Η έκθεση προόδου της Τουρκίας και η λύση ΔΔΟ

Του Νεοκλή Συλικιώτη*

Τα πρόσφατα γεγονότα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε σχέση με το ψήφισμα για την έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2014 έφεραν στο προσκήνιο ένα μείζον πολιτικό θέμα. Το πλαίσιο της λύσης που επιδιώκουμε.

Η ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς, με πρωτοβουλία του ΑΚΕΛ, κατέθεσε τροπολογία, η οποία υπενθυμίζει πως επιδιώκουμε μια λύση ΔΔΟ, με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Η εν λόγω αναφορά υπήρχε και στο περσινό ψήφισμα. Ιδιαίτερα όμως τώρα, εν αναμονή της επανέναρξης των συνομιλιών κρίναμε πως έπρεπε να παλέψουμε ώστε το ΕΚ να συμπεριλάβει αναφορά στο πλαίσιο λύσης, για να στηρίξει τις προσπάθειες μας.

Δυστυχώς η εν λόγω τροπολογία προκάλεσε αντιδράσεις με το επιχείρημα πως δεν πρέπει να συμβιβαζόμαστε εάν μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα. Φαίνεται πως ορισμένοι ξεχνούν τι προηγήθηκε. Η λύση ΔΔΟ υπάρχει στο τραπέζι από τις συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου μεταξύ Μακαρίου-Ντενκτάς από το 1977. Αυτή η λύση περιγράφεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, αυτήν την λύση υποστηρίζει το Εθνικό Συμβούλιο τόσα χρόνια και όλοι οι πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας αυτήν την λύση προωθούν και υποστηρίζουν στα κοινά ανακοινωθέντα. Το σημαντικότερο όμως είναι πως εδώ και χρόνια επικρίνουμε την Τουρκία στην διεθνή κοινότητα για απόκλιση από αυτήν ακριβώς την συμφωνία επικαλούμενοι την ανάγκη υλοποίησης των συμφωνηθέντων.

Εδώ και χρόνια επιχειρηματολογούμε ότι ο κύριος λόγος για τον οποίο δεν έχει επιτευχθεί λύση του Κυπριακού είναι η τουρκική αδιαλλαξία ιδιαίτερα σε σχέση με το πλαίσιο λύση που επιδιώκουμε. Γιατί μπορεί η Τουρκία αραιά και πού να μιλά για ομοσπονδία αλλά το περιεχόμενο των προτάσεων που καταθέτει ξεφεύγει από αυτό το πλαίσιο. Κινείται σε γραμμές με έντονα συνομοσπονδιακά στοιχεία. Κατά συνέπεια, σωστά υποστηρίζουμε πως το πρόβλημα δεν λύθηκε, όχι επειδή ο στόχος είναι ανέφικτος, αλλά επειδή η Τουρκία δεν σέβεται τα συμφωνηθέντα αναφορικά με την επιδιωκόμενη λύση. Είναι με αυτά τα επιχειρήματα που εκθέτουμε την Τουρκία, ξεσκεπάζουμε την τουρκική αδιαλλαξία, και επιδιώκουμε να καταγραφεί ως η πλευρά που φέρει την ευθύνη για τη μη λύση. Πώς γίνεται λοιπόν εμείς τώρα να αποκηρύσσουμε το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης;

Δεν είναι πατριωτισμός να προχωράμε με μαξιμαλιστικές θέσεις και να λέμε πως εν μια νυκτί μπορεί να υπάρξει αλλαγή στρατηγικής στο Κυπριακό για να επιτύχουμε περισσότερα. Έχει άλλωστε αποδειχτεί πως κάθε προσπάθεια να διαγραφούν τα συμφωνηθέντα και να αρχίσουμε από μηδενική βάση λειτούργησε εναντίον μας. Εάν αλλάξουμε τον στόχο της ΔΔΟ θα θεωρηθούμε ως μη σοβαροί, θα χάσουμε τα ερείσματά μας στη διεθνή κοινότητα, και θα στείλουμε λανθασμένα μηνύματα στους Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους που πιστεύουν πως αυτή η λύση μπορεί να επανενώσει την Κύπρο προς όφελος όλων των Κυπρίων. Το χειρότερο όμως είναι πως εάν εγκαταλείψουμε τον συμφωνημένο στόχο, θα καταλήξουμε στην εδραίωση του σημερινού διχοτομικού στάτους κβο με μια μορφή αναβάθμισης του ψευδοκράτους και σε βάθος χρόνου ίσως και σε πιο σοβαρές παρενέργειες. Θα δώσουμε στην Τουρκία το άλλοθι που επιδιώκει για οριστικοποίηση της διχοτόμησης και αναγνώριση δύο ξεχωριστών κρατών. Αυτό είναι που θέλουμε;

Το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να λυθεί το Κυπριακό είναι δεδομένο. Θετική εξέλιξη αποτέλεσε η υπερψήφιση της σχετικής τροπολογίας που είχαμε καταθέσει στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων. Έτσι επιβεβαιώθηκε η στήριξη του ΕΚ για επανένωση της Κύπρου στη βάση μιας δίκαιης, συνολικής και βιώσιμης λύσης, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αξίες και αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ για ΔΔΟ με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα, πολιτική ισότητα και ίσες ευκαιρίες για όλους τους πολίτες. Με την επανέναρξη των συνομιλιών αναμένουμε από το Πρόεδρο Αναστασιάδη να διασφαλίσει πως το περιεχόμενο της λύσης θα είναι προς όφελος όλων των Κυπρίων. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις στη βάση των συγκλήσεων Χριστόφια-Ταλάτ. Χωρίς ψευδαισθήσεις για τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουμε, με συλλογικότητα στους χειρισμούς, και δημιουργία προϋποθέσεων κοινής πάλης ε/κ – τ/κ πρέπει να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που υπάρχει για λύση του Κυπριακού.

*Μέλος του Πολιτικού Γραφείου ΑΚΕΛ, Ευρωβουλευτής