Η ατζέντα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Οι προτεραιότητες των ευρωβουλευτών το 2017

Της Γιώργιας Ερωτοκρίτου

Η διαχείριση του μηχανισμού ασύλου, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η φοροδιαφυγή, η προστασία των καταναλωτών, η ενιαία ψηφιακή αγορά και το θέμα των κλιματικών αλλαγών αποτελούν μερικές από τις προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το 2017.

Συγκεκριμένα, το Ευρωκοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει προτάσεις για την ανανέωση του κανονισμού του Δουβλίνου ΙΙ, μέσα στο 2017. Ο κανονισμός Δουβλίνο ΙΙ είναι νομικό κείμενο που θεσπίστηκε από την ΕΕ και καθορίζει τη χώρα, η οποία θα είναι υπεύθυνη για να δώσει άσυλο στον αιτούντα πρόσφυγα. Η Κομισιόν προτείνει με τους νέους κανόνες, την άμεση ενεργοποίηση του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης όταν οι αιτήσεις ασύλου φτάνουν ένα συγκεκριμένο όριο. Ωστόσο, τα κριτήρια για την επαναπροώθηση των αιτούντων άσυλο στην πρώτη χώρα εισόδου στην ΕΕ, θα εξακολουθήσουν να ισχύουν.

Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν τη δημιουργία κοινών κριτηρίων και διαδικασιών ασύλου, καθώς και τη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης προσφύγων, σε όλα τα κράτη-μέλη της Ενωσης.

Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θύματα των πολέμων, της φτώχειας και των δουλεμπόρων, εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους αναζητώντας μια καλύτερη και ασφαλέστερη ζωή στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την υπηρεσία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ενωσης, Frontex, 1,83 εκατομμύρια πρόσφυγες πέρασαν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ το 2015, έναντι μόλις 283.500 το 2014, κάτι που δείχνει την έκταση του προβλήματος. Ενδεικτικά, περίπου 2,7 εκατομμύρια πρόσφυγες βρίσκονται στην Τουρκία, ενώ άλλο ένα εκατομμύριο είναι στο Λίβανο, μια χώρα μόλις 4,4 εκατομμυρίων κατοίκων.

Σύμφωνα δε, με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, κατά μέσο όρο οι δύο στους τρεις Ευρωπαίους κατανοούν ότι λύση μπορεί να βρεθεί μόνο με συνεργασία μεταξύ των χωρών της Ευρώπης και οι οκτώ στους δέκα δέχονται ότι υπάρχει ανάγκη καλύτερης κατανομής των προσφύγων μεταξύ των κρατών-μελών, αν και είναι αξιοσημείωτες οι μεγάλες διαφορές στην κοινή γνώμη μεταξύ των χωρών της Ενωσης.

Στο μικροσκόπιο και τα έγγραφα του Παναμά

Εξάλλου, μέχρι το τέλος του 2017, η εξεταστική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα έγγραφα του Παναμά, αναμένεται να έχει ολοκληρώσει την έκθεση σχετικά με τις αποκαλύψεις των εγγράφων, που αφορούν επιχειρήσεις και ιδιώτες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η εξεταστική επιτροπή δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2016, με σκοπό να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο η Κομισιόν και τα κράτη-μέλη έχουν αντιμετωπίσει το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και τη φοροδιαφυγή.

Το Ευρωκοινοβούλιο απαιτεί διαφάνεια στη φορολόγηση των επιχειρήσεων και καλύτερο συντονισμό μεταξύ των κρατών-μελών. Για αυτό το λόγο, προχώρησε στη σύσταση δύο ειδικών επιτροπών για τις φορολογικές αποφάσεις που εξετάζουν τις πιθανές περιπτώσεις, όπου ορισμένα κράτη-μέλη έχουν χρησιμοποιήσει ειδικά φορολογικά καθεστώτα που ευνόησαν τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Ηδη πριν από τις αποκαλύψεις και το σκάνδαλο με τα έγγραφα του Παναμά, η μάχη για δικαιότερη φορολογία στην ΕΕ αποτελούσε προτεραιότητα για το Ευρωκοινοβούλιο, ενώ από την αρχή της οικονομικής κρίσης, οι ευρωβουλευτές πιέζουν για περισσότερη διαφάνεια και για τον τερματισμό των άδικων φορολογικών πρακτικών. Σύμφωνα πάντως με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, το 75% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να κάνει περισσότερα από όσα κάνει σήμερα, στον αγώνα κατά της φορολογικής απάτης.

Ποινικοποίηση της τρομοκρατίας 

Εντός του 2017, αναμένεται να ολοκληρωθεί και η σχετική οδηγία που θα επιτρέψει την ποινικοποίηση της τρομοκρατίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες θα θεωρούνται ποινικά αδικήματα και οι προπαρασκευαστικές πράξεις, όπως τα ταξίδια με σκοπό την τρομοκρατία, η εκπαίδευση για τρομοκρατικά κτυπήματα και η χρηματοδότηση τρομοκρατικών οργανώσεων.

Η πληγή της τρομοκρατίας έχει χτυπήσει τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αφήνοντας πίσω της δυστυχία. Τα τραγικά γεγονότα με τα τρομοκρατικά κτυπήματα που σημειώθηκαν σε ευρωπαϊκές χώρες επιβεβαιώνουν την πρόκληση και απαιτούν πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου.

Εξάλλου, πέραν των 5 χιλιάδων Ευρωπαίων έχουν ταξιδέψει σε εμπόλεμες ζώνες και έχουν ενταχθεί σε τρομοκρατικές ομάδες. Η επιστροφή τους αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της ΕΕ. Το ΕΚ εργάζεται πάνω σε εκθέσεις που στοχεύουν στην ποινικοποίηση της προετοιμασίας τρομοκρατικής ενέργειας και στην επιβολή ελέγχων των Ευρωπαίων πολιτών, που εισέρχονται και εξέρχονται από την ΕΕ.

Ταυτόχρονα, οι ατομικές τρομοκρατικές ενέργειες από ανθρώπους που δεν ανήκουν σε καμία συγκεκριμένη ομάδα ή οργάνωση, γνωστοί και ως «μοναχικοί λύκοι», αυξάνονται και είναι ακόμα πιο δύσκολο να εντοπισθούν από τις Αρχές.

Επίσης, η προπαγάνδα στο διαδίκτυο αποτελεί μια ιδεολογική πάλη. Υπολογίζεται ότι κάθε μέρα δημοσιεύονται από το Ισλαμικό Κράτος περισσότερα από 100 χιλιάδες tweets. Αυτό κάνει απαραίτητη τη λήψη μέτρων για τον “περιορισμό του εικονικού Χαλιφάτου”, λέει ο συντονιστής την αντιτρομοκρατικής δράσης της ΕΕ, Ζιλ Ντε Κερκόφ.

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία ήδη ποινικοποιεί ορισμένες τρομοκρατικές ενέργειες, ωστόσο οι νέοι κανόνες πηγαίνουν παραπέρα και βλέπουν ποινικά αδικήματα και τις προπαρασκευαστικές πράξεις, σε ολόκληρη την ΕΕ, όπως για παράδειγμα την εκπαίδευση σε τρομοκρατική οργάνωση εντός και εκτός ΕΕ και τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών δράσεων.

Τέλος των χρεώσεων περιαγωγής τον Ιούνιο

Παράλληλα, μέσα στο 2017, αναμένονται οι κανόνες για τη ρύθμιση του γεωγραφικού αποκλεισμού στο διαδίκτυο, που θα εξασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές θα μπορούν να αγοράζουν υπηρεσίες από οποιοδήποτε κράτος-μέλος επιθυμούν, καθώς και οι κανόνες για τα πνευματικά δικαιώματα στο διαδίκτυο.

Σύμφωνα με στοιχεία, κάθε μέρα 315 εκατομμύρια Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν το ίντερνετ παράγοντας πλούτο και θέσεις εργασίας. Ωστόσο, η αγορά είναι κατακερματισμένη σε μικρές εθνικές αγορές και ανεκπλήρωτες υποσχέσεις ανάπτυξης. Για να ξεπεραστεί αυτό το εμπόδιο, τον περασμένο Ιούνιο, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Συμβούλιο συμφώνησαν στην κατάργηση των χρεώσεων περιαγωγής.

Από τον Ιούνιο του 2017 θα τεθεί τέλος στις χρεώσεις περιαγωγής εντός της ΕΕ και θα μπουν σε εφαρμογή κανόνες σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης στο διαδίκτυο, μετά την υπερψήφιση του νέου νομοθετικού πακέτου για τις τηλεπικοινωνίες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ολα τα τέλη περιαγωγής για κλήσεις, αποστολή μηνυμάτων κειμένου και χρήση διαδικτύου μέσω κινητού τηλεφώνου στο εξωτερικό εντός της ΕΕ θα απαγορευθούν από τις 15 Ιουνίου 2017.

Ο νέος κανονισμός θα υποχρεώνει τις επιχειρήσεις που προσφέρουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, να δίνουν το ίδιο επίπεδο υπηρεσιών σε όλους, δηλαδή να μην εμποδίζουν ή να επιβραδύνουν την παράδοση περιεχομένου, εφαρμογών και υπηρεσιών από επιλεγμένους αποστολείς ή σε επιλεγμένους δέκτες, εκτός εάν αυτό κρίνεται αναγκαίο για την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων, τη συμμόρφωση με τους νόμους, την πρόληψη της συμφόρησης του δικτύου ή την καταπολέμηση των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο.

Η οποιαδήποτε σημαντική απόκλιση θα δίνει το δικαίωμα στον καταναλωτή να λάβει διορθωτικά μέτρα, όπως τον τερματισμό του συμβολαίου ή τη λήψη αποζημίωσης. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές θα είναι υπεύθυνες και θα καθορίζουν εάν η συγκεκριμένη απόκλιση συνιστά παραβίαση του συμβολαίου ή όχι.

---

Μείωση εκπομπών αερίων κατά 40% μέχρι το 2030

Σε μια άλλη εξέλιξη, η μεταρρύθμιση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ, ίσως να είναι και το μεγαλύτερο νομοθετικό έργο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου του 2017. Επίσης, αποτελεί το πρώτο βήμα της ΕΕ προς τη συμμόρφωση με τα όρια που τέθηκαν κατά την 21η Διεθνή Διάσκεψη για το Κλίμα. Η νομοθεσία αναμένεται να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνει τις βιομηχανίες να στραφούν προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στη μείωση των εκπομπών άνθρακα.

Την ίδια ώρα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συζητήσει την πρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Νοέμβριο για την ενέργεια. Σύμφωνα με την εισήγηση, η ΕΕ θα πρέπει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% μέχρι το 2030. Οι προτάσεις αφορούν την ενεργειακή απόδοση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τον οικολογικό σχεδιασμό, την ασφάλεια εφοδιασμού ηλεκτρικού ρεύματος και τους κανόνες διακυβέρνησης της Ενεργειακής Ενωσης.