- Το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου στην έκθεσή του για την πορεία της οικονομίας, η οποία δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, υπέδειξε ότι η διαφθορά είναι από τις πιο σοβαρές αδυναμίες που αντιμετωπίζει η οικονομία, ιδιαίτερα στον τομέα της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων.
- Είναι πολλές οι εκθέσεις που υποδεικνύουν ότι η γάγγραινα της διαφθοράς γιγαντώθηκε σε βαθμό που απειλεί τις δυνατότητες ανάπτυξης της οικονομίας. Το χειρότερο όμως είναι ότι κανένας θεσμός στο εξωτερικό δεν πιστεύει πλέον ότι μπορεί να αντιστραφεί η κατάσταση. Όχι τουλάχιστον όσο παραμένει στην εξουσία η κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ.
Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου
Οι εκθέσεις, τόσο κυπριακών όσο και διεθνών οργανισμών, που επικεντρώνονται στο πρόβλημα της διαφθοράς στην Κύπρο είναι πλέον πολλές.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία στην τελευταία ετήσια έκθεσή της επεσήμανε ότι η αντίληψη των πολιτών για τον έλεγχο της διαφθοράς επιδεινώνεται ραγδαία από χρόνο σε χρόνο.
Η Παγκόσμια Τράπεζα στην τελευταία ετήσια έκθεσή της επεσήμανε ότι ο δείκτης στην Κύπρο κατρακύλησε από το 1,25 που ήταν το 2012 (επί προηγούμενης κυβέρνησης), στο 0,38 το 2020 (το πιο χαμηλό επίπεδο στο οποίο βρέθηκε ιστορικά η Κύπρος). Σημειώνεται ότι ο δείκτης της Παγκόσμιας Τράπεζας αντανακλά την αντίληψη ως προς την έκταση στην οποία η δημόσια εξουσία ασκείται για ιδιωτικό όφελος, περιλαμβανομένης μικρής και μεγάλης διαφθοράς, όπως και την εξάρτηση του κράτους από τις ελιτ και τα ιδιωτικά συμφέροντα.
Η οργάνωση Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International) στην τελευταία της έκθεση, η οποία αφορά το 2021, υποβάθμισε τη χώρα στην 52η θέση, κατατάσσοντάς την ουσιαστικά στα κράτη με αυξημένη διαφθορά. Σημειώνεται ότι η Οργάνωση αξιολογεί τις χώρες στην κλίμακα 0-100, όπου το 0 σημαίνει ότι είναι εξαιρετικά διεφθαρμένη και το 100 ότι είναι πολύ καθαρή. Η βαθμολογία της Κύπρου κατρακύλησε από τις 66 μονάδες που ήταν το 2012, στις 53 το 2021 (το πιο χαμηλό επίπεδο στο οποίο βρέθηκε ιστορικά η χώρα).
Στο τελευταίο Ευρωβαρόμετρο η Κύπρος αναδείχθηκε πρωταθλήτρια στην αύξηση της διαφθοράς μεταξύ όλων των κρατών-μελών της ΕΕ. Σημειώνεται ότι το 65% των ερωτηθέντων είχε την άποψη ότι η διαφθορά αυξήθηκε τους τελευταίους μήνες, το 28% απάντησαν ότι παρέμεινε στα ίδια υψηλά επίπεδα, ενώ μόλις 5% είδαν κάποια σημάδια βελτίωσης.
Οι 32 πληγές της οικονομίας
Σύμφωνα με την έκθεση του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου, η οικονομία παρουσιάζει συνολικά 32 αδυναμίες, με πιο σημαντική ίσως τη χαμηλή αξιολόγηση από διεθνείς οργανισμούς όσον αφορά τον περιορισμό της διαφθοράς, την αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού, την αποδοτικότητα του δικαστικού συστήματος και τα επίπεδα έκφρασης φωνής και λογοδοσίας.
Οι 32 αδυναμίες είναι οι ακόλουθες:
- Μικρός αριθμός μεγάλων επιχειρήσεων.
- Περιορισμένες επιχειρηματικές υποδομές.
- Χαμηλά επίπεδα δυναμικότητας και εξειδίκευσης.
- Αδυναμίες στην επιχειρηματική δραστηριότητα, ειδικότερα σε σχέση με την εκτέλεση συμβάσεων και την έκδοση αδειών οικοδομής.
- Απόδοση κάτω του μέσου όρου σε σχέση με την προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας, τον περιορισμό της διαφθοράς και την αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού.
- Χαμηλό επίπεδο αποδοτικότητας δικαστικού συστήματος.
- Χαμηλά επίπεδα έκφρασης φωνής και λογοδοσίας.
- Αδυναμία ανάπτυξης καινοτόμων επιχειρήσεων και επιχειρήσεων που στηρίζουν νέες ιδέες και που είναι διατεθειμένες να κατανείμουν την εξουσία.
- Χαμηλές επιδόσεις στον δείκτη επιχειρηματικότητας.
- Χαμηλά επίπεδα ψηφιακών δεξιοτήτων και ενσωμάτωσης ψηφιακών τεχνολογιών.
- Περιορισμένη υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών από τον ιδιωτικό τομέα.
- Περιορισμένες υποδομές ΤΠΕ και ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας.
- Μειωμένες ταχύτητες σύνδεσης και υψηλό κόστος χρήσης διαδικτύου.
- Σχετικά χαμηλή κατάταξη στον δείκτη ψηφιακής ανταγωνιστικότητας.
- Υψηλά επιτόκια δανεισμού για επιχειρήσεις.
- Έλλειψη πρόσβασης σε εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, πέραν της τραπεζικής χρηματοδότησης, όπως μετοχικό κεφάλαιο.
- Χαμηλά επίπεδα συμμετοχής ενηλίκων στην εκπαίδευση.
- Χαμηλά επίπεδα συμμετοχής στην επαγγελματική εκπαίδευση.
- Χαμηλός αριθμός αποφοίτων στους κλάδους της επιστήμης και τεχνολογίας.
- Υψηλός αριθμός ατόμων στον νεαρό πληθυσμό που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο.
- Υψηλά επίπεδα αναντιστοιχίας δεξιοτήτων και υπερειδικευμένων εργαζομένων σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς.
- Χαμηλότερη μέση βαθμολογία PISA μεταξύ των χωρών αναφοράς.
- Περιορισμένη θαλάσσια και αεροπορική συνδεσιμότητα.
- Χαμηλές επιδόσεις εφοδιαστικών υπηρεσιών.
- Καθυστερήσεις στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και υψηλό κόστος ηλεκτρισμού.
- Σχετικά υψηλό κόστος διασυνοριακών συναλλαγών και διοικητικός φόρτος τελωνειακών διαδικασιών.
- Χαμηλή ποιότητα ρυθμιστικού πλαισίου για προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων.
- Μικρή και ανοικτή οικονομία, ευάλωτη σε εξωγενείς παράγοντες.
- Επικέντρωση σε μικρό αριθμό οικονομικών τομέων.
- Επικέντρωση οικονομικών σχέσεων σε μικρό αριθμό χωρών.
- Επικέντρωση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε φοιτητές από την Ελλάδα.
- Τουρισμός κυρίως από Μεγάλη Βρετανία και Ρωσία.
Panama Papers: Δίκες στον Παναμά, ενώ οι Αρχές στην Κύπρο σφυρίζουν αδιάφορα
Η υπόθεση των Panama Papers δεν έχει κλείσει. Αντίθετα, οι Αρχές του Παναμά ανακοίνωσαν ότι προτίθενται να ασκήσουν ποινικές διώξεις σε βάρος 32 προσώπων «για οικονομικά αδικήματα, όπως η νομιμοποίηση κεφαλαίων από εγκληματική δραστηριότητα». Οι δικαστικές πηγές του Παναμά απέφυγαν να αποκαλύψουν τα ονόματα των κατηγορουμένων, όπως είθισται στη χώρα. Παρά ταύτα, δεν αποκλείεται να περιλαμβάνονται και ονόματα τα οποία συνδέονται με την Κύπρο.
Σημειώνεται ότι η Κύπρος φιγουράρει πολύ ψηλά στη λίστα των Panama Papers. Συγκεκριμένα, βρίσκεται στην 3η θέση με 6.374 οντότητες υπεράκτιων εταιρειών, πίσω μόνο από το Ηνωμένο Βασίλειο που έχει 17.973 οντότητες και το Λουξεμβούργο που έχει 10.877.
Πολλές αναφορές για την Κύπρο υπάρχουν επίσης στο πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σημειώνεται μάλιστα ότι η μεγάλη εμπλοκή της Κύπρου στο σκάνδαλο των Panama Papers, καθώς και οι αναφορές της Οργάνωσης για το έγκλημα και τη διαφθορά OCCRP, σε σχέση με τις δραστηριότητες του γραφείου το οποίο φέρει το όνομα του Προέδρου «Νικ. Χρ. Αναστασιάδης & Συνεργάτες LLC», αποτέλεσαν την αφορμή για τη συμπερίληψη της χώρας στην ταινία «The Laundromat» (Το Πλυντήριο), η οποία καταπιάνεται με τη διαφθορά και έχει προβληθεί με μεγάλη επιτυχία σε διεθνές φεστιβάλ και στο Netflix! Αναφορές για την Κύπρο περιλαμβάνονται και σε πολλές άλλες ταινίες και ντοκιμαντέρ, όπως η Mr. Robot, Ozark, The Giant Beast That is the Global Economy, Suits κτλ.
Παρά τα πιο πάνω, οι κυπριακές Αρχές δεν έκαναν σχεδόν τίποτα για τα Panama Papers. Ωστόσο σύντομα ενδέχεται να αναγκαστούν να ανοίξουν το φάκελο.
Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy