Οι καρκινοπαθείς δεν είναι μόνοι…

•Αυξητική τάση καταγράφουν τα περιστατικά καρκίνου στη χώρα μας

Και μόνο στο άκουσμα της λέξης καρκίνος, το στομάχι δένεται κόμπος. Η νόσος που έχει λάβει διαστάσεις «επιδημίας» δεν κάνει διακρίσεις. «Κτυπά» ανθρώπους κάθε ηλικίας, πλούσιους και φτωχούς, μορφωμένους και μη. Η αυξητική τάση στα κρούσματα ανά το παγκόσμιο εντείνει τις ανησυχίες και παρά το γεγονός ότι η Κύπρος, σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, εντούτοις τα στατιστικά δεδομένα στη χώρα μας δεικνύουν μια αύξηση στα κρούσματα, χρόνο με το χρόνο. Ευτυχώς όμως για τους ασθενείς υπάρχουν γύρω τους Οργανώσεις και Σύνδεσμοι που μπορούν να τους προσφέρουν βοήθεια. Πίσω απ’ αυτούς τους Συνδέσμους, ο άνθρωπος, για τον άνθρωπο…

Της Μαρίνας Κουμάστα

Τραγική αύξηση καταγράφουν στην Κύπρο τα νέα περιστατικά καρκίνου, με τους αριθμούς να αγγίζουν τα 3.200 περιστατικά κάθε χρόνο μεταξύ του πληθυσμού των ελεύθερων περιοχών. Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία από το Αρχείο Καρκίνου, κάθε χρόνο σημειώνονται περίπου 150 περιστατικά περισσότερα από τον προηγούμενο χρόνο, ενώ σταδιακή αύξηση παρουσιάζει και η θνησιμότητα, με τους αριθμούς να αγγίζουν τους 5.300 θανάτους περίπου ανά έτος.

Οπως δήλωσε στην εφημερίδα μας ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Μονάδας Υγείας του Υπουργείου Υγείας, Δρ Παύλος Παύλου, στο αρχείο καρκίνου καταγράφονται οι κακοήθειες, εξαιρουμένων των μη μελανωματικών καρκίνων του δέρματος (δηλαδή από τους καρκίνους του δέρματος συμπεριλαμβάνονται μόνο τα κακοήθη μελανώματα).

Υπολογίζεται, λέει, ότι κατά τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό πληρότητας καταγραφής του καρκίνου ανέρχεται στο 95%. Επομένως, διευκρινίζει, οι πραγματικοί αριθμοί νέων ετήσιων περιστατικών που διαγιγνώσκονται είναι περίπου κατά 5% πιο υψηλοί από τους αριθμούς του πίνακα. Ο Δρ Παύλου σημειώνει ότι τα δεδομένα που συσσωρεύονται στο αρχείο καρκίνου καταγράφουν μια αυξητική τάση των κρουσμάτων της νόσου, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες του κόσμου.

«Λόγω του ότι οι διαδικασίες εντόπισης και καταγραφής του καρκίνου από το σχετικά νεοσύστατο Αρχείο Καρκίνου βελτιώνονταν κάθε χρόνο, η πληρότητα καταγραφής του καρκίνου αυξανόταν χρόνο με το χρόνο. Επίσης από το 2004 και μετά συμπεριλαμβάνονται και τα περιστατικά καρκίνου που καταγράφονται μόνο στα πιστοποιητικά θανάτου», σημειώνει χαρακτηριστικά. Και προσθέτει: «Για τους πιο πάνω λόγους ο ρυθμός αύξησης της καταγραφής δεν είναι ίσος με το ρυθμό αύξησης της εμφάνισης (ή διάγνωσης) νέων περιστατικών καρκίνου. Η αυξητική τάση στην καταγραφή του καρκίνου από το 2005 μέχρι το 2011 ήταν περίπου 4,7% ανά έτος.

Ομως, η αυξητική τάση στην εμφάνιση (ή διάγνωση) καρκίνου υπολογίζεται βάσει μεθόδων που χρησιμοποιούν διεθνείς βάσεις δεδομένων (IARC, Globocan 2012). Αυτή κυμαίνεται γύρω στο 2,5% ανά έτος».

Σύμφωνα με τον Δρ Παύλου, κατά την περίοδο 2004-2013 ο μέσος ετήσιος αριθμός θανάτων όλων των αιτιών ήταν 5.295. Τα νεοπλάσματα καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση μετά τα νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος.

Ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες…

Στους άνδρες, το 2011 ο πιο συχνός καρκίνος ήταν του προστάτη. Ακολουθούν, εκείνοι του πνεύμονα, παχέος εντέρου (ορθοκωλικός), ουροδόχου κύστης, μη-Hodgkin λέμφωμα, στομάχου. Εβδομος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες είναι αυτός του παγκρέατος.

…και ο πιο συχνός στις γυναίκες

Στις γυναίκες, το 2011 ο πιο συχνός καρκίνος ήταν του μαστού. Ακολουθούν, εκείνοι του θυρεοειδούς, παχέος εντέρου (ορθοκωλικός), σώματος μήτρας, πνεύμονα, ωοθηκών, μη-Hodgkin λέμφωμα, στομάχου, παγκρέατος.

Ο καρκίνος ευθύνεται για ένα στους τέσσερις θανάτους στην ΕΕ

Παρ’ όλο που η αυξητική τάση των νέων περιστατικών καρκίνου στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια είναι καταγεγραμμένη, εντούτοις οι ειδικοί παρουσιάζονται ιδιαίτερα καθησυχαστικοί, αφού τονίζουν ότι η Κύπρος βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, ένας στους τέσσερις θανάτους στην Ευρωπαϊκή Ενωση προκαλείται από καρκίνο.

Η τελευταία έκθεση της Eurostat δεικνύει ότι το 2011 ο καρκίνος προκάλεσε 1,28 εκατομμύρια θανάτους στην «ΕΕ των 28», αντιπροσωπεύοντας το 26,3% των θανάτων στην ΕΕ.  Η αιτία θανάτου από καρκίνο είναι υψηλότερη για τα άτομα κάτω των 65 ετών (37,1%) και χαμηλότερη για τα άτομα άνω των 65 ετών και (23,8%). Μεταξύ 2002 και 2011 σημειώθηκε αύξηση κατά 6,3% στα ποσοστά θανάτου λόγω καρκίνου στην «ΕΕ των 28».

Οι πιο κοινές μορφές καρκίνου που προκάλεσαν θάνατο στην ΕΕ το 2011 ήταν ο καρκίνος στους πνεύμονες (20,8%), στο παχύ έντερο (11,9%), στο στήθος (7,2%), στο πάγκρεας (6,1%) και στον προστάτη (10,2% για τους άνδρες). Τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο στους πνεύμονες καταγράφονται στην Ουγγαρία (26%), στην Ολλανδία (24,6%), στο Βέλγιο (24,5%) και στην Πολωνία και την Ελλάδα (24,1%).

Οι παράγοντες καρκίνου

Ο καρκίνος αποτελεί μια νοσογόνο κατάσταση, η οποία μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε μέρος του σώματος και χαρακτηρίζεται από την ανεξέλεγκτη παραγωγή επιθετικών κυττάρων, τα οποία αναπτύσσονται πέρα από τα φυσιολογικά τους όρια (διηθούν τους περιβάλλοντες ιστούς) και δύναται να εξαπλωθούν από το σημείο παραγωγής τους σε διάφορα όργανα του σώματος (μετάσταση).

Η παρουσία κάποιων φυσικών (ιονίζουσα, υπέρυθρη ακτινοβολία κλπ), χημικών (ασβέστος, ουσίες του τσιγάρου, αφλατοξίνες, αρσενικό κλπ) και βιολογικών (προσβολή από ιούς, βακτήρια ή παράσιτα) παραγόντων, σε έδαφος γενετικής προδιάθεσης, μπορεί να πυροδοτήσει τη διαδικασία μετάλλαξης ενός φυσιολογικού κυττάρου σε καρκινικό, που σηματοδοτεί και την έναρξη της νόσου.

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο αποτελούν το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η ανθυγιεινή διατροφή, η παχυσαρκία, η έλλειψη άσκησης, η ρύπανση του περιβάλλοντος και οι χρόνιες λοιμώξεις από ηπατίτιδα Β, C και από τον ιό των κονδυλωμάτων (HPV). Σύμφωνα με τους επιστήμονες το 30% των καρκίνων μπορούν να προληφθούν με την τροποποίηση των πιο πάνω παραγόντων κινδύνου, καθώς και με την εφαρμογή απλών μέτρων, όπως είναι ο εμβολιασμός κατά του HPV και της ηπατίτιδας Β, η αποφυγή έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία και ο περιορισμός επαγγελματικής έκθεσης.

