Η επόµενη µέρα για την Υγεία

νοσηλευτηρια

Της Δρος Ανδρούλλας Ελευθερίου*

Έχουν συµπληρωθεί δύο χρόνια και κάτι από την «πυροδότηση» της πανδηµίας Covid-19 που διατάραξε την καθηµερινότητα και τις κοινωνικές σταθερές σε όλο τον πλανήτη, συµπεριλαµβανοµένης και της Κύπρου. Μια νέα πραγµατικότητα αναδύθηκε σταδιακά, φέρνοντάς µας αντιµέτωπους πρωτίστως µε αναρίθµητες ανθρώπινες απώλειες, αλλά και πολλές άλλες πολυδιάστατες επιπτώσεις σε οικονοµικό, κοινωνικό και ψυχικό επίπεδο.

Μολονότι πληθαίνουν τα ενθαρρυντικά σηµάδια ότι η δραµατική ταχύτητα µε την οποία εξαπλώνεται η παραλλαγή Όµικρον θα επεκτείνει σύντοµα την ανοσία σε τέτοιο βαθµό που σύντοµα θα φέρει την ενδηµικότητα του ιού, το αποτύπωµα που αφήνει η πανδηµία στο πέρασµά της φαίνεται πως θα µας συνοδεύει για περισσότερο, όπως και τα στοιχήµατα για τη διαχείριση της µετά-Covid εποχής.

Η παρατεταµένη κόπωση από τα περιοριστικά µέτρα, η ανασφάλεια για το µέλλον, η ανεπαρκής πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες, η ελλιπής ή και εσφαλµένη πληροφόρηση εν µέσω µιας πρωτόγνωρης κατάστασης αποτελούν στρεσογόνους παράγοντες που δοκιµάζουν τις αντοχές όλων µας και επηρεάζουν ιδιαίτερα τις πιο ευάλωτες οµάδες συνανθρώπων µας, όπως οι χρόνιοι ασθενείς ή οι ηλικιωµένοι, που είναι συχνά περισσότεροι εξαρτηµένοι από άλλους για φροντίδα.

Αυτές και ποικίλες άλλες προκλήσεις που γέννησε και γεννά η πανδηµική κρίση µπήκαν στο «µικροσκόπιο» της πρόσφατης ηµερίδας που συνδιοργάνωσε η ∆ιεθνής Οµοσπονδία Θαλασσαιµίας (∆ΟΘ) µε τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ) και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστηµίου Λευκωσίας, µε συµµετοχή πληθώρας διακεκριµένων προσωπικοτήτων από το επιστηµονικό, κοινωνικό και πολιτικό φάσµα της χώρας µας.

Αναδείχθηκαν κενά και διαρθρωτικές αδυναµίες στους µηχανισµούς διαχείρισης έκτακτων απειλών για τη δηµόσια υγεία και στο σύστηµα υγείας, το οποίο, εν µέσω µιας ιδιαίτερα κρίσιµης µεταρρυθµιστικής καµπής και µε δεδηλωµένες προϋπάρχουσες ελλείψεις, πασχίζει να ανταποκριθεί στις αυξηµένες απαιτήσεις του πληθυσµού για έγκαιρες, αποτελεσµατικές και ασφαλείς υπηρεσίες υγείας.

Φαινόµενα όπως οι καθυστερήσεις στις αιµοδοσίες, οι αναβολές σε προγραµµατισµένα χειρουργεία ή η διακοπή της τακτικής ιατρικής παρακολούθησης ασθενών, οι ελλείψεις σε φάρµακα και οι ανισότητες στην πρόσβαση σε υγειονοµικές υπηρεσίες, άφησαν, όπως κατέδειξε η ηµερίδα, αθωράκιστες κυρίως τις ευπαθείς οµάδες του πληθυσµού.

Οφείλουµε, λοιπόν, να είµαστε εφεξής καλύτερα προετοιµασµένοι απέναντι στο, απευκταίο αλλά όχι απίθανο, ενδεχόµενο µιας µελλοντικής υγειονοµικής κρίσης. Αντιµετωπίζοντας δηλαδή την πανδηµία λιγότερο ως ένα καταστροφικό γεγονός και περισσότερο ως ευκαιρία για θετικές εµπειρίες ανάπτυξης και επανατοποθέτησης αξιών και στόχων, τόσο σε ατοµικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Η νέα πραγµατικότητα που διαµορφώνεται απαιτεί εγρήγορση και επιφυλακή, ώστε ο τοµέας της Υγείας να µη διολισθήσει σε µια διχοτοµηµένη παροχή υγειονοµικής περίθαλψης, αλλά να ενισχυθεί για να διασφαλίζει µεγαλύτερη ετοιµότητα και ευελιξία απέναντι στο απρόβλεπτο µε πιο αποφασιστικό, οργανωµένο και ελεγχόµενο τρόπο. Η περαιτέρω αναδιοργάνωση και οχύρωση της δηµόσιας υγείας, κατά την άποψή µου, χρειάζεται να επικεντρωθεί πρώτα και κύρια στη δηµιουργία ενός Εθνικού Ινστιτούτου ∆ηµόσιας Υγείας µε ένα διακριτό και σωστά στελεχωµένο Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Λοιµωδών Νοσηµάτων στα πρότυπα άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η στενή συνεργασία µε την οποία µας δίδαξε αδιαµφισβήτητα πολλά καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Ισχυρή δηµόσια υγεία σηµαίνει πιο δραστικά και αποφασιστικά βήµατα για την ανάπτυξη προληπτικών πολιτικών και ενίσχυση των κρατικών νοσηλευτηρίων και της εύρυθµης λειτουργίας τους. Βελτίωση των υποδοµών τους και στήριξη των επαγγελµατιών τους που µε αυτοθυσία βρέθηκαν εξαρχής στην πρώτη γραµµή της µάχης κατά του κορονοϊού.

Ας αφουγκραστούµε λοιπόν προσεκτικά τα µηνύµατα των ασθενών, της κοινωνίας και ευρύτερης επιστηµονικής και ιατρικής κοινότητας και ας µην αφήσουµε τα πολύτιµα διδάγµατα της πανδηµίας να πάνε χαµένα.

* Ιολόγος BSC, MSc, PhD – Εκτελεστική ∆ιευθύντρια ∆ιεθνούς Οµοσπονδίας Θαλασσαιµίας (∆ΟΘ)

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy