Η δύναμη της ιδεολογίας μας

Του Γιαννάκη Κολοκασίδη*

Δεν είμαστε ένα οποιοδήποτε φιλολαϊκό κόμμα. Είμαστε ένα κόμμα που καθοδηγείται από μια συγκροτημένη κοσμοθεωρία το μαρξισμό-λενινισμό. Και αυτή η κοσμοθεωρία καθορίζει το χαρακτήρα του ΑΚΕΛ και κατά συνέπεια τις πολιτικές και τους αγώνες του. Αυτή η κοσμοθεωρία, για να αποκτά πραγματική υλική δύναμη, πρέπει να είναι κτήμα όχι μόνο της ηγεσίας, αλλά και του κομματικού συνόλου. Και βέβαια καθίσταται κτήμα μέσα από συνεχή και επίμονη μελέτη και σε συνδυασμό πάντα με την καθημερινή πάλη του Κόμματος για τους μεγάλους αλλά και τους επιμέρους στόχους της Αριστεράς.

Η σημασία μια στέρεης ιδεολογικής βάσης

Από χρόνια διαπιστώνουμε ότι έχουμε σοβαρά κενά στην ιδεολογική κατάρτιση των στελεχών μας και αυτό αναπόφευκτα επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του στελεχικού μας δυναμικού και ευρύτερα των μελών του Κόμματος. Αν αυτό το κενό υπερβεί κάποια όρια, τότε θα επηρεάσει το ίδιο το Κόμμα και το χαρακτήρα του.

Τα μέλη του Κόμματος στη μεγάλη τους πλειοψηφία, αν όχι στην ολότητά τους, διακρίνονται για την αφοσίωσή τους στο Κόμμα, για το συναισθηματικό δέσιμο με το ΑΚΕΛ, για την αποδοχή και επικρότηση των πολιτικών του. Μεγαλώνει όμως ο αριθμός των μελών που στερούνται εκείνων των ιδεολογικών εφοδίων τα οποία να τους κάνουν ικανούς να κατανοούν σωστά τον κόσμο που μας περιβάλλει, να εμβαθύνουν στα σύνθετα κοινωνικο-πολιτικά φαινόμενα, να μετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση των πολιτικών του Κόμματος στους διαφόρους τομείς και να κρίνουν με σωστά κριτήρια αυτές τις πολιτικές. Μόνο μια στέρεη ιδεολογική βάση μπορεί να προσφέρει όλα αυτά τα εφόδια και επιπρόσθετα μπορεί να θωρακίσει τον Ακελιστή απέναντι στις καταιγίδες που ξεσπούν συνέχεια γύρω μας και απέναντι στην αστική προπαγάνδα κάθε μορφής που μας κατακλύζει.

Πριν τρία χρόνια κάναμε το μεγάλο βήμα στην ιδεολογική δουλειά και περάσαμε από τις διαπιστώσεις στα έργα. Ανάμεσα σε άλλα προχωρήσαμε στην υλοποίηση της απόφασης για λειτουργία Παγκύπριας Κομματικής Σχολής.

Νομίζω ότι η υλοποίηση εκείνης της απόφασης ήρθε την πιο κατάλληλη στιγμή. Η Παγκύπρια Κομματική Σχολή είναι (όμως) ένα μόνο κομμάτι, σημαντικό θα έλεγα, της δικής μας αντεπίθεσης στον πόλεμο των συνειδήσεων.

Στη διάρκεια της Σχολής όλοι οι εισηγητές τόνισαν τη σημασία της ρήσης του Μαρξ που ασκώντας κριτική στον Φόυερμπαχ υπογράμμισε ότι «οι φιλόσοφοι μέχρι σήμερα ερμήνευαν τον κόσμο. Το ζητούμενο όμως είναι να τον αλλάξουμε».

Η ταξικότητα στις προσεγγίσεις μας

Βέβαια, για να αλλάξουμε τον κόσμο, πρέπει πρώτα να τον κατανοήσουμε σωστά. Τα μέλη και ιδιαίτερα τα στελέχη του Κόμματος πρέπει να γνωρίσουν και να αφομοιώσουν βασικές αρχές της δικής μας ιδεολογίας που αφού καταστούν συνειδητή πεποίθηση για τον καθένα μας θα λειτουργούν ως η στέρεη βάση, η αφετηρία, το κριτήριο και το εφαλτήριό μας για την όποια δράση μας στην κομματική δουλειά και πάλη.

Η ταξικότητα στις προσεγγίσεις μας είναι ο πυρήνας της δικής μας ιδεολογίας. Σε μια ταξική κοινωνία δεν υπάρχουν υπερταξικοί θεσμοί και ιδεολογίες. Ούτε το κράτος στέκεται πάνω από τις τάξεις ως διαιτητής και ουδέτερος τάχα κριτής. Σε μια κοινωνία ταξικών συγκρούσεων όλοι επιλέγουν στρατόπεδο είτε το παραδέχονται είτε όχι. Και εμείς επιλέγουμε το στρατόπεδο της εργασίας με το ευρύτερο περιεχόμενο του όρου.

Στεκόμαστε απέναντι στο στρατόπεδο του κεφαλαίου και αντιπαλεύουμε όσους το υπερασπίζονται, ιδιαίτερα του μεγάλου εθνικού και πολυεθνικού κεφαλαίου.

Ολοι μιλούν για πρόοδο και εκσυγχρονισμό. Εμείς έχουμε το δικό μας κριτήριο, το δικό μας μέτρο για την πρόοδο. Για μας προοδευτικό είναι ό,τι εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εργαζομένων και αναβαθμίζει την ποιότητα της ζωής τους, ενώ αντιδραστικό είναι οτιδήποτε αντιστρατεύεται αυτά τα συμφέροντα και πολεμά τις κατακτήσεις τους.

Ακόμα και στο Κυπριακό το βασικό μας κριτήριο για το περιεχόμενο της λύσης είναι ταξικό. Αν δηλαδή η όποια λύση θα επιτρέπει σε Ε/κ και Τ/κ εργαζομένους να ζουν μαζί σε μια ενωμένη Κύπρο και να διεξάγουν από κοινού τους ταξικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς τους αγώνες.

Ο διαλεκτικός τρόπος σκέψης

Σε μια εποχή που κάποιοι σκόπιμα καλλιεργούν αντιπαλότητες ανάμεσα σε διάφορα στρώματα εργαζομένων, εμείς πρέπει να ξέρουμε ότι εχθρός του εργαζομένου στον ιδιωτικό τομέα δεν είναι ο εργαζόμενος στο δημόσιο. Εχθρός του ντόπιου εργαζομένου δεν είναι ο μετανάστης. Εχθρός του ανέργου δεν είναι εκείνος που ακόμα έχει δουλειά. Εχθρός εκείνου που εργάζεται την Κυριακή δεν είναι εκείνος που θέλει να παραμείνει η Κυριακή ως αργία. Εχθρός του μικρομεσαίου δεν είναι ο μισθωτός. Εχθρός όλων μας είναι το μεγάλο κεφάλαιο.

Σε μια εποχή που η επεξεργασία των συνειδήσεων του κόσμου από τη συμμαχία κεφαλαίου, αστικών κυβερνήσεων, αστικών κομμάτων, θρησκευτικών ιδρυμάτων, πανεπιστημίων, υποκουλτούρας ΜΜΕ κλπ έχει φτάσει στο απόγειό της, γίνονται όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρα τα λόγια του Λένιν: «Οι άνθρωποι πάντα ήταν και θα είναι αφελή θύματα απάτης και αυταπάτης στην πολιτική, μέχρι να μάθουν να αναζητούν πίσω από οποιεσδήποτε κοινωνικές φράσεις, δηλώσεις, υποσχέσεις, τα συμφέροντα αυτών ή εκείνων των τάξεων».

Πέρα από βασικές αρχές η Σχολή φιλοδοξεί να διδάξει και το διαλεκτικό τρόπο σκέψης, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της δικής μας κοσμοαντίληψης. Εκείνον ακριβώς τον τρόπο σκέψης που αναζητά την υλική βάση των φαινομένων. Που απαιτεί να τα εξετάζουμε με αφετηρία όχι τις επιθυμίες μας, αλλά την πραγματικότητα. Που απαιτεί να αναλύουμε ολόπλευρα τα φαινόμενα με όλες τις αλληλεπιδράσεις και στην ιστορική τους εξέλιξη. Να αναζητούμε και να καθορίζουμε τις κύριες και τις δευτερεύουσες αντιθέσεις τους.

Η λειτουργία της Σχολής Στελεχών

Η σχεδόν τρίχρονη λειτουργία της Σχολής μάς επιτρέπει έναν πρώτο, έστω ανεπίσημο, απολογισμό. Αναντίλεκτα έχει επιβεβαιωθεί στην πράξη η ανάγκη ύπαρξης και λειτουργίας της Κομματικής Σχολής. Αυτό φαίνεται από το ενδιαφέρον με το οποίο την αγκάλιασαν και την παρακολούθησαν οι πλείστοι από τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που δήλωσαν συμμετοχή. Οι περισσότεροι, σε βάρος πολλές φορές οικογενειακών, κοινωνικών και επαγγελματικών υποχρεώσεων αλλά και του ελεύθερου χρόνου τους, συστηματικά και με συνέπεια παρακολούθησαν τις συναντήσεις της Σχολής.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η Σχολή δεν αντιμετωπίζει προβλήματα. Κάθε άλλο. Και αυτά τα προβλήματα καλούμαστε όλοι να εργαστούμε, για να τα επιλύσουμε, γιατί δεν αφορούν μόνο τους εισηγητές και τους μετέχοντες.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι αυτό του χρόνου. Συνυφασμένο με το πρόβλημα του χρόνου, και όχι μόνο, είναι και το πρόβλημα της αντίστροφης πληροφόρησης. Δεν έχουμε καταφέρει να διαμορφώσουμε μια αντίληψη και να προωθήσουμε μια τακτική που να επιτρέπει τη δημιουργική συμμετοχή των συντρόφων που παίρνουν μέρος στη Σχολή με τη δική τους εργασία, με ένα είδος -αν θέλετε- εξέτασης των γνώσεων που πήραν.

Αρκετές φορές ακούσαμε να μας λεν σύντροφοι «ερχόμαστε στις διαλέξεις, μην μας βάζετε και να διαβάζουμε». Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι σχολές χωρίς αυτομόρφωση είναι μια ανολοκλήρωτη προσπάθεια. Οι γνώσεις από τη Σχολή θα μείνουν ορφανές, αν δεν συνοδευτούν από μια συνεχή προσπάθεια μελέτης, αυτομόρφωσης και ενεργούς συμμετοχής σε όλες τις εκδηλώσεις του Κόμματος με ιδεολογικο-πολιτικό περιεχόμενο.

Εχουμε κάνει ένα σημαντικό πρώτο βήμα που ενισχύει την ιδεολογική μας δουλειά. Είναι τεράστιας σημασίας αυτό το βήμα να μην μείνει μετέωρο, αλλά να έχει συνέχεια και συνεχώς να βελτιώνεται αυτή η προσπάθεια.

(Απόσπασμα από ομιλία που έγινε σε εκδήλωση στη Σκαρίνου για την Παγκύπρια Κομματική Σχολή, στις 24 Απριλίου 2015)

*Μέλος Κ.Ε. ΑΚΕΛ