Η επανάσταση των «χωματερών» του κόσμου

  • Ο κόσμος παράγει πάνω από δύο δισεκατομμύρια τόνους αστικών στερεών αποβλήτων κάθε χρόνο
  • Ο μεγαλύτερος ρυπαντής παγκοσμίως δεν είναι άλλος από τις ΗΠΑ, καθώς οι Αμερικανοί παράγουν το τριπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου των σκουπιδιών, ενώ παράλληλα ανακυκλώνουν μόλις το 35%
  • Η Τουρκία, η Κίνα και η Ινδία ήταν οι μεγαλύτεροι αποδέκτες σκουπιδιών της ΕΕ

Εδώ και πολλά χρόνια οι αναπτυγμένες χώρες της Δύσης έχουν μετατρέψει σε χωματερές τα φτωχότερα έθνη μεταφέροντας εκεί τα απόβλητα και τα σκουπίδια τους, πολλά από τα οποία είναι επικίνδυνα και μη ανακυκλώσιμα. Ο όρος «χωματερές της Δύσης» μόνο καινούργιος δεν είναι για χώρες όπως η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη, οι Φιλιππίνες.

Ο κόσμος παράγει πάνω από δύο δισεκατομμύρια τόνους αστικών στερεών αποβλήτων κάθε χρόνο. Τα σκουπίδια αυτά είναι αρκετά για να καλύψουν πάνω από 800.000 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων. Ο μεγαλύτερος ρυπαντής παγκοσμίως δεν είναι άλλος από τις ΗΠΑ, καθώς οι Αμερικανοί παράγουν το τριπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου των σκουπιδιών, ενώ παράλληλα ανακυκλώνουν μόλις το 35%.

Η ΕΕ έχει ελάχιστα καλύτερα αντανακλαστικά στην ανακύκλωση (37,8%), αλλά είναι εξίσου μεγάλος εξαγωγέας σκουπιδιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2016, το σύνολο των αποβλήτων που παράγονται από όλες τις οικονομικές δραστηριότητες και τα νοικοκυριά στα 28 κράτη μέλη του μπλοκ ανέρχεται σε 2,533 εκατομμύρια τόνους. Αυτό σημαίνει 16 τόνους αποβλήτων ανά άτομο, ανά έτος. Η Τουρκία, η Κίνα και η Ινδία ήταν οι μεγαλύτεροι αποδέκτες σκουπιδιών της ΕΕ. Πέρσι οι εξαγωγές από την ΕΕ προς τρίτες χώρες ανήλθαν σε 41,4 εκατομμύρια τόνους. Σημειώθηκε μάλιστα αύξηση 69% σε σχέση με το 2004.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι φυσικά το πλαστικό. Μόνο το 2018 οι ΗΠΑ «ξεφορτώθηκαν» 68.000 κοντέινερ με πλαστικά απορρίμματα. Από τον Ιανουάριο έως και τον Νοέμβριο του 2018 εξήγαγαν 961,600 τόνους. Δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας η Ιαπωνία με 891,700 τόνους και ακολουθούν Γερμανία (733,800) και Βρετανία (548,300).

Οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς πλαστικού

Το ίδιο διάστημα οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς πλαστικού ήταν η Μαλαισία (913,200 τόνοι), η Ταϊλάνδη (471,700 τόνοι), το Βιετνάμ (443,600 τόνοι) και το Χονγκ Κονγκ (398,300 τόνοι). Από τη λίστα αυτή λείπει η Κίνα που ήταν για παρά πολλά χρόνια ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πλαστικών απορριμμάτων του πλανήτη. Όχι όμως πια.

Η χώρα εισήγαγε νόμο -με την κωδική ονομασία «Εθνικό Σπαθί»- με τον οποίο απαγορεύτηκε η εισαγωγή σκουπιδιών και ανακυκλώσιμων. Η απόφαση αυτή της Κίνας άφησε μετέωρους τους μεγάλους εξαγωγείς σκουπιδιών της Δύσης που έπρεπε είτε να βρουν τρόπο να διαχειριστούν εντός χώρας τα απορρίμματα είτε να βρουν άλλες χώρες για να τα εξάγουν. Το βάρος αρχικά έπεσε σε Ινδονησία, Μαλαισία, Βιετνάμ.

Όμως πλέον πολλές από τις χώρες που φέρουν το φορτίο των σκουπιδιών του πλανήτη ακολουθούν τα βήματα τις Κίνας και κάνουν εμπάργκο στα σκουπίδια. Η Ινδία, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ ήταν οι πρώτες χώρες που το αποφάσισαν.

Σε μια κίνηση που αποσκοπεί στην περαιτέρω ρύθμιση των παγκόσμιων μεθόδων απόρριψης σκουπιδιών, 186 έθνη συμφώνησαν να προσθέσουν το ζήτημα των πλαστικών απορριμμάτων στη Σύμβαση της Βασιλείας, η οποία ελέγχει τη διασυνοριακή διακίνηση επικίνδυνων αποβλήτων.