Το Αρχείο Καρκίνου

Τα περιστατικά καρκίνου που καταγράφηκαν μεταξύ 2007-2011 στο Αρχείο Καρκίνου είχαν ως εξής:

Άνδρες

Γυναίκες

Σύνολο

2007

1400

1360

2760

2008

1532

1437

2969

2009

1553

1383

2936

2010

1616

1474

3090

2011

1680

1608

3288

Κατηγορία αιτιών θανάτου 

Μέσος ετήσιος αριθμός θανάτων

%

Κυκλοφορικού

2021

38%

Νεοπλάσματα *

1138

21%

Ενδοκρινών

397

8%

Αναπνευστικού

378

7%

Εξωτερικές αιτίες

313

6%

Πεπτικού

172

3%

Ουροποιο-γεννητικού

162

3%

Νευρικού

141

3%

Λοιμώδη

66

1%

Άλλες

505

10%

Σύνολο

5295

100%

 

*Περιλαμβάνεται και μικρός αριθμός καλοήθων όγκων ή όγκων αμφιβόλου ή ακαθόριστης συμπεριφοράς.

Σύνδεσμοι και Οργανώσεις στέκονται δίπλα στους ασθενείς με καρκίνο. Και παρά τις μειωμένες πλέον χορηγίες που λαμβάνουν από το κράτος, κάποιοι άνθρωποι που υπάρχουν πίσω από αυτούς τους Συνδέσμους και τις Οργανώσεις παλεύουν με νύχια και με δόντια για να συνεχίσουν να προσφέρουν στους ασθενείς ό,τι το κράτος, λογικά, θα έπρεπε να τους προσφέρει: στήριξη και υποστήριξη για την πιο δύσκολη ίσως περίοδο της ζωής τους. Τον Οκτώβριο, ΠΑΣΥΚΑΦ και Europa Donna βγαίνουν στους δρόμους. Ο πρώτος Σύνδεσμος για να μπορέσει να κρατηθεί στη ζωή και για να ενημερώσει το κοινό για τον καρκίνο, γενικότερα. Η Europa Donna για να απαιτήσει για άλλη μια χρονιά από το κράτος ένα εξειδικευμένο Κέντρο Μαστού. Για όλες τις γυναίκες της Κύπρου. Για τις ασθενείς σήμερα, για τις γυναίκες που θα διαγνωστούν στο μέλλον…

Βήματα… ζωής

Τα… βήματα που ξεκίνησε μια ομάδα γυναικών πριν από μερικά χρόνια για τη δημιουργία του πρώτου εξειδικευμένου κέντρου μαστού συνεχίζονται. Χιλιάδες γυναίκες περπάτησαν χθες στην καθιερωμένη πορεία με τις ροζ φιγούρες(σύμβολο καρκίνου του μαστού). Βήματα με δύναμη για τον αγώνα κατά του καρκίνου του μαστού. Βήματα για τη δημιουργία του πρώτου εξειδικευμένου Κέντρου Μαστού για 30% περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης. Φιγούρες και βήματα για όλες τις γυναίκες της Κύπρου.

Στην πορεία ξεχώριζαν οι 602 ροζ φιγούρες που είναι ο αριθμός των νέων περιστατικών που διαγιγνώστηκαν σε γυναίκες το 2014, 4 γαλάζιες που είναι ο αριθμός των νέων περιστατικών σε άνδρες και  64 λευκές -ο αριθμός των θανάτων που σημειώθηκαν τον περασμένο χρόνο. «Κύριε Υπουργέ Οικονομικών, περιμένουμε και επιμένουμε. Μιλούμε για το 30% από τις γυναίκες της Κύπρου, από τις μανάδες, τις αδελφές, τις φίλες, τις κόρες μας…», το μήνυμα που έστειλε η πρόεδρος της Εuropa Donna Κύπρου, Εύη Παπαδοπούλου, στον κ. Χάρη Γεωργιάδη.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η Europa Donna Κύπρου εγκαινιάζει φέτος το πρόγραμμα «Γνωρίζω» το οποίο περιλαμβάνει έντυπη και ηλεκτρονική πληροφόρηση, παρουσιάσεις, συνεντεύξεις, ομιλίες και συγκεντρώσεις. Ταυτόχρονα, συνεχίζει να προσφέρει στις γυναίκες ψυχολογική στήριξη μέσω του προγράμματος «Στηρίζω», ενώ μέσω του Προγράμματος «Επιστήθιες φίλες» προσφέρει δωρεάν ειδικούς στηθόδεσμους και περούκες. Ακόμη, τα σπίτια της Europa Donna Κύπρου σε όλες τις πόλεις προσφέρουν πληροφόρηση και χώρο για ομαδικές και ατομικές συναντήσεις.

«Φωτογραφίζουμε τη ζωή γιατί μας ανήκει»…

Με το σύνθημα «Φωτογραφίζουμε τη ζωή γιατί μας ανήκει» ο ΠΑΣΥΚΑΦ στέλνει το μήνυμα ότι ο καρκίνος δεν πρέπει να στερεί από κανέναν ασθενή τις όμορφες στιγμές και την ποιότητα στη ζωή τους κατά τη διάρκεια της εμπειρίας τους. Για όλο τον Οκτώβριο ο ΠΑΣΥΚΑΦ προγραμματίζει διάφορες εκδηλώσεις για την ευαισθητοποίηση του κοινού για τον καρκίνο και παράλληλα απευθύνει έκκληση στους πολίτες να στηρίξουν το σημαντικό έργο που επιτελεί ο Σύνδεσμος προς τους πάσχοντες συνανθρώπους μας.

Να σημειώσουμε ότι το 2014 ο ΠΑΣΥΚΑΦ φρόντισε 2.035 ασθενείς στο σπίτι με την Υπηρεσία Κατ’ Οίκον Νοσηλευτικής και Ανακουφιστικής Φροντίδας, ενώ συνολικά οι υπηρεσίες του Συνδέσμου στήριξαν πέραν των 5.000 ασθενών και συγγενών τους.
Η πρόεδρος του ΠΑΣΥΚΑΦ, Δρ Αχιλλεούδη, εξήγγειλε πολύ πρόσφατα την επέκταση της λειτουργίας της Υπηρεσίας Κατ’ Οίκον Νοσηλευτικής και Ανακουφιστικής Φροντίδας σε 24ωρη. Η 24ωρη Υπηρεσία Κατ’ Οίκον Νοσηλευτικής και Ανακουφιστικής Φροντίδας καλύπτει στο παρόν στάδιο τις ανάγκες των επαρχιών Λευκωσίας και Λεμεσού. Ο Σύνδεσμος προσφέρει επίσης υπηρεσίες Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης, Φυσικοθεραπείας, Κλινικές Λεμφοιδήματος, υπηρεσία Μεταφοράς Ασθενών, Κέντρα Ημέρας, καθώς και Προγράμματα Διαφώτισης για μείωση των περιστατικών καρκίνου και της θνησιμότητας.
Ολες οι υπηρεσίες και τα προγράμματα προσφέρονται παγκύπρια σε όλους, δωρεάν.

Η «Αροδαφνούσα» χρειάζεται στήριξη

Την περαιτέρω στήριξη της πολιτείας για να μπορέσει να συνεχίσει το έργο του το Ανακουφιστικό Κέντρο Φροντίδας «Αροδαφνούσα», ζητεί ο Αντικαρκινικός Σύνδεσμος Κύπρου (ΑΣΚ), καλώντας τα κόμματα να ασκήσουν ανάλογη πίεση. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΑΣΚ, Αρτέμη Ζαχαρίου, το Κέντρο κάθε χρόνο δέχεται έξι περίπου χιλιάδες ασθενείς και έχει προϋπολογισμό της τάξης των 2,5 εκατομμυρίων ευρώ, κι εδώ και 44 χρόνια τάσσεται στο πλευρό των συνανθρώπων μας που υποφέρουν από τον καρκίνο.

Ζήτησε δε από τα κόμματα να συμβάλουν στον καθορισμό συγκεκριμένης οικονομικής βοήθειας από το κράτος σε ετήσια βάση, ώστε «να ξέρουμε από την αρχή του χρόνου ότι έχουμε αυτό το ποσό και μετά για όλα τα υπόλοιπα θα εργαστούμε άοκνα για να εξασφαλιστούν τα χρήματα που χρειάζονται».

Ο κ. Ζαχαρίου στις δηλώσεις του τόνισε πως δεν κινδυνεύει με κλείσιμο το Ανακουφιστικό Κέντρο και αυτό αφού λόγω των δωρητών του κατέχει σημαντική ακίνητη περιουσία, η οποία στη μεγάλη ανάγκη μπορεί και να πωληθεί. Σημείωσε, ωστόσο, ότι η «Αροδαφνούσα», αναγκαστικά, τη χρονική περίοδο 2011-2012 έκλεισε δύο δωμάτια ασθενών, «διότι δεν μπορούσαμε να αντεπεξέλθουμε, δεν είχαμε χρήματα».

Ανέφερε, ακόμη, πως συναντήθηκε και με τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, από τον οποίο ζήτησε την περαιτέρω οικονομική στήριξη του Αντικαρκινικού Συνδέσμου και απέσπασε τη σύμφωνη γνώμη του για την αναγκαιότητα αυτή, ώστε οι καρκινοπαθείς να έχουν τουλάχιστον τη δυνατότητα για «ποιοτικό θάνατο».


«Ο τρόπος λειτουργίας της Εθνικής Επιτροπής Καρκίνου να αλλάξει»

Η θητεία της Εθνικής Επιτροπής Καρκίνου, η οποία εκπόνησε την Εθνική Στρατηγική για τον Καρκίνο στη χώρα μας έχει λήξει πριν από μερικές μέρες. Ο πρόεδρός της, Δρ Αδάμος Αδάμου, παρέδωσε τη Στρατηγική στον Υπουργό Υγείας τονίζοντάς του ότι αυτή χρήζει επικαιροποίησης. Ο Δρ Αδάμου ο οποίος είναι ογκολόγος και έχει ασχοληθεί ενδελεχώς με το θέμα του καρκίνου θεωρεί, όπως δήλωσε στη «Χ», ότι τόσο η σύνθεση της Επιτροπής όσο και ο τρόπος λειτουργίας της πρέπει να αλλάξει. Δεν πρέπει, λέει, να αποτελεί ένα συμβουλευτικό σώμα προς τον Υπουργό Υγείας, αλλά να έχει ενεργό δράση.

Ως γνωστόν η Εθνική Στρατηγική για τον Καρκίνο, η οποία υιοθετήθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2009 είναι βασισμένη σε 4 πυλώνες: την πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, την ανακουφιστική φροντίδα και την έρευνα.


Διαφωνίες για Ακτινοθεραπευτικά

Ενώ η Εθνική Στρατηγική για τον Καρκίνο συμπεριελάμβανε τη δημιουργία δύο Κέντρων Ακτινοθεραπευτικής στη Λεμεσό και τη Λευκωσία, στο σχέδιο δράσης τα κρατικά Ακτινοθεραπευτικά δεν είχαν ενταχθεί, ένεκα της μη ομόφωνης γνώμης των μελών της Εθνικής Επιτροπής, λέει ο Δρ Αδάμου. Για το θέμα, σημειώνει, υπήρχαν έντονες διαφωνίες μεταξύ των μελών. Εκκρεμεί επίσης η εφαρμογή του πληθυσμιακού προγράμματος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ενώ αρκετές δράσεις που αφορούν τον τομέα της έρευνας δεν έχουν υλοποιηθεί.

Ο Δρ Αδάμου υπογραμμίζει ωστόσο ότι το μεγαλύτερο μέρος της Στρατηγικής έχει υλοποιηθεί. Μεταξύ άλλων ενισχύθηκαν προγράμματα όπως η σχολιατρική, οι εκστρατείες ενημέρωσης στην κοινότητα, εντατικοποιήθηκαν οι εμβολιασμοί εναντίον λοιμογόνων παραγόντων που προκαλούν καρκίνο. Το 2016 αναμένεται εξάλλου να ξεκινήσει ο εμβολιασμός έφηβων κοριτσιών για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Εχει ακόμη ενισχυθεί το πρόγραμμα για τον καρκίνο του μαστού, ενώ άρχισε να εφαρμόζεται το πληθυσμιακό πρόγραμμα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy