Η κρίση στο Συνεργατισμό και η ανεξάρτητη έρευνα

Του Μιχάλη Ολύμπιου*

Η κατάρρευση του Συνεργατισμού αποτελεί τη μεγαλύτερη δημοσιονομική απώλεια μετά το 1974. Ο τελικός λογαριασμός παραμένει άγνωστος, ωστόσο είναι γνωστά τα ποσά με τα οποία το κράτος στήριξε από το 2013 το Συνεργατισμό και αγγίζουν το 1,7 δις σε κεφάλαιο και 2 περίπου δις σε καταθέσεις, η τύχη των οποίων δεν είναι ξεκάθαρη. Και αυτά, πέραν των απαραίτητων εγγυήσεων που θα πρέπει να δώσει το κράτος στην Ελληνική Τράπεζα αλλά και τις ζημιές που πολύ πιθανόν υποστεί από το προβληματικό χαρτοφυλάκιο δανείων που θα αναλάβει να διαχειριστεί, δημιουργώντας ένα ανεξάρτητο φορέα.

Ο ΔΗΣΥ ανέλαβε να διαχειριστεί το Συνεργατισμό μετά το 2013 και ταυτόχρονα ανέλαβε και την πολιτική ευθύνη να υλοποιήσει το πλάνο με το οποίο συμφώνησε με τις ευρωπαϊκές Αρχές και να οδηγήσει το Συνεργατισμό σε ιδιωτικοποίηση κατά τρόπο που να εξασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον, δηλαδή το δημόσιο χρήμα. Σε αυτό έχει αποτύχει και δικαίως η αντιπολίτευση τού επιρρίπτει ευθύνες. Είναι γεγονός όμως πως τα προβλήματα του Συνεργατισμού δεν ξεκίνησαν το 2013 αλλά πολύ προηγουμένως. Ειδικότερα, τις δύο τελευταίες δεκαετίες σημειώθηκαν εξελίξεις στο Συνεργατισμό που λίγοι αντιλήφθηκαν ότι θα άλλαζαν τη φιλοσοφία και την πορεία του μετατρέποντάς τον σε μια μεγάλη εμπορική τράπεζα. Η εξέλιξη αυτή, που σημειώθηκε λίγο πριν την ένταξή μας στην ΕΕ, άρχισε να προκαλεί ρωγμές στη στενή σχέση Συνεργατισμού και συνεργατιστών και ταυτόχρονα επέτρεψε την αλόγιστη αύξηση της πιστωτικής επέκτασης, δηλαδή των χορηγήσεων, χωρίς όμως τη φιλοσοφία που υπήρχε στο παρελθόν.

Αυτή η φιλοσοφία ήταν ότι όσοι παίρνουν δάνεια από την τοπική ΣΠΕ τα πληρώνουν είτε αυτοί είτε οι συγγενείς τους ώστε να μη ζημιώσει η Συνεργατική, ενώ τα δάνεια παραχωρούνταν με ευνοϊκότερους όρους παρά αυτούς που ίσχυαν στην αγορά. Ωστόσο, με τη σταδιακή διάλυση αυτής της φιλοσοφίας ο Συνεργατισμός μπήκε στο παιγνίδι του ανταγωνισμού με τις εμπορικές τράπεζες, δηλαδή στο κυνήγι καταθέσεων και δανείων. Η έκθεση της Pimco, που κατά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αλλά και τον Δημοκρατικό Συναγερμό είχε φουσκώσει τις κεφαλαιακές ανάγκες στο τραπεζικό σύστημα, δηλαδή είχε υπολογίσει ότι απαιτούνται περισσότερα κεφάλαια στις τράπεζες από αυτά που κατά την εκτίμηση του ΔΗΣΥ χρειάζονταν στην πραγματικότητα, ανέβασε τις κεφαλαιακές ανάγκες στο 1.5 δις. Ο μύθος αυτός καταρρίφθηκε δύο χρόνια αργότερα όταν ο Συνεργατισμός το 2015 χρειάστηκε πρόσθετα κεφάλαια. Αυτοί λοιπόν που έλεγαν πως η Pimco «κατάστρεψε» τις τράπεζες άραγε τι έχουν να πουν τώρα; Κατηγορούσε ο ΔΗΣΥ τον προηγούμενο Πρόεδρο πως δεν μιλούσε με τον τότε Διοικητή και πως αυτό συνέβαλε στην τραπεζική κρίση. Άραγε πόσο συχνά μιλούσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με τη Διοικήτρια την οποία ο ίδιος διόρισε; Γιατί η αποχώρηση του Μάριου Κληρίδη από το πηδάλιο του Συνεργατισμού πριν τρία χρόνια δεν σήμανε συναγερμό στο κυβερνητικό επιτελείο αλλά και τις εποπτικές αρχές; Αυτά και πολλά άλλα θα απασχολήσουν την ανεξάρτητη ερευνητική επιτροπή που έχει διορίσει ο Γενικός Εισαγγελέας.

Είναι ευτύχημα που σ’αυτή την επιτροπή συμμετέχει και ο Γιώργος Χαραλάμπους, ο οποίος διαθέτει τεράστια εμπειρία αλλά και γνώσεις για το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, τις πρακτικές αλλά και το κανονιστικό πλαίσιο. Ίσως ένας από τους όρους εντολής που κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να τεθεί πιο ξεκάθαρα είναι ο ρόλος της διακυβέρνησης στην πορεία του Συνεργατισμού πριν αλλά και μετά το 2013. Χωρίς αμφιβολία, η κρίση στο Συνεργατισμό και οι παρενέργειές του απαιτούν διεξοδική έρευνα, απαντήσεις και καταλογισμό ευθυνών. Ας ελπίσουμε ότι αυτοί, για τους οποίους θα διαφανεί ότι έχουν ευθύνες, θα τις αναλάβουν.

* Οικονομολόγος

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy