάνθο, Βίκτωρα Ιωαννίδη και Βασίλη Βρυωνίδη, τον γλύπτη Χρυσόστομο Κ. Περδίο, τον ποιητή Πυθαγόρα Δρουσιώτη, τους μουσουργούς Σόλωνα Μιχαηλίδη και Γεώργιο Μιχαηλίδη, αλλά και πολλούς άλλους. Η στενή φιλία που ανέπτυξε με μερικούς από αυτούς, ή ακόμα και η απλή συναναστροφή και συνεργασία που είχε με άλλους, συνέβαλαν σε πολύ μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση των απόψεών του στα θέματα του πολιτισμού, στην πνευματική καλλιέργειά του και στην πολιτιστική δράση που ανέπτυξε αργότερα ως δήμαρχος.

i  Βλ. Περσιάνης Παναγιώτης, Πόλεις και Πολιτισμός, Intercollege Press, Λευκωσία, 2007.