Η κίνηση αυτή υποχρεώνει τους εξαγωγείς αποβλήτων να ζητούν και να πρέπει να λάβουν άδεια από τις κυβερνήσεις των δικαιούχων κρατών προτού εκφορτώσουν τοξικά ή μη ανακυκλώσιμα πλαστικά στην επικράτειά τους. Ο κανόνας αυτός είναι νομικά δεσμευτικός σε όλο τον κόσμο.

Οι αναπτυσσόμενες και φτωχές χώρες θέλουν να σταματήσουν να είναι οι χωματερές της Δύσης. Πριν από λίγες μέρες, οι Αρχές της Ινδονησίας ανακοίνωσαν ότι θα στείλουν πίσω στην Αυστραλία 210 τόνους απορριμμάτων.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της υπηρεσίας τελωνείων της ανατολικής Ιάβας, οκτώ εμπορευματοκιβώτια τα οποία θα έπρεπε να περιέχουν μόνο χαρτί για ανακύκλωση κατασχέθηκαν στη Σουραμπάγια, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί της Ινδονησίας. Οι Αρχές της χώρας βρήκαν μέσα σε αυτά πλαστικά μπουκάλια χρησιμοποιημένες πάνες, ηλεκτρονικά απορρίμματα και κουτάκια αναψυκτικών.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος διέταξε «τα απορρίμματα να εξαχθούν ξανά» πίσω στην Αυστραλία. Η απόφαση αυτή «ελήφθη προκειμένου να προστατευθούν οι πολίτες και το περιβάλλον της Ινδονησίας και κυρίως της ανατολικής Ιάβας» από τα τοξικά και επικίνδυνα απορρίμματα.

Στα μέσα Ιουνίου η Τζακάρτα είχε στείλει πέντε εμπορευματοκιβώτια γεμάτα απορρίμματα πίσω στις ΗΠΑ, ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών άλλων χωρών της νοτιοανατολικής Ασίας. Ακόμη 49 εμπορευματοκιβώτια βρίσκονται στο νησί Μπάταμ της Ινδονησίας αναμένοντας να σταλούν στις ΗΠΑ, την Αυστραλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Χονγκ Κονγκ.

Τον Μάιο η Μαλαισία είχε ανακοινώσει ότι θα στείλει εκατοντάδες τόνους πλαστικών απορριμμάτων πίσω στις χώρες προέλευσής τους. Από την πλευρά τους οι Φιλιππίνες έστειλαν στα τέλη Μαΐου πίσω στον Καναδά 69 εμπορευματοκιβώτια με απορρίμματα, ένα γεγονός που είχε προκαλέσει ένταση μεταξύ των δύο χωρών.

Φαίνεται πώς οι «χωματερές της Δύσης» επαναστάτησαν για τα καλά.

 

* Σχετικοί πίνακες από το Stratfor

 

Παγκόσμια συμμαχία κατά της κλιματικής αλλαγής από 7.000 σχολεία και πανεπιστήμια

Δεσμεύονται να μηδενίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα το αργότερο ως το 2050

 

Περισσότερα από 7.000 κολέγια, πανεπιστήμια, τεχνικές σχολές από πολλές χώρες του κόσμου δεσμεύθηκαν στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής σε κοινή τους επιστολή που έστειλαν προς τον ΟΗΕ.

Με τον τίτλο: «Κλιματική έκτακτη ανάγκη» οι σχολές αυτές δεσμεύονται στην επιστολή να καταφέρουν να μηδενίσουν τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030 ή το αργότερο ως το 2050, να κινητοποιήσουν περισσότερους πόρους για την έρευνα και να προσφέρουν ευκαιρίες στους φοιτητές να αναπτύξουν τις ικανότητές τους με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

«Αυτά που διδάσκουμε διαμορφώνουν το μέλλον», υπογράμμισε η Ίνγκερ Άντερσεν, διευθύντρια του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον (UNEP) σε ανακοίνωσή της, στην οποία εκφράζει την ικανοποίησή της για την πρωτοβουλία αυτή που παρουσιάστηκε στη διάρκεια υπουργικής διάσκεψης στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, όπως μεταδίδουν το Thomson Reuters Foundation και το Γαλλικό Πρακτορείο και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

«Οι νέοι είναι ολοένα και περισσότερο στην εμπροσθοφυλακή των εκκλήσεων για την ανάληψη περαιτέρω δράσης απέναντι στις κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις», πρόσθεσε.

Η επιστολή αυτή αποτελεί την πρώτη κοινή προσπάθεια που καταβάλει ένα διεθνές δίκτυο ιδρυμάτων ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Έξι από τα ιδρύματα έχουν ήδη καταφέρει να εκμηδενίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy