Η ευθύνη της πολιτείας

Της
Σκεύης Κουκουμά*

Με αφορµή τις καταγγελίες της πρωταθλήτριας της κυπριακής σκοποβολής Άντρης Ελευθερίου, όλοι και όλες καλούµε τα θύµατα σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης να σπάσουν τη σιωπή και να καταγγείλουν. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αποκλειστικά ατοµική ευθύνη των θυµάτων. Είναι ευθύνη της Πολιτείας να διασφαλίσει την ύπαρξη εκείνων των δοµών και των διαδικασιών που να στηρίζουν και να προστατεύουν όσες γυναίκες προχωρούν σε καταγγελίες. Ώστε τα θύµατα να αισθάνονται τη βεβαιότητα ότι οι καταγγελίες τους θα διερευνηθούν αξιόπιστα, ότι οι δράστες θα καταλήξουν στη ∆ικαιοσύνη, ότι οι ένοχοι δεν θα γλιτώσουν από κάποιο παραθυράκι του νόµου και θα ζητούν και τα ρέστα από πάνω. Με γνώµονα αυτή την προσέγγιση, το ΑΚΕΛ και το Γυναικείο Κίνηµα της ΠΟΓΟ καταθέτουν συγκεκριµένες προτάσεις και αναλαµβάνουν δράσεις. Την περασµένη χρονιά, έχουµε θέσει τέσσερα -κατά την άποψή µας- εξαιρετικά σηµαντικά ζητήµατα.

Πρώτο: Με Πρόταση Νόµου του ΑΚΕΛ ποινικοποιείται η εκδικητική πορνογραφία, µια σύγχρονη µορφή κακοποίησης της γυναίκας, που χαρακτηρίζεται και ως «διαδικτυακός βιασµός». Η εκδικητική πορνογραφία είναι η δηµοσιοποίηση (ακόµη και η απειλή δηµοσιοποίησης) ευαίσθητου προσωπικού υλικού, όπως γυµνών/ηµίγυµνων φωτογραφιών ή βίντεο σεξουαλικού περιεχοµένου, χωρίς τη συναίνεση της εικονιζόµενης γυναίκας, µε σκοπό την εκδίκηση.

∆εύτερο: Με Πρόταση Νόµου του ΑΚΕΛ έχουν εκσυγχρονιστεί τα άρθρα του Ποινικού Κώδικα που αφορούν το βιασµό, δίνοντας περισσότερα εργαλεία στις Διωκτικές Αρχές ώστε να ξεπεραστεί η λανθασµένη αντίληψη ότι βιασµό συνιστά µόνο η διείσδυση του πέους στη γυναίκα. Ταυτόχρονα, εναρµονίστηκε ο Ποινικός Κώδικας και µε τη Σύµβαση της Κωνσταντινούπολης, κάτι βέβαια που θα έπρεπε να είχε προωθηθεί προ πολλού από την κυβέρνηση.

Τρίτο: Άλλη Πρόταση Νόµου του ΑΚΕΛ, η οποία συζητείται στην Επιτροπή Νοµικών, έχει στόχο την ευρύτερη αναθεώρηση και εκσυγχρονισµό του Ποινικού Κώδικα και ειδικότερα του τµήµατος που, κακώς, έµεινε να αναφέρεται ως «αδικήµατα κατά των ηθών» ώστε να υιοθετηθεί µια πιο σύγχρονη αντιµετώπιση των αδικηµάτων που περιλαµβάνονται στον Ποινικό Κώδικα.

Τέταρτο: Έχουµε εγγράψει προς συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων την ανάγκη απόσυρσης των επιφυλάξεων του Υπουργείου ∆ικαιοσύνης µε τις οποίες εξαιρείται η Κύπρος από την εφαρµογή της Σύµβασης της Κωνσταντινούπολης αναφορικά µε την ευθύνη του κράτους να στηρίξει οικονοµικά τα θύµατα που έχουν υποστεί σοβαρό τραυµατισµό ή βλάβη στην υγεία τους αν δεν καλύπτονται από ασφάλεια ή άλλη υπηρεσία.

Περαιτέρω, επεξεργαζόµαστε νέες προτάσεις για να δηµιουργηθεί ένα σύγχρονο και αποτελεσµατικό πλέγµα νοµοθεσίας και δοµών για την προστασία και στήριξη των θυµάτων.

Όλες και όλοι διακηρύσσουν ότι θέλουν να καταπολεµήσουν την έµφυλη βία, τη σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση που στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων έχει ως θύµατα γυναίκες και κορίτσια. Ωστόσο, βέβαια, όλοι και όλες κρίνονται στην πράξη και όχι στα λόγια. Για παράδειγµα, στο περιστατικό της καταγγελίας βιασµού από νεαρή Βρετανίδα στην Αγία Νάπα άλλοι είχαν έγνοια για το brand name του τουριστικού προϊόντος ή εξαπέλυαν χυδαίες σεξιστικές επιθέσεις στο θύµα. Άλλες και άλλοι βρίσκονταν έξω από το δικαστήριο µε αλληλεγγύη στο θύµα.

*Γενική Γραµµατέας ΠΟΓΟ, βουλευτής ΑΚΕΛ