Η γάγγραινα της διαφθοράς απειλεί την οικονομία

  • Το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου στην έκθεσή του για την πορεία της οικονομίας, η οποία δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, υπέδειξε ότι η διαφθορά είναι από τις πιο σοβαρές αδυναμίες που αντιμετωπίζει η οικονομία, ιδιαίτερα στον τομέα της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων.
  • Είναι πολλές οι εκθέσεις που υποδεικνύουν ότι η γάγγραινα της διαφθοράς γιγαντώθηκε σε βαθμό που απειλεί τις δυνατότητες ανάπτυξης της οικονομίας. Το χειρότερο όμως είναι ότι κανένας θεσμός στο εξωτερικό δεν πιστεύει πλέον ότι μπορεί να αντιστραφεί η κατάσταση. Όχι τουλάχιστον όσο παραμένει στην εξουσία η κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ.

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Οι εκθέσεις, τόσο κυπριακών όσο και διεθνών οργανισμών, που επικεντρώνονται στο πρόβλημα της διαφθοράς στην Κύπρο είναι πλέον πολλές.

Η Ελεγκτική Υπηρεσία στην τελευταία ετήσια έκθεσή της επεσήμανε ότι η αντίληψη των πολι­τών για τον έλεγχο της διαφθοράς επιδεινώνεται ραγδαία από χρόνο σε χρόνο.

Η Παγκόσμια Τράπεζα στην τελευταία ετήσια έκθεσή της επεσήμανε ότι ο δείκτης στην Κύπρο κατρακύλησε από το 1,25 που ήταν το 2012 (επί προηγούμενης κυβέρνησης), στο 0,38 το 2020 (το πιο χαμηλό επίπεδο στο οποίο βρέθηκε ιστορικά η Κύπρος). Σημειώνεται ότι ο δείκτης της Πα­γκόσμιας Τράπεζας αντανακλά την αντίληψη ως προς την έκταση στην οποία η δημόσια εξουσία ασκείται για ιδιωτικό όφελος, περιλαμβανομένης μικρής και μεγάλης διαφθοράς, όπως και την εξάρτηση του κράτους από τις ελιτ και τα ιδιωτικά συμφέροντα.

Η οργάνωση Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International) στην τελευταία της έκθεση, η οποία αφορά το 2021, υποβάθμισε τη χώρα στην 52η θέση, κατατάσσοντάς την ουσιαστικά στα κράτη με αυξημένη διαφθορά. Σημειώνεται ότι η Οργάνωση αξιολογεί τις χώρες στην κλίμακα 0-100, όπου το 0 σημαίνει ότι είναι εξαιρετικά διεφθαρμένη και το 100 ότι είναι πολύ καθαρή. Η βαθμολογία της Κύ­πρου κατρακύλησε από τις 66 μονάδες που ήταν το 2012, στις 53 το 2021 (το πιο χαμηλό επίπεδο στο οποίο βρέθηκε ιστορικά η χώρα).

Στο τελευταίο Ευρωβαρόμετρο η Κύπρος ανα­δείχθηκε πρωταθλήτρια στην αύξηση της δια­φθοράς μεταξύ όλων των κρατών-μελών της ΕΕ. Σημειώνεται ότι το 65% των ερωτηθέντων είχε την άποψη ότι η διαφθορά αυξήθηκε τους τελευ­ταίους μήνες, το 28% απάντησαν ότι παρέμεινε στα ίδια υψηλά επίπεδα, ενώ μόλις 5% είδαν κά­ποια σημάδια βελτίωσης.

Οι 32 πληγές της οικονομίας

Σύμφωνα με την έκθεση του Συμβουλίου Οι­κονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου, η οι­κονομία παρουσιάζει συνολικά 32 αδυναμίες, με πιο σημαντική ίσως τη χαμηλή αξιολόγηση από διεθνείς οργανισμούς όσον αφορά τον περιορισμό της διαφθοράς, την αποτελεσματικότητα του κρα­τικού μηχανισμού, την αποδοτικότητα του δικαστι­κού συστήματος και τα επίπεδα έκφρασης φωνής και λογοδοσίας.

Οι 32 αδυναμίες είναι οι ακόλουθες:

  • Μικρός αριθμός μεγάλων επιχειρήσεων.
  • Περιορισμένες επιχειρηματικές υποδομές.
  • Χαμηλά επίπεδα δυναμικότητας και εξειδίκευ­σης.
  • Αδυναμίες στην επιχειρηματική δραστηριότητα, ειδικότερα σε σχέση με την εκτέλεση συμβάσε­ων και την έκδοση αδειών οικοδομής.
  • Απόδοση κάτω του μέσου όρου σε σχέση με την προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας, τον περιο­ρισμό της διαφθοράς και την αποτελεσματικό­τητα του κρατικού μηχανισμού.
  • Χαμηλό επίπεδο αποδοτικότητας δικαστικού συ­στήματος.
  • Χαμηλά επίπεδα έκφρασης φωνής και λογοδο­σίας.
  • Αδυναμία ανάπτυξης καινοτόμων επιχειρήσεων και επιχειρήσεων που στηρίζουν νέες ιδέες και που είναι διατεθειμένες να κατανείμουν την εξουσία.
  • Χαμηλές επιδόσεις στον δείκτη επιχειρηματικό­τητας.
  • Χαμηλά επίπεδα ψηφιακών δεξιοτήτων και εν­σωμάτωσης ψηφιακών τεχνολογιών.
  • Περιορισμένη υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογι­ών από τον ιδιωτικό τομέα.
  • Περιορισμένες υποδομές ΤΠΕ και ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας.
  • Μειωμένες ταχύτητες σύνδεσης και υψηλό κό­στος χρήσης διαδικτύου.
  • Σχετικά χαμηλή κατάταξη στον δείκτη ψηφιακής ανταγωνιστικότητας.
  • Υψηλά επιτόκια δανεισμού για επιχειρήσεις.
  • Έλλειψη πρόσβασης σε εναλλακτικές μορ­φές χρηματοδότησης, πέραν της τραπεζικής χρηματοδότησης, όπως μετοχικό κεφάλαιο.
  • Χαμηλά επίπεδα συμμετοχής ενηλίκων στην εκ­παίδευση.
  • Χαμηλά επίπεδα συμμετοχής στην επαγγελματι­κή εκπαίδευση.
  • Χαμηλός αριθμός αποφοίτων στους κλάδους της επιστήμης και τεχνολογίας.
  • Υψηλός αριθμός ατόμων στον νεαρό πληθυσμό που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο.
  • Υψηλά επίπεδα αναντιστοιχίας δεξιοτήτων και υπερειδικευμένων εργαζομένων σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς.
  • Χαμηλότερη μέση βαθμολογία PISA μεταξύ των χωρών αναφοράς.
  • Περιορισμένη θαλάσσια και αεροπορική συνδε­σιμότητα.
  • Χαμηλές επιδόσεις εφοδιαστικών υπηρεσιών.
  • Καθυστερήσεις στην παροχή ηλεκτρικής ενέργει­ας και υψηλό κόστος ηλεκτρισμού.
  • Σχετικά υψηλό κόστος διασυνοριακών συναλ­λαγών και διοικητικός φόρτος τελωνειακών διαδικασιών.
  • Χαμηλή ποιότητα ρυθμιστικού πλαισίου για προ­σέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων.
  • Μικρή και ανοικτή οικονομία, ευάλωτη σε εξω­γενείς παράγοντες.
  • Επικέντρωση σε μικρό αριθμό οικονομικών τομέ­ων.
  • Επικέντρωση οικονομικών σχέσεων σε μικρό αριθμό χωρών.
  • Επικέντρωση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε φοι­τητές από την Ελλάδα.
  • Τουρισμός κυρίως από Μεγάλη Βρετανία και Ρωσία.

Panama Papers: Δίκες στον Παναμά, ενώ οι Αρχές στην Κύπρο σφυρίζουν αδιάφορα

Η υπόθεση των Panama Papers δεν έχει κλείσει. Αντίθετα, οι Αρχές του Παναμά ανα­κοίνωσαν ότι προτίθενται να ασκήσουν ποι­νικές διώξεις σε βάρος 32 προσώπων «για οικονομικά αδικήματα, όπως η νομιμοποίηση κεφαλαίων από εγκληματική δραστηριότητα». Οι δικαστικές πηγές του Παναμά απέφυγαν να αποκαλύψουν τα ονόματα των κατηγορουμέ­νων, όπως είθισται στη χώρα. Παρά ταύτα, δεν αποκλείεται να περιλαμβάνονται και ονόματα τα οποία συνδέονται με την Κύπρο.

Σημειώνεται ότι η Κύπρος φιγουράρει πολύ ψηλά στη λίστα των Panama Papers. Συγκε­κριμένα, βρίσκεται στην 3η θέση με 6.374 οντό­τητες υπεράκτιων εταιρειών, πίσω μόνο από το Ηνωμένο Βασίλειο που έχει 17.973 οντότητες και το Λουξεμβούργο που έχει 10.877.

Πολλές αναφορές για την Κύπρο υπάρχουν επίσης στο πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σημειώνεται μάλιστα ότι η μεγάλη εμπλοκή της Κύπρου στο σκάνδαλο των Panama Papers, καθώς και οι αναφορές της Οργάνωσης για το έγκλημα και τη διαφθορά OCCRP, σε σχέση με τις δραστηρι­ότητες του γραφείου το οποίο φέρει το όνομα του Προέδρου «Νικ. Χρ. Αναστασιάδης & Συ­νεργάτες LLC», αποτέλεσαν την αφορμή για τη συμπερίληψη της χώρας στην ταινία «The Laundromat» (Το Πλυντήριο), η οποία κατα­πιάνεται με τη διαφθορά και έχει προβληθεί με μεγάλη επιτυχία σε διεθνές φεστιβάλ και στο Netflix! Αναφορές για την Κύπρο περιλαμβάνο­νται και σε πολλές άλλες ταινίες και ντοκιμα­ντέρ, όπως η Mr. Robot, Ozark, The Giant Beast That is the Global Economy, Suits κτλ.

Παρά τα πιο πάνω, οι κυπριακές Αρχές δεν έκαναν σχεδόν τίποτα για τα Panama Papers. Ωστόσο σύντομα ενδέχεται να αναγκαστούν να ανοίξουν το φάκελο.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy