Η Κομισιόν αναθεωρεί τον Κώδικα Σένγκεν και επιτρέπει συνοριακούς ελέχγους για λόγους τρομοκρατίας

Η Κομισιόν προτείνει την αναθεώρηση του συνοριακού κώδικα Σένγκεν με τρόπο που τα κράτη μέλη θα μπορούν να κλείνουν τα σύνορά τους σε περιπτώσεις τρομοκρατικών χτυπημάτων. Την ίδια ώρα προτείνει και την είσοδο στη ζώνη Σέγκεν για τρεις ακόμα χώρες, την Κροατία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

Σύμφωνα με σημερινή απόφαση του Κολεγίου των Επιτρόπων την οποία παρουσίασε ο Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος, το Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει απόφαση για την έγκριση της προσχώρησης τους στο χώρο Σένγκεν και να άρει τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα μεταξύ αυτών των δύο κρατών μελών και των γειτόνων τους στην ΕΕ. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία έχουν αποδείξει την ικανότητά τους να υπερασπίζονται τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, και θα πρέπει, ως εκ τούτου, να γίνουν μέλη της εσωτερικής ζώνης χωρίς σύνορα.

Επιπλέον η Κομισιόν προτείνει να προσαρμοστούν οι ισχύουσες προθεσμίες βάσει των άρθρων 25 και 27 του κώδικα συνόρων του Σένγκεν και να φθάσουν έως και ένα έτος (αντί των έξι μηνών που ισχύουν σήμερα), και παράλληλα να θεσπιστούν αυστηρότερες διαδικαστικές εγγυήσεις, μεταξύ των οποίων, αφενός, η υποχρέωση των κρατών μελών να αξιολογούν εάν υπάρχουν εναλλακτικά μέτρα που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα την απειλή που εντοπίζεται και, αφετέρου, η υποβολή αναλυτικής αξιολόγησης των κινδύνων.

Ο Επίτροπος Αβραμόπουλος είπε στο ΚΥΠΕ ότι “οι λαϊκιστές στην Ευρώπη χρησιμοποιούν την τρομοκρατία ως δικαιολογία” και πως “με τη συγκεκριμένη ρύθμιση η Κομισιόν αφαιρεί από τη φαρέτρα τους ένα ακόμα επιχείρημα”.

Με βάση τις προτάσεις που παρουσιάζονται σήμερα, τα κράτη μέλη θα είναι επίσης σε θέση να παρατείνουν, κατ` εξαίρεση, τους ελέγχους, εφόσον η ίδια απειλή εξακολουθεί να υφίσταται πέραν του ενός έτους και εφόσον έχουν επίσης ληφθεί ανάλογα έκτακτα εθνικά μέτρα εντός της επικράτειάς τους, όπως είναι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής. Για την παράταση αυτή θα απαιτείται σύσταση του Συμβουλίου, που θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη γνώμη που διατυπώνει η Επιτροπή, και η οποία θα περιορίζεται αυστηρά σε περιόδους 6 μηνών, με δυνατότητα παράτασης έως και τρεις φορές, για μέγιστη περίοδο δύο ετών.

Η σημερινή πρόταση της Κομισιόν για τον κώδικα συνόρων Σένγκεν προβλέπει πως θα προσαρμοστούν οι κανόνες περί επαναφοράς προσωρινών ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα “ώστε να ανταποκρίνονται στις εξελισσόμενες και συνεχείς σοβαρές απειλές για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια”. “Θεσπίζονται επίσης αυστηρότερες διαδικαστικές εγγυήσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα παραμένουν εξαίρεση — μέτρο έσχατης ανάγκης— και χρησιμοποιούνται μόνον εφόσον είναι αναγκαίοι και αναλογικοί, περιορίζοντας τις επιπτώσεις για την ελεύθερη κυκλοφορία”, αναφέρει η Κομισιόν.

Η Κομισιόν αναφέρει ότι ο κώδικας συνόρων του Σένγκεν χρειάζεται να επικαιροποιηθεί ώστε να παραταθούν οι προθεσμίες για τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, σε συνδυασμό με αυστηρότερες διασφαλίσεις. Αναφέρει δε ότι ενισχυμένοι κανόνες καθιστούν επιτακτικότερο το καθήκον συνεργασίας με τα γειτονικά κράτη μέλη, ιδίως για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στην ελεύθερη κυκλοφορία.

Συγκεκριμένα, ενώ οι ισχύοντες κανόνες για την προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα έχουν αποδειχθεί επαρκείς στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, οι προθεσμίες που προβλέπονται στη νομοθεσία ενδέχεται να μην είναι πάντοτε επαρκείς όταν τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σοβαρές εν εξελίξει απειλές για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια.

Υπενθυμίζεται τέλος στα κράτη μέλη ότι η καθιέρωση των προσωρινών ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα πρέπει να παραμείνει έκτακτο μέτρο έσχατης ανάγκης, ότι οι επιπτώσεις στην ελεύθερη κυκλοφορία θα πρέπει να περιορίζονται και ότι θα πρέπει να δίδεται προτεραιότητα σε εναλλακτικά μέτρα, όπως είναι οι αστυνομικοί έλεγχοι και η διασυνοριακή συνεργασία. Τα κράτη μέλη πρέπει να αξιολογούν τακτικά τους προσωρινούς ελέγχους, να συνεργάζονται και να διαβουλεύονται με άλλα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, καθώς και να απέχουν από οποιαδήποτε αδικαιολόγητα μέτρα.