Η κλιµατική αλλαγή συνιστά υπαρξιακή απειλή

Ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος σήμερα είναι αυτό της κλιματικής αλλαγής.

Για να κατανοήσουμε όμως το πρόβλημα, θα πρέπει να δούμε πώς ορίζεται η κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή ορίζεται ως η μεταβολή στο κλίμα που οφείλεται άμεσα ή έμμεσα στις ανθρώπινες δραστηριότητες, οδηγώντας έτσι σε μεταβολές των μετεωρολογικών συνθηκών που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική διάρκεια. Η κλιματική αλλαγή ευθύνεται με τη σειρά της για τα κυριότερα περιβαλλοντικά προβλήματα που ταλαιπωρούν σήμερα το ανθρώπινο είδος, όπως το λιώσιμο των παγετώνων, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τις αλλαγές στο οικοσύστημα, την εξαφάνιση των ειδών και άλλα πολλά.

Σύμφωνα με διάφορους ερευνητές, η κλιματική αλλαγή συνιστά μια υπαρξιακή απειλή για τον ανθρώπινο πολιτισμό και ειδικά για το δικό μας νησί, αφού η Κύπρος θεωρείται να έχει μεγαλύτερη ευπάθεια ως μεσογειακό και νησιώτικο κράτος. Αυτό δείχνουν και οι μέχρι τώρα έρευνες, αφού από την ανάλυση των μετεωρολογικών δεδομένων των σταθμών Λευκωσίας και Λεμεσού των τελευταίων 100 χρόνων έχει παρατηρηθεί αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας 1,5 °C και 2,3 °C αντίστοιχα. Όσον αφορά τις μελλοντικές προβλέψεις, οι έρευνες καταδεικνύουν τις ήδη υπάρχουσες τάσεις του κλίματος, δηλαδή αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, μείωση της βροχόπτωσης και επιδείνωση των ακραίων καιρικών φαινομένων.

Αυτά με τη σειρά τους θα επηρεάσουν αρνητικά τομείς όπως η γεωργία και αγροτική παραγωγή, η δημόσια υγεία, οι ακτές και τα θαλάσσια οικοσυστήματα, τα δάση, οι υδάτινοι πόροι, τα φυσικά οικοσυστήματα, η αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, ο τουρισμός, η βιοποικιλότητα και πολλά άλλα.

Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε, να λύσουμε το πρόβλημα και να διασφαλίσουμε τη διατήρηση του ανθρώπινου είδους, θα πρέπει να κατανοήσουμε τη βασική αιτία του προβλήματος.

Η νεαρή ακτιβίστρια από τη Σουηδία, Greta Thunberg, κατάφερε να εστιάσει στο κυριότερο αίτιο της κλιματικής αλλαγής μέσα σε μόνο μία φράση. «Η βιόσφαιρά μας θυσιάζεται, ώστε οι πλούσιοι σε χώρες όπως η δικιά μου να ζουν μέσα στις πολυτέλειες. Τα βάσανα των πολλών πληρώνουν τις πολυτέλειες των λίγων. Λέτε ότι αγαπάτε τα παιδιά σας πάνω απ όλα, κι όμως τους κλέβετε το μέλλον μπροστά στα μάτια τους. Και αν μέσα σε αυτό το πολιτικό σύστημα είναι αδύνατον να βρεθούν λύσεις, τότε πρέπει μάλλον να αλλάξουμε σύστημα».

Ακριβώς σε αυτό το οικονομικοπολιτικό σύστημα πρέπει να εστιάσει κανείς για να κατανοήσει τα βαθύτερα αίτια της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής καταστροφής.

Δυστυχώς και στην Κύπρο το περιβάλλον θυσιάζεται στο βωμό της «ανάπτυξης». Τα περιβαλλοντικά προβλήματα έχουν οξυνθεί ως αποτέλεσμα της άναρχης ανάπτυξης και της ισοπεδωτικής λιτότητας στις πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος.

Γι’ αυτό η επόμενη διακυβέρνηση του τόπου θα έχει να διαχειριστεί τα πολλά και σύνθετα περιβαλλοντικά προβλήματα που ταλανίζουν την χώρα μας.

Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι μία συνεχής και επίπονη διαδικασία που απαιτεί τη συνεχή αξιολόγηση των μέτρων και δράσεων που λαμβάνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ως εκ τούτου, και για όλα τα πιο πάνω, η επόμενη διακυβέρνηση του τόπου θα πρέπει να έχει τη θέληση να αγγίξει το πρόβλημα στη ρίζα του και να είναι έτοιμη να λάβει δραστικά μέτρα για την προσαρμογή της Κύπρου στην κλιματική αλλαγή και το μετριασμό των επιπτώσεών της στους διάφορους τομείς.

Αντρέας Χρυσάνθου