«Η Διοικητική Δικαιοσύνη όχι μόνον δεν συρρικνώνεται αλλά επεκτείνεται»

Η Διοικητική Δικαιοσύνη, μολονότι έχει πια πάνω από δύο αιώνες «ζωής» -με αφετηρία τη δημιουργία του Conseil d’ État και των λοιπών διοικητικών δικαστηρίων στη Γαλλία μετά τη Γαλλική Επανάσταση του 1789- όχι μόνον δεν συρρικνώνεται στην πορεία του χρόνου αλλά, όλως αντιθέτως, επεκτείνεται.

Αυτό επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας και διακεκριμένος καθηγητής του Δικαίου Προκόπης Παυλόπουλος σε ομιλία του σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε το Ανώτατο Δικαστήριο με θέμα: «Η συνδρομή της διοικητικής δικαιοσύνης στην εμπέδωση του κράτους δικαίου»”.

“Ακόμη δε και σ’ έννομες τάξεις που, από την ίδια την δομή τους, ήταν αρχικώς διαμετρικώς αντίθετες προς τη ριζική διάκριση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου –άρα και προς τη διάκριση μεταξύ διαφορών δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου- όπως οι έννομες τάξεις του Common Law (π.χ. Μ. Βρετανία και ΗΠΑ): Η ανάγκη εξειδίκευσης του δικαστή, προκειμένου ν’ αντεπεξέλθει στην ολοένα κι εντεινόμενη ιδιομορφία της εφαρμογής των κανόνων δημόσιου δικαίου, έτσι ώστε ν’ ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των κατά τη φύση του σύγχρονου κράτους δικαίου αποτελεσματικών κυρωτικών μηχανισμών, ευνοεί την εξάπλωση –συνακόλουθα δε και την περαιτέρω διαρκή ενίσχυση- της Διοικητικής Δικαιοσύνης”, σημείωσε.

Τόνισε επίσης ότι “για ν’ ανταποκριθεί στην αποστολή του ο διοικητικός δικαστής δεν επιτρέπεται, εν ονόματι της ανάγκης εξειδίκευσής του, να περιχαρακώνεται στην εμπειρία της γνώσης κι εφαρμογής του δημόσιου δικαίου αποκλειστικώς. Δεδομένου ότι όχι μόνον τα όρια μεταξύ δημόσιου δικαίου παραμένουν πάντοτε δυσδιάκριτα αλλά και κυμαινόμενα –ιδίως λόγω της διαρκούς αλλαγής των ορίων του κρατικού παρεμβατισμού, ανάλογα με τις επικρατούσες εκάστοτε κοινωνικοοικονομικές συνθήκες- αλλά και, ούτως ή άλλως, αυτό τούτο το έργο του δικαστή, γενικώς, προϋποθέτει την εκ μέρους του συνολική, κατά το δυνατόν, γνώση και αντίληψη της έννομης τάξης”, πρόσθεσε.

“Και, συγκεκριμένα, όχι μόνον της εσωτερικής, κατά περίπτωση, έννομης τάξης αλλ’ από τη μια πλευρά της ευρωπαϊκής –τουλάχιστον για τον δικαστή των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης- και, από την άλλη, της διεθνούς”, κατέληξε.

pavlopoulos anotato

Στην ομιλία του, ο κ. Παυλόπουλος είπε ότι “σχετικά με την αποτελεσματική εφαρμογή της αρχής της νομιμότητας, ως βασικής συνιστώσας του κράτους δικαίου, ιδιαίτερη σημασία αποκτά το τμήμα εκείνο της δικαστικής εξουσίας, το οποίο έχει ως αποστολή την επίλυση των σχετικών διαφορών. Ήτοι των διαφορών δημόσιου δικαίου, οι οποίες, λόγω της ιδιομορφίας τους προκάλεσαν, μετά την Γαλλική Επανάσταση του 1789, την σταδιακή διαμόρφωση ενός ειδικού κλάδου Δικαιοσύνης, της Διοικητικής Δικαιοσύνης”.

“Αντίθετα με το δικαστή που επιλύει διαφορές ιδιωτικού δικαίου”, είπε ο κ. Παυλόπουλος, “ο δικαστής ο οποίος επιλύει δημόσιου δικαίου διαφορές δικαιοδοτεί υπό την εξής ιδιομορφία: Αφού ο δικαστής αυτός ερευνά, κατ` αποτέλεσμα, τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης ή παράλειψης, στην ουσία ερευνά την ορθότητα της ερμηνείας κι εφαρμογής του κανόνα δικαίου από το αρμόδιο διοικητικό όργανο, στο οποίον αποδίδεται η επίμαχη διοικητική πράξη ή παράλειψη. Δηλαδή κάνει σε δεύτερο βαθμό το νομικό συλλογισμό που έκανε σε πρώτο βαθμό το διοικητικό όργανο. Όμως, η διανοητική αυτή εργασία του δικαστή δεν εξαντλείται, απλώς, στην έρευνα της συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων που ενεργοποιούν την έννομη συνέπεια του προκείμενου κάθε φορά κανόνα δικαίου, ούτε στην ερμηνεία των νομικών εννοιών ούτε, ειδικότερα, στην έρευνα της νομιμότητας της αιτιολογίας της πραγματολογικής εξειδίκευσης των αόριστων, περιγραφικών ή αξιολογικών, νομικών εννοιών. Και τούτο διότι το κρίσιμο, για το κράτος δικαίου, καθήκον της δικαστικής λειτουργίας είναι εκείνο της πλήρωσης των κανόνων δικαίου, κατά το στάδιο της ερμηνείας, μ’ επιχειρήματα «αρχών» («arguments of principles»).

Ανέφερε ότι “το κράτος δικαίου επιβάλλει όχι μόνο στην ύπαρξη κανόνων δικαίου που καθιερώνουν την αρχή της νομιμότητας των κρατικών -ιδίως δε εκείνων της εκτελεστικής εξουσίας-οργάνων. Αλλά και την θεσμοθέτηση των κατάλληλων μηχανισμών επιβολής κυρώσεων σε περιπτώσεις παραβίασής τους. Ο σπουδαιότερος από τους μηχανισμούς αυτούς είναι εκείνος τον οποίο υπηρετεί, κατά την αποστολή του, ο δικαστής του ελέγχου εφαρμογής της αρχής της νομιμότητας ήτοι, κατά βάση, ο διοικητικός δικαστής”.

Είπε, τέλος ότι “κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες -και κυρίως μετά την ανατολή του 21ου αιώνα- οι κοσμογονικές μεταβολές στο πεδίο του κοινωνικού και οικονομικού γίγνεσθαι, συνδυαζόμενες με την τρέχουσα πρωτοφανή και βαθύτατη οικονομική κρίση, έχουν αλλάξει δραματικά την παραδοσιακή φυσιογνωμία του κανόνα δικαίου και της έννομης τάξης”.

Εκ μέρους του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Πρόεδρος του Σώματος, Μύρων Νικολάτος, ευχαρίστησε τον κ. Παυλόπουλο, “για τη μεστή νοημάτων και υψηλού επιστημονικού επιπέδου ομιλία του”.

Ο κ. Νικολάτος ευχήθηκε, κατά τη διάρκεια της θητείας του Ελληνα Προέδρου, να “καταργηθεί η διαχωριστική γραμμή του Αττίλα, τερματιστεί η κατοχή και τα επεμβατικά δικαιώματα και επικρατήσουν στην Κύπρο συνθήκες ειρήνης και ευημερίας, οι οποίες θα επιτρέψουν όπως Κύπρος, Ελλάδα και Τουρκία γίνουν παράδειγμα έντιμης φιλίας και συνεργασίας μεταξύ γειτόνων”.

ΚΥΠΕ

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